АЧЫС ВӦЛІ МЕДВОДЗЫН

Кулӧмдін районса Габов грездысь фронтӧвик Иван Фёдорович Лодыгин сэтшӧмъяс лыдын, кодъяслы мойвиис вир кисьтан тышъяс бӧрын бергӧдчыны гортас. Овмӧдчис Сыктывкарӧ, лӧсьӧдіс семья, кыпӧдіс ас керка да оліс тані нэм помӧдзыс. Кувсис сійӧ 79 арӧсӧн.

Сувтлыны кӧ фронтӧвӧй туй вылас, Гӧрд Армияын 1943 вося январ 1 лунсянь. Тышкасис Юго-Западнӧй, 2-ӧд Прибалтийскӧй да 1-ӧд Белорусскӧй фронтъяс вылын. Радӧвӧйсянь лоис старшӧй сержантӧн. Стрелкӧвӧй отделениеса командирӧ велӧдісны курсъяс вылын. Ыджыд повтӧмлунысь вичмӧдісны коймӧд да мӧд тшупӧда Слава орденъяс, «За освобождение Варшавы», «За взятие Берлина», «За победу над Германией» медальяс. Со мый гижӧма наградаӧн пасйӧм могысь лист вылӧ, кодӧс лӧсьӧдӧмаӧсь Краснӧй Звезда орденӧн пасйӧм могысь, но сетӧмаӧсь мӧдӧд тшупӧда Слава орден: «Берлин вӧсна тышъясын 1945 вося апрель 24 лунӧ Лодыгин ёрт аслас отделениеӧн, мый сюрис кияс уланыс, сы вылын и вуджис Берлин-Шпандауэр-Шифферт канал да пырысь-пыр жӧ кыпӧдіс отделениесӧ тыш вылӧ, ачыс вӧлі медводзын. Ӧдӧбӧн пырис бомбаысь сайӧдчанінӧ, кӧні вӧліны немечьяс, да ачыс сатшкис кыкӧс. 1945 вося апрель 28 лунӧ бара жӧ сы вылын, мый сюрис кияс уланыс, вӧрӧглӧн би улын отделение вуджис Шпрея ю да пыр жӧ босьтчис мездыны немечьясӧн кутан керка. Мӧд судтаӧ кайӧм бӧрын Лодыгин бырӧдіс пулемётлысь расчёт, мездіс керкасӧ немечьясысь да лэптіс гӧрд знамя. Аслас отделениекӧд сійӧ сідзжӧ ӧдӧбӧн пырис Обендорф грездӧ, бырӧдіс немечьяслысь салдатъясӧс да офицеръясӧс — ставсӧ дас кыкӧс. Кора пасйыны Лодыгин ёртӧс Гӧрд Знамя орденӧн. Полкса командир подполковник Чекулаев».

Иван Фёдорович гӧтрасис 1953 воын. Вайис Ыбын чужлӧм Елизавета Дмитриевна Лапшинаӧс. Гозъялӧн чужисны Василий, Валерий да Наталья. Со мый казьтыліс айка йывсьыс Василийлӧн гӧтырыс — Татьяна Васильевна Лодыгина:

— Победа лун Лодыгинъяслӧн семьяын вӧлі медся ыджыд праздникӧн. Ставным ӧтитӧг чукӧртчылім айкалӧн керкаын, кодӧс Депутатскӧй переулокын кыпӧдліс ас киясӧн. Фронтӧвик во чӧжӧн дзик ӧтчыдысь пасьтавліс орденъяса да медальяса пинджак да ветлывліс война вылӧ ветлысьяслӧн чукӧртчанінӧ. Ми сійӧс ставным зэв ёна пыдди пуктім. Война йылысь казьтыліс гежӧдика да этшаника. Зэв вылӧ донъявліс полководечьяс Г. К. Жуковӧс да К. К. Рокоссовскийӧс. Висьтавліс, мый дасьтылісны гижӧдъяс, медым пасйыны медводдза тшупӧда Слава орденӧн, но ТТ пистолетсӧ воштӧм вӧсна тайӧ орденсӧ эз сетны. Донъясьліс «гвардеец» нимӧн, коді сетсьӧ медся бура тышкасьысь котыръяслы. Шмонитӧмӧн шуліс, мый Берлинӧ сылӧн колис пи.

Сыктывкарын Иван Фёдорович уджаліс милицияын, а сэсся «Ремстрой» котырын. Вӧлі зэв киподтуя, ставсӧ вӧчис аслас киясӧн. Став овмӧс кутчысис сы вылын, весиг пусьыліс. Кор Елизавета Дмитриевнаӧс парализуйтіс, Иван Фёдорович 15 во дӧзьӧритіс сійӧс. Тайӧ вӧлі сылӧн фронтвывса кодь жӧ подвиг.

Ачыс вӧлі ляпкыдик тушаа, вежавидзысь морт. Пасьтасьліс век сӧстӧма. Новліс пинджакъяс, галстукъяс, шляпаяс. Радейтіс овны челядькӧд, лӧсяліс каньяскӧд да понъяскӧд, найӧс эз вӧрзьӧдлы весиг чуньнас. Вӧлі йӧзлы восьсаӧн, пуксьӧдліс локтысьясӧс тыра пызан сайӧ. Корсюрӧ оланінсьыс артмыліс «Колхозникъяслӧн керка». Торйӧн нин унаӧн волісны Габовысь.

Война бӧрын Иван Фёдоровичлы кадыс эз вичмыв ни кыйсьыны, ни вуграсьны. Ӧтарӧ вӧчасис горт гӧгӧрас. Ыджыд доя вӧлі гӧтырыслӧн кулӧм вӧсна. Сэсся и ачыс куліс 2004 воын, гуалӧма сійӧс Сыктывкарса шойна вылӧ.

Семьяын нэмсӧ кутасны вежӧраныс Иван Фёдорович Лодыгинӧс — батьӧс, пӧльӧс, воин-фронтӧвикӧс, гвардияса старшӧй сержантӧс. Век кежлӧ сылы слава!