КОМИ ЛИТЕРАТУРА (ГИЖӦД)
Важӧн зэв шоча вӧлі аддзывлан комиӧн гижӧм нигаястӧ. Коми йӧз эськӧ зэв радейтӧ коми нигатӧ да оз лысьтны вӧлі гижны коминас — полӧны роч чиновникъясысь. Революция бӧрын коми гижӧд ловзис. Коми йӧз понда тӧждысьысьяс сьӧлӧмсяньыс босьтчисны дорйыны кыв да кутісны гижавны коми нигаяс. Сӧмын оз вӧлі тӧдны кутшӧм шыпасъясӧн (букваясӧн) колӧ гижавны коминас: ӧти шуӧ тадз пӧ колӧ гижны, мӧд шуӧ этадз пӧ, роч букваясӧн пӧ, латинскӧйӧн пӧ. Сэки ӧти коми кыв грамматика тӧдысь мортлӧн (В. А. Молодцов) лӧсьӧдӧма нин вӧлі коми шыпасъяс (букваяс). Сэсся дыр сёрнитӧмӧн, бӧрйысьӧмӧн Сыктывдінкара-Яренска съездъяс вылын шуӧма вӧлі гижавны став коми нигаяссӧ В. А. Молодцов лӧсьӧдлӧм коми букваясӧн.
Питерӧ закажитӧма вӧлі шрифт. Ӧні Сыктывдінкарса коми типографияын эм пуд 100 кымын коми шрифтыс. Коми шрифт — сійӧ пельӧс изйыс коми литературалӧн.
Революция ловзьӧдіс Коми муӧс. Петісны коми гижысьяс (поэтъяс): гора сьылан кыв гижысь М. Н. Лебедев, революция поэт Варыш (А. А. Маегов), юморист Нёбдінса Виттор (В. А. Савин), эстет Сьӧлӧм (В. Т. Чисталёв), сатирик Е. В. Колегов, Визь (В. И. Лыткин), Жан Морӧс (И. Т. Чисталёв), Сандрик Микол (Н. А. Шахов), М. Ульныров и мукӧд, унаӧн на...
Комиӧн зэв уна гижӧма. Ӧні коми нига лэдзанінын оригинал пьесаыс 50 гӧгӧр эм, сэсся роч вылысь лӧсьӧдӧм гашкӧ 100-ысь уна. Стикотворенньӧясыд лыдтӧм-тшӧттӧм.
Уна эськӧ эм, сӧмын оз вермыны печатайтнысӧ. Миян Коми муын сӧмын ӧти неыджыд типография. Вонас сійӧ вермӧ печатайтны сӧмын 300 лист бока нига. Тадзтӧ вочасӧн весиг огӧ удитӧй школаясын велӧдчан нигаяссӧ печатайтны. Думыштан тайӧс, да сьӧлӧмыд майышмунӧ. Коді радейтӧ коми нигаяс, кодлы дона коми литература, корӧй Коми обласьтса юраяслысь ыджыдджык типография, либӧ торъя коми типография!
Ӧні коми нигаяс позяс судзӧдны дон вылӧ Коми нига лэдзанінысь (Устьсысольск, Обкомпрос, Госиздательство) да кооперативъясысь ньӧбны («Мойданкывъяс», Н. Витторлӧн драма «Шонді петігӧн дзоридз косьмис», революция сьыланкыв чукӧр «Гӧрд пӧлян», поэмаяс «Войтӧв шувгӧм» и коми литератураа журнал «Парма ёль».)
Комиӧн