БЫДТӦЙ ӦГУРЧИ

 

Ӧгурчи — зэв бур сёянтор. Сёйӧны сійӧс свежӧйнас — кыннас, сёйӧны и солалӧмӧн. Миян коми крестьяна эз на велавны сійӧс сёйны кыннас, унджыкыс сӧмын солалӧмӧн сёйӧны. Велавнысӧ некор на вӧлі и этша во на ӧгурчитӧ миян вӧдитӧны да. Ӧгурчи — град выв пуктас. Миян местаын войдӧр вӧлі лыддьӧны сійӧс вотӧмӧн, сідзи жӧ, кыдзи лыддьылісны и табак. Вӧлӧмкӧ, ӧгурчиыд воӧ миянын мукӧд воас бура. Зэв ичӧт площадь вылысь позьӧ сійӧс босьтны уна. Бур воӧ босьтлӧны 800 ӧгурчиӧдз 10 кв. сажень ыджда местаысь. Сӧмын колӧ кужны сійӧс вӧдитнысӧ.

 

Пуктыны

 

ӧгурчитӧ колӧ тӧдны кад. Нарошнӧ видлӧг серти ӧгурчи колӧ Коми муын пуктыны май тӧлысьӧ 5−7-ӧд луннас. Пуктыны сійӧс колӧ сідзи: водзвыв кӧйдыс колӧ пуктыны кӧтӧдӧм нитшкӧ да сутки-мӧд видзны шоныд паччӧр вылын. Косьмыны кӧ кутас нитшкыс, колӧ сійӧс выль пӧв кӧтӧдны. Нитш пиын кӧйдыс нырсялас.

Сэк кежлӧ колӧ лӧсьӧдны сылы доз. Дозсӧ вӧчны бурджык кабалаысь, туис кодьӧс вурны, пыдӧстӧг, ыдждасӧ: вершӧк пасьта да 2−3 вершӧк судта. Сэтшӧм кабалаысь туисъяссӧ колӧ пуктыны пӧв вылӧ да тыртны сьӧд муӧн. Сэтчӧ и колӧ пуктыны кӧйдыссӧ, сӧмын оз ков пыдӧ. Регыдӧн сійӧ лэдзас ассьыс листсӧ да кутас быдмыны. Видзны сійӧс колӧ керкаын, ӧшинь водзын, югыдінын, медым оз кельдӧд да мед бура быдмас. Колӧ сійӧс киськавлыны, мед муыс оз косьмы; сӧмын оз ков киськавны юкмӧс ваӧн, а колӧ киськавны шоналӧм гортса ваӧн. Сідзи ӧгурчитӧ керкаын колӧ быдтыны 3−4 листӧдз, шоныд кадӧдз, кор он кут повны кынмӧмъясысь. Сэки сійӧс вужйӧдӧны град вылӧ.

 

Кутшӧм кӧйдыс колӧ.

 

Тані нӧшта на колӧ висьтавны, кутшӧм кӧйдыс босьтны. Эм уна пӧлӧс ӧгурчи, колӧ босьтны пуктӧм вылад: Муромскӧйӧс, Неросимӧй, Саратовскӧй, Нежинскӧй, Вязниковскӧй. Нежинскӧй сортыслы унджык колӧ шоныд, быдтыны сійӧс сьӧкыдджык. Солалӧм вылӧ пуктыны бурджык Муромскӧй кӧйдыс. Кӧйдыссӧ бурджык босьтны важӧс, 2−3 восяӧс. Мукӧд воӧ рӧсадаыс кувлӧ керкаын видзигӧн либӧ град вылӧ петкӧдігӧн. Мед эськӧ сідзи эз ло, колӧ рӧсадасӧ быдтыны мӧд пӧв, коймӧд пӧв запас вылӧ разнӧй срокӧн. Позьӧ быдтыны сійӧс май тӧлысь 22-ӧд лунӧдз.

Кыдзи вӧдитны ӧгурчи град вылын, гижам мӧдысьджык.

 

Агроном Темноев.

Гижӧд
Быдтӧй ӧгурчи

lkejrlkelkrgner klrjnelknfrkl ekjnrjkenfrej

1