Метрическӧй мурталанъясӧн муртасьӧм | Метріческӧј мурталанјасӧн муртаԍӧм |
Рочмувывса Совнарком 1918 воӧ 14-ӧд лунӧ сентябр тӧлысьын лэдзис декрет пыртны ас муас 1924-ӧд восянь тӧдмавны кузьта-сьӧкта метрическӧй мурталанъяс. Сэтшӧм мурталанъяс водзын мунысь государствоясын важӧн нин босьтӧма. Миян босьтӧны тшӧтш кокньыдыс вӧсна, да медым мукӧд государствояскӧд тӧргуйтігӧн эз ков ноксьыны вуджӧдавны ӧти ногӧн мурталӧмъяс мӧдӧ. | Рочмувывса Совнарком 1918 воӧ 14-ӧԁ лунӧ ԍеԋԏаб тӧлыԍын леԇіс ԃекрет пыртны ас муас 1924-ӧԁ воԍаԋ тӧԁмавны куԅта-ԍӧкта метріческӧј мурталанјас. Сещӧм мурталанјас воԇын муныԍ госуԁарствојасын важӧн-ԋін боԍтӧма. Міјан боԍтӧны щӧщ кокԋіԁыс-вӧсна, ԁа меԁым мукӧԁ госуԁарствојаскӧԁ тӧргујтігӧн ез ков нокԍыны вуҗӧԁавны ӧԏі ногӧн мурталӧмјас мӧԁӧ. |
Метрическӧй мурталӧмын вуж пыддиыс босьтӧма метр — дас миллионӧд юкӧн нёльӧд юкӧн меридианысь. | Метріческӧј мурталӧмын вуж-пыԃԃіыс боԍтӧма метр — ԁас міԉԉонӧԁ јукӧн ԋоԉӧԁ јукӧн меріԃіаныԍ. |
Мукӧд мурталанъяс — муртавны му, нянь, кӧйдыс — лӧсьӧдӧмаӧсь метрысь жӧ. Кизьӧрторъяс мурталӧны литрӧн — сёӧд юкӧн куба метрлӧн. Нянь, шыдӧс, анькытш, сов мурталӧны граммӧн — миллионӧд юкӧн куба метр 4° сӧстӧм валӧн. | Мукӧԁ мурталанјас — муртавны му, ԋаԋ, кӧјԁыс — лӧԍӧԁӧмаӧԍ метрыԍ-жӧ. Кіԅерторјас мурталӧны ԉітрӧн — ԍоӧԁ јукӧн куба метрлӧн. Ԋаԋ, шыԁӧс, аԋкыщ, сов мурталӧны граммӧн — міԉԉонӧԁ јукӧн куба метр 4° сӧстӧм валӧн. |
Посньыдджык, дженьыдджык, кокньыдджык торъяс муртавны метр, литр, грамм юксьӧны 10, 100, 1000 пельӧ; гырысьджык, сьӧкыдджык торъяс — 10, 100, 1000 пӧв унджык. | Посԋіԁҗык, җеԋыԁҗык, кокԋіԁҗык торјас муртавны метр, ԉітр, грамм јукԍӧны 10, 100, 1000 пеԉӧ; гырыԍҗык, ԍӧкыԁҗык торјас — 10, 100, 1000-пӧв унҗык. |
Гырысьджык да посньыдджык мурталанъясын вуж нимыс жӧ шӧрас, сӧмын поснияслы метр, литр, грамм водзвылас содтӧны: дасӧд юкӧнлы — деци-, сёӧд юкӧнлы центи- или санти-, сюрсӧд юкӧнлы — милли-; гырысьяслы — дас пӧв кӧ унджык — дека-, сё пӧв — гекто-, сюрс пӧв — кило-. | Гырыԍҗык ԁа посԋіԁҗык мурталанјасын вуж ԋімыс-жӧ шӧрас, сӧмын посԋіјаслы метр, ԉітр, грамм воԇвылас соԁтӧны: ԁасӧԁ јукӧнлы — ԃетсі, ԍоӧԁ јукӧнлы тсеԋԏі іԉі саԋԏі, ԍурсӧԁ јукӧнлы — міԉԉі; гырыԍјаслы — ԁас-пӧв-кӧ унҗык — ԃека, ԍо-пӧв — гекто, ԍурс-пӧв — кіло. |
Сідзкӧ зэв этша муртасян ним колӧ ӧні тӧдны. Войдӧр мӧдарӧ — вывті уна ним вӧлі. | Сіԇкӧ зев еща муртаԍан ԋім колӧ ӧні тӧԁны. Војԁӧр мӧԁарӧ — вывті уна ԋім вӧлі. |
Кузьта мурталан: | Куԅта мурталан: |
Километр = 1000 метр = 468 саж. 2 арш. 1¼ вер. | Кілометр = 1000 метр = 468 саж. 2 арш. 1¼ вер. |
Гектометр = 100 „ | Гектометр = 100 “ |
декаметр = 10 „ | ԃекаметр = 10 “ |
Метр = 1,41 арш. = 22½ верш. | Метр = 1,41 арш. = 22½ верш. |
дециметр = 1/10 метрлӧн = 10 сантиметр. | ԃетсіметр = 1/10 метрлӧн = 10 саԋԏіметр. |
Центиметр = 1/100 метрлӧн = 10 миллиметр (вершӧк нёльӧд юкӧн кымын). | Тсеԋԏіметр = 1/100 метрлӧн = 10 міԉԉіметр (вершӧк ԋоԉӧԁ јукӧн кымын). |
Миллиметр = 1/1000 метрлӧн. | Міԉԉіметр = 1/1000 метрлӧн. |
Му мурталанъяс: | Му мурталанјас: |
Ар = 100 кв. метр = 21,97 кв. саж. | Ар = 100 кв. метр = 21,97 кв. саж. |
Гектар = 1000 ар. = 0,915 десятина. | Гектар = 1000 ар. = 0,915 ԃеԍаԏіна. |
Сьӧкта мурталӧм: | Ԍӧкта мурталӧм: |
Грамм = 0,23 зӧлӧтник. | Грамм = 0,23 зӧлӧтԋік. |
Килограмм = 1000 грамм (кык пунт да джын гӧгӧр). | Кілограмм = 1000 грамм (кык пунт ԁа җын гӧгӧр). |
Тонна — 1000 килограмм. | Тонна — 1000 кілограмм. |
Кизьӧртор мурталанъяс: | Кіԅер тор мурталанјас: |
Литр = 1⅗ бутылка. | Ԉітр = 1⅗ бутылка. |
Гектолитр = 100 литр = 8 ведра. | Гектоԉітр = 100 ԉітр = 8 веԁра. |
Роч мурталанъясӧс метрическӧй мурталанӧ вуджӧдӧм. | Роч мурталанјасӧс метріческӧј мурталанӧ вуҗӧԁӧм. |
Роч мурт. | Роч мурт. |
Метр мурт. | Метр мурт. |
Кузьта мурталанъяс: | Куԅта мурталанјас: |
1 верст — 1,07 километр. | 1 верст — 1,07 кілометр. |
1 саж. — 2,13 метр. | 1 саж. — 2,13 метр. |
1 арш. — 0,71 метр. | 1 арш. — 0,71 метр. |
1 верш. — 44,45 миллим. | 1 верш. — 44,45 міԉԉім. |
1 фут. — 304,8 „ | 1 фут. — 304,8 “ |
1 дюйм. — 25,4 „ | 1 ԃујм. — 25,4 “ |
Му мурталанъяс: | Му мурталанјас: |
1 кв. верст — 1,14 кв. килом. | 1 кв. верст — 1,14 кв. кілом. |
1 десятина = 2400 кв. саж. — 1,09 гектар. | 1 ԃеԍаԏіна = 2400 кв. саж. — 1,09 гектар. |
1 кв. саж. — 4,65 кв. метр. | 1 кв. саж. — 4,65 кв. метр. |
Сьӧкта тӧдмалӧм: | Ԍӧкта тӧԁмалӧм: |
1 пуд — 16,38 килогр. | 1 пуԁ — 16,38 кілогр. |
1 пунт — 0,41 „ | 1 пунт — 0,41 “ |
1 лот — 12,79 грамм. | 1 лот — 12,79 грамм. |
1 зол. — 4,26 „ | 1 зол. — 4,26 “ |
1 доля — 44,43 миллигр. | 1 ԁоԉа — 44,43 міԉԉігр. |
Кизьӧртор мурталан: | Кіԅер тор мурталан: |
1 ведра = 20 бутылка — 12,29 литр. | 1 веԁра = 20 бутылка — 12,29 ԉітр. |
1 бутылка — 0,61 „ | 1 бутылка — 0,61 “ |
Кӧйдыс мурталан: | Кӧјԁыс мурталан: |
1 четверть — 2,09 гектолитр. | 1 чеԏверԏ — 2,09 гектоԉітр. |
1 четверик — 26,24 литр. | 1 чеԏверік — 26,24 ԉітр. |
1 гарнец — 3,28 „ | 1 гарԋетс — 3,28 “ |
Аптекаса мурталанъяс: | Апԏекаса мурталанјас: |
1 аптекаса фунт — 0,36 килогр. | 1 апԏекаса пунт — 0,36 кілогр. |
1 унция — 29,86 грамм. | 1 унтсіја — 29,86 грамм. |
1 драхма — 3.73 „ | 1 ԁракма — 3.73 “ |
1 скрупул — 1,24 „ | 1 скрупул — 1,24 “ |
1 гран — 62,21 миллиграмм. | 1 Гран — 62,21 міԉԉіграмм. |
Комиӧн
Важ коми гижӧд