ВЕЖОНЧӦЖСЯ ВӦЛӦМТОРЪЯС

Совет Республикаяс Союзын.

Ставмувывса буржуазия меньшевик кодь социалистъяскӧд ӧтвылысь век ылӧдлісны рабочӧйясӧс, Сӧвет Республикаясын пӧ ставыс киссьӧма, олӧмыс пӧ век омӧльтчӧ, рабочӧй-крестьяналы пӧ овны вывті сьӧкыд. Повзьӧдлӧны, медым мукӧд государствоясын рабочӧй да крестьяна эз вӧчны миян моз революция.

Заграничаса рабочӧйяс оз веритчыны сэтшӧм ылӧдлӧм вылад. Найӧ ӧні пондісны ыставлыны ассьыныс бӧрйӧм йӧзӧс тӧдмасьны Сӧвет Республикаяс пытшса олӧмнас, медым найӧ асланыс синнаныс видзӧдласны да висьталасны Европаса рабочӧйяслы.

Дас лун сайын локтісны миянӧ германияса рабочӧйяс. Найӧ медвойдӧр тӧдмасисны ленинградса рабочӧйяс олӧмӧн. Ленинградын вит лун олӧм бӧрын найӧ висьталӧны: «Ми пӧ ӧні ас синмӧн аддзылім тіян пабрик-заводъяслысь босьтчӧмсӧ, рабочӧйяслысь олӧм бурмӧмсӧ. Ӧні гӧгӧрвоим, мыйла буржуазия лӧгалӧ Сӧвет Республикаяс вылӧ. Водзӧ кежлӧ босьтчам ӧтвылысь да огӧ лэдзӧй буржуазияӧс тіян вылӧ кавшасьны». Вит лун сайын германияса делегатъяс Ленинградсянь воисны Мӧскуаӧ. Сэні тӧдмасисны челядь видзанінъясӧн, волісны Мӧскуаса Сӧветӧ, Дворец Трудаӧ. Шуӧны, Германияӧ мунӧм бӧрын пӧ ми висьтавлам уна миллион рабочӧйлы Сӧвет Республикаяс олӧм йылысь збыльторсӧ.

Германияса рабочӧйяс бӧрын Ленинградӧ воисны швецияса рабочӧйяс. Найӧ чуймалӧны Сӧвет Республикаяс ӧдйӧ босьтчӧм вылӧ. Ӧти рабочӧй, Минголь ёрт, кӧсйӧ дзикӧдз кольччыны Ленинградын уджавны. Вит лун сайын найӧ локтісны Мӧскуаӧ.

Капиталистъяс ӧтувтчӧны Сӧвет Республикаясӧс бырӧдӧм кузя, налы воча ӧтувтчӧны став мувывса рабочӧйяс. Кымын чорыда пондасны капиталистъяс зыртчыны миян вылӧ, сымын ёна ӧтувтчасны став мувывса рабочӧйяс да крестьяна. Водзӧ олӧм петкӧдлас, коді ворссяс: капиталистъяс али уджалысьяс.

Колян воясӧ ёна босьтчыны эгӧ вермӧй, нянь омӧля воліс да. Таво нянь быдлаын воис бура. Таво босьтчасны нянь уджалысь крестьяна, босьтчасны и пабрик-заводъяс. Воысь воӧ ми ёнмам, сійӧн заграничаса рабочӧйяс нимкодьпырысь миян дор сувтӧны, сійӧн капиталистъяс миянысь повны заводитчӧны, Сӧвет Республикаясӧс ӧдйӧджык бырӧдны видзӧдчӧны.

Китайын.

Шанхайын забастовка век на мунӧ. Рабочӧйяс пондісны сьӧмсьыс дзескаммыны. 140,000 морт ёна нуждайтчӧны. Налы отсавны колӧ миллионӧн-джынйӧн доллар.

Пекинса правительство кӧсйыліс ыстыны 100,000 доллар, ыстіс сӧмын 50,000. Колӧ найӧс ёна отсавны.

Китайса рабочӧйяс дор сувтӧны став мувывса рабочӧйяс. Колян вежонӧ гырысь демонстрацияяс вӧчлісны Венаын (Австрияын) да Нью-Йоркын (Америкаын). Рабочӧйяс шуӧны асланыс правительствоясыслы: энӧ пӧ лысьтӧй вӧрзьӧдны китайса рабочӧйясӧс.

Англияса

правительство лӧсьӧдчӧ воюйтігкежлӧ: куим воӧн кӧсйӧ стрӧитны 18 выль крейсер. На вылӧ кӧсйӧ видзны 360 миллион шайт.

Крейсеръяс вылӧ деньгатӧ лотӧмӧн капиталистъяс дзескӧдӧны рабочӧйясӧс. Ӧні забастуйтісны 20000 дорысь унджык изшом перйысь рабочӧйяс. Сэсся лӧсьӧдчӧны бастуйтны 250 сюрс ситеч-ной вӧчан пабрикъясын уджалысьяс.

Польшаын

ёна дзескыд крестьяналы. Пӧшти став видз-муыс помещикъяс ордын. Ӧні сеймас (думаас) крестьяналӧн депутатъяс кыпӧдлісны сёрни, медым правительствоыс мырддяс помещикъяслысь видз-мусӧ, коляс налы сӧмын 30 десятинаӧн, мукӧдсӧ сетас крестьяналы. Сеймас унджыкыс помещикъяс да капиталистъяс. Найӧ, тӧдӧмысь, эз сӧгласитчыны сы вылӧ. Крестьяна депутатъяс дӧзмисны да кыпӧдісны зык. Налӧн сэні кыптіс кось, жуглісны быдӧн скамьяяснысӧ.

Кытчӧдз власьтсӧ ас кианыс оз босьтны, Польшаса крестьяналы, дерт, не аддзывны видз-мутӧ.

Вежон сайын Варшаваас лыбліс кось коммунистъяслӧн пӧличакӧд. Вель дыр лыйсисны. Сы бӧрын пӧлича арестуйталіс уна коммунистъясӧс.

Югославияын.

Хорватса крестьяна партиялӧн юралысьыс Радич важ туйсьыс кежис. Войдӧр сійӧ партияыс пырліс крестьяна Интернационалӧ. Ӧні Радич сюйсьӧ министрӧ пуксьыны, сійӧн Интернационалысь петіс, пондіс Югославияса королькӧд нювсьыны. Король ордас неважӧн воліс да ошйысьӧ, зэв пӧ бура сыкӧд сёрнитім. Крестьянаыс оз Радич моз король вылас видзӧдны, оз нин надейтчыны сы вылӧ, сійӧн найӧ пондісны петавны Радич партияысь. Кодсюрӧыс вӧтчӧны на Радич бӧрся, да регыд ставныс гӧгӧрвоасны. Регыд Радич кольӧ сӧмын кулакъяскӧд. Гӧгӧрвоысь крестьяна революция туйысь оз кежны.

Франция

век на воюйтӧ Мароккоын. Рифъяс оз сетчыны, кӧнсюрӧ чипӧны французъясӧс. Сійӧн французъяс вежисны главнокомандующӧйнысӧ.