КАРТУПЕЛЬ ВӦДИТӦМ

 

Картупель овлӧ уна пӧлӧс: гӧрд картупель, виж, еджыд да мукӧд пӧлӧс. Крестьяна ёна юасьлӧны, код местаясын кутшӧм картупель сорт бурджыка быдмӧ. Ӧти-мӧдлаӧ пуктӧмӧн-видлалӧмӧн, дерт, верман тӧдмавны, кытчӧ кутшӧм картупель артмӧджык, сӧмын сідзнад тӧдмавнытӧ ковмас уна во.

Сёйӧд да лыаа му вылӧ ставпӧлӧс картупельыс воӧ ӧткодя моз. Ӧткымын сорт сёйӧд му вылын, васӧдінын воӧ бураджык. Миянын муяс абу вывті косӧсь да, быдпӧлӧс картупельлы на ваыд эм тырмымӧн. Быдпӧлӧс картупельлы колӧ небыд му. Ёна кӧ небзьӧдан сёйӧдін, картупель сэтчӧ артмасджык лыаинӧ дорысь. Дерт, сёйӧдінтӧ сьӧкыдджык небзьӧдныд да сёйӧд муяс пыр чорыдджыкӧсь лыа му дорысь. Сы понда крестьянин лыавыв му вылысь картупель босьтӧ пыр унджык.

Картупель медъёна босьтчӧ быдмыны гожӧм шӧрсянь. Сэки кӧ поводдя шоныд да зэра, картупель медбура артмӧ. Сӧмын кузь зэръяс абу жӧ бурӧсь картупельлы. Сэки картупель висьмӧ, заводитӧ сісьмыны.

Быд сорт картупель оз во ӧти кадӧн. Мукӧдыс воӧ водзджык, мукӧдыс сёрӧнджык. Оз ков вӧтчыны водз воысь картупель бӧрся. Регыдӧн воысь картупель артмӧ омӧля дай сы дінӧ ёнджыка кутчысьӧ сісьман висьӧм. Сёрӧн воысь картупель воӧ бураджык: уна дай мича. Ёна куйӧда му вылын картупель сёрӧн воӧ. Куйӧдтӧм му вылын картупельлӧн воӧмыс нюжалӧ жӧ.

Медбур картупельӧн лыддьыссьӧ шыдӧса (крахмалыс кӧні медуна) картупель. Шыдӧса картупель пуигӧн зэв ёна вардӧ, дырджык кӧ пуан, ставнас чирйысяс, омӧльджыка кӧ — шӧрыс йӧжа (пусьытӧм) кольӧ. Та понда шыдӧса картупель медбур сёйны пӧжалӧмӧн. Карвывса кӧзяйкаяс пырджык корсьӧны шыдӧстӧмджык картупель, коді пуигас оз варды. Шыдӧса картупель колӧ вина да крахмал вӧчан заводъясӧ. Крестьяналы медбур вӧдитны 3–4 пӧлӧс картупель. Став сортыс воӧ гожӧм серти, водзвыв тӧдны, кутшӧм таво бура воас — он вермы. Ӧти сорт вӧдитігӧн верман веськавны медомӧля сійӧ воас воан сорт шӧрӧ. Куим-ӧ-нёль сорттӧ кӧ пуктан, кутшӧмкӧ воас нин бурджыка, картупельтӧм он коль.

 

Л. Б.

Гижӧд
Картупель вӧдитӧм

lkejrlkelkrgner klrjnelknfrkl ekjnrjkenfrej

1