МЫЙЛА ТӦВАРЪЯС ДОНАӦСЬ?

Карасин, сов, сакар, мануфактура да мукӧд тӧваръяс вылӧ ӧні воысь воӧ дон чинӧ. Водзӧ кежлӧ колӧ тӧваръяс вылӧ донсӧ ещӧ на чинтыны.

Тайӧ кык-куим вонас тӧвар доныс эськӧ ёна нин чині, сӧмын кутшӧмсюрӧ коланджык тӧваръяслӧн (мануфактура, кӧрт, стеклӧ, махорка да мукӧд тӧваръяс вылӧ) доныс вылын на.

Мыйла тӧваръяс донаӧсь?

Первой-кӧ, тӧвар вайӧм пабрикасянь ньӧбысь дінӧдз зэв на дона сувтӧ. Мӧд-кӧ, уна тӧргӧвӧй учрежденньӧ пыр, уна ки пыр мунӧ тӧварыс, быд учрежденньӧ содтӧ кымынкӧ прӧчент тӧвар дон вылӧ, сы вӧсна тӧвар доныс зэв вылӧ кайӧ.

Татшӧм дон лэптӧмсӧ колӧ бырӧдны. Вузасян удж нуӧдысь Комиссариат лӧсьӧдӧ чорыд дон тӧваръяс вылӧ, сыысь донӧн некодлы вузасьны оз позь. Сэсся мед уна ки пыр тӧвар оз мун, Вузасян удж нуӧдысь Комиссариат индӧ, кымын тӧргӧвӧй учрежденньӧ пыр вермӧ тӧварыс мунны.

Мед прӧста эз куйлы колан тӧвар, Вузасян удж нуӧдысь Комиссариат индалӧ сідзжӧ кытчӧ да мыйта тӧвар мӧдӧдны.

Мукӧд тӧваръяс вылӧ: махорка, истӧг, тшай, папирос вылӧ лӧсьӧдӧма чорыд дон; тайӧ донсӧ некодлы лэптыны оз позь.

Вузасян удж нуӧдысь Комиссариат тӧждысьӧм вӧсна тӧваръяс вылӧ дон ёна нин чині. Кӧрт тув 1924 воын арнас сулалӧ вӧлі 7 шайт да 99 ур пуд; февраль тӧлысьын 1926 воӧ пуд кӧрт тув сулалӧ вӧлі 6 шайт да 80 ур нин; сакар 1924 воын вӧлі сулалӧ 12 шайт 44 ур пуд, ӧні — 10 шайт да 87 ур; сов 1924 воын сулаліс 1 шайт да 23 ур пуд, ӧні — 1 шайт да 14 ур; махорка арын 1924 воӧ сулалӧ вӧлі 33 шайт да 63 ур пуд, ӧні — 26 шайт да 67 ур пуд; пуд карасин 1924 воын вӧлі 2 шайт да 11 ур, ӧні сулалӧ 2 шайт да 3 ур; кӧрт вылӧ доныс 3 шайт да 19 урсянь усьӧма 2 шайт да 96 урӧдз. Сідз жӧ и мукӧд тӧваръяс вылӧ.

Та вылын оз на позь сувтны. Колӧ водзӧ кежлӧ ещӧ на тӧвар донъяссӧ чинтыны.

Уджалысь йӧз тшӧтш вермасны отсавны Вузасян удж нуӧдысь Комиссариатлы тӧваръяс вылӧ дон чинтыны, кутасны кӧ индавны тӧргӧвӧй учрежденньӧяслы лишнӧй рӧскодъяс вылӧ.

А. Ников.