МИЯН ВИТ ВОСЯ УДЖ

Сардырся чиновникъяслӧн дзескӧдӧм, коми кыв кедзовтӧм коли. Коми йӧз вежӧртісны, мый оласног кыпӧдны, вӧтӧдны культураӧн водзынджык мунысь йӧзӧс верман сӧмын Автономияӧ торйӧдчӧмӧн. Ӧні быд коми морт чорыда кутчысис аслас Автономия бердӧ. Обласьтувса Сӧветъяслӧн V-ӧд съезд йӧз тшӧктӧм серти шуис: колӧ пӧ лӧсьӧдны Автономияа Республика.

Медыджыд выныс овмӧс да культура кыпӧдӧмлӧн — бюджет обласьтлӧн ёнмис. Тавося во вылӧ миян бюджет соді 3.131.000 шайтӧдз. Бюджет серти и паськалі обласьтын уджыс.

Войнаӧдз (1914 воӧдз) ичӧт школаясын вӧлі велӧдчӧ 14.280 морт, а таво — 15.296 морт. Таысь аддзам — челядь ӧні велӧдчӧны унджыкӧн нин. Став челядьсӧ велӧдны ӧні, дерт, он на вермы, оз на судзсьы сьӧмным. Ыджыд школаясын обласьтысь велӧдчӧ 254 коми морт, найӧ регыд кутасны отсавны миянлы олӧм кыпӧдны. Сідзжӧ асланым техникумъяс воысь воӧ лэдзӧны выль уджалысьясӧс. Таво со петасны асланым обласьтувса школаясысь агрономъяс.

Ёна паськалі и гырысь йӧзӧс велӧдӧм. Таво обласьт пасьта эм 94 лыддьысян керка, 95 гырысь велӧдчытӧм йӧзӧс велӧдан школа, 10 омӧлика велӧдчӧм йӧзӧс велӧдан школа. Тайӧ ставыс лӧсьӧдӧма Автономия дырйи.

Видз-му уджалӧм помысь доходыс содӧ. Агроном лыд вит мортсянь соді кызьӧдз. Агрономъяслӧн крестьяналы отсӧг содӧ-паськалӧ. Сортовка лэдзӧм войнаӧдзса воясӧс панйис 25%-ӧн. Вӧр лэдзӧм дінын обласьтын уджалӧны «Коми Северолес» да «Печеролес».

Обласьтувса заводъяс (Кажым, Нювчим) вӧліны дзикӧдз киссьӧм кодьӧсь. Сы вӧсна удж пуктыны бура сэтӧні эз вермыны. Ӧні заводъяс ньӧжйӧник ремонтируйтчӧны. Тавося во вылӧ Кажым, Нювчим да Сереговса сов перъян завод вӧчасны 220.000 пуд кӧрт да, чугун да, сов.

Юль тӧлысьын Сыктывкарын помасьӧ вӧр пилитан завод стрӧитӧм. Сійӧ заводыскӧд ӧтпомысь лоӧ электрическӧй станция. Станцияыс кутас сетны бисӧ став Сыктывкарлы.

Заводитчӧма лӧсьӧдны электричество и вӧлӧсьтъясын. Сартас пыдди 4 вӧлӧсьтын таво кутасны овны электричествоӧн; станция стрӧитӧм помалӧма нин.

Печӧраын чери кыйӧм да тӧчила перйӧм сідзжӧ паськалӧ. Тавося во вылӧ, ме чайта, тӧчила кутасны перйыны войнаӧдз мында жӧ.

Видз-му уджалӧмлы, заводъясын удж кыпӧдӧмлы ёна отсалӧны удждысян учрежденньӧяс: Госбанк, Сельскокӧзяйственнӧй банк, Сыктывкарса коммунальнӧй банк.

5 вося удж Автономияа обласьтлӧн петкӧдліс Коми мулысь ёнмӧм. Центральнӧй правительство отсалӧмӧн Коми автономиялы дас во тыригкежлӧ надейтчам вӧчны: 1) Заводитны перйыны мупытшса озырлун (из шом, фосфорит, кӧрт, мукӧдтор). 2) Видз-му уджалӧм ёнмӧдны да кыпӧдны. 3) Сыктывкарсянь вӧчны став вожас ён трактӧвӧй туйяс. 4) Помавны велӧдны гырысь велӧдчытӧм йӧзӧс. Тшӧтш заводитны велӧдны став посни челядьӧс.