ЙӦЗЫН ОЛӦМӦН
Габовысь Мария Ивановна Лодыгина абу нин ловъя. Сы йылысь висьталіс Дия нылыс.
— Мам тшӧкыда казьтыліс война да сы бӧрся кад, — шуис Дия Николаевна. — Ачыс рӧднас Дзолльысь. 15 арӧссянь уджаліс вӧрын, пӧрӧдчис Ванька визлачын. Омӧлик кӧм-пасьӧн ёна кынмавліс. Война сувтан лунӧ локтіс гортас: сиктыс шызьӧма, ӧтилаын и мӧдлаын бӧрдӧны.
Мужичӧйясӧс нуисны фронт вылӧ, сиктын олӧм лоис нӧшта сьӧкыд. Уджалӧмысь кындзи отсасисны фронтлы, чукӧртісны шоныд паськӧм, нянь. Кӧть асьныс бергӧдчисны ӧдва, юксисны ставнас, мед отсавны миян салдатъяслы. Победа лунӧ вӧрын эз уджӧдны, Вермӧм пасйисны став сиктӧн.
Мария Ивановна петіс Габовса зон сайӧ. Кыпӧдісны ыджыд керка, ӧд накӧд олісны нӧшта Николай Степановичлӧн куим ичӧтджык чой, кодъяс, кыдзи и вокныс, водз колисны бать-мамтӧг.
— Эз сетны челядь керкаӧ, кӧть том гозъялы овсис сьӧкыда,— висьталіс водзӧ Дия Николаевна. — Мам небыд сьӧлӧмнас зэв жалитіс найӧс, видзис ассьыс челядьсӧ моз. Асланыс чужисны нёльӧн. Уна и узьтӧм вой кольліс сизим челядьӧс быдтігӧн. Кыдз ме помнита, пыр олім уна скӧтӧн. Ыджыд овмӧсӧн удж тӧдлім ичӧтсянь, бергӧдім горт гӧгӧр, ӧд бать-мам уджалісны сёрӧдз «Вычегодскӧй» госпромхозын: бать рабочӧйӧн, мам скӧт видзысьӧн. Помнита: удж вылӧ ветлісны пыр кутчысьӧмӧн, ӧта-мӧдныскӧд лӧсявлісны ёна. Уджалігӧн и гажӧдчигӧн вӧліны пыр ӧтлаынӧсь. Бать радейтліс гудӧкасьны, мам йӧктыны. Ёна гажӧдлісны ас войтырӧс. Сёрӧнджык мам босьтчис вузасьны сельпоса лавкаын да уджаліс сэні уна во. Бать бӧръя вояссӧ уджаліс лесхозын. Кувсис водз, 48 арӧсӧн. Мам ыджыд шогсӧ пальӧдіс челядь да удж отсӧгӧн. 80 арӧсӧдз на оліс гид тыр скӧтӧн.
Ас кадӧ деревняын вӧлі начальнӧй школа. Сійӧс тупкисны, кор Дия помаліс куим класс. Водзӧ велӧдчис Зимстанса шӧр школаын, оліс интернатын. Вӧлі и клуб. Рытъяс кольлісны вель гажаа. Но сійӧ тупкысис жӧ. Том йӧз кутісны мунны бокӧ. Деревня вочасӧн лӧнис. Колисны медсясӧ олӧма йӧз.
Дия Николаевна мамыскӧд сідзжӧ лэччис Зимстанӧ. Ачыс, сьӧлӧмнас висьӧдчӧ да, дыр нин оліс посёлокын. Сійӧ мӧд группаа вермытӧм морт.
— Габовын олӧм кольӧ казьтыланторйӧн, — нор сьӧлӧмӧн кывкӧрталіс Дия Николаевна. — Мамлӧн сэні олігӧн чой-вок чукӧртчылім на-а. Ӧні сэні абу весиг Виталий вок — кувліс.