КОР ГӦРНЫ МУЯС. НЕБЫД ДА КЫШЫД МУ ВЕРМАС ЛОНЫ БУРА ГӦРӦМӦН
Няньяс, пуктасъяс да турунъяс аслыс сёянсӧ босьтӧны муысь вужъяснас — сійӧс став крестьянаыс нин тӧдӧны. Дерт, муястӧ кӧ ёнджыка куйӧдалӧма, быдсяма пӧлӧс кӧдза, пуктасъяс бурджыка воасны. Ми тані висьтыштам сӧмын, кыдзи да кор бурджык гӧрны да пинёвтны муяссӧ.
Няньяс, турунъяс да пуктасъяс бурджыка воасны, вужъясыс кӧ налӧн вермас ёнджыка паськавны, пыдӧджык пырны да босьтны унджык сёян-юан. Сэсся вужъясыслы ещӧ колӧ сынӧд, мед эськӧ сійӧ пыр вермис пырны вылісяньыс муас. Мед тайӧ ставыс лоӧ, колӧ муыдлы лоны небыдӧн да кышыдӧн.
Небыд да кышыд му вермас лоны кадын, бур гӧрйӧн (плугӧн) гӧрӧмӧн. Гӧрны колӧ посньыда, мед муыс оз пластӧн усь, а дрӧбалӧ.
Гӧрны муяс колӧ сӧмын воӧм бӧрас. Воӧмнас муыс шусьӧ, кор муыс абу зэв уль ни абу зэв кос. Воӧм мусӧ со кыдзи позьӧ тӧдны. Босьтан кӧ му вывсьыд мусӧ китырнад да чабыртан; оз кӧ муыс ньӧти ӧтлаась — муыс ёна нин косьмӧма, ӧтлаасьӧ кӧ да чепӧсйӧ ва — сійӧ водз на гӧрны, ӧтлаасяс кӧ муыс да ваыс оз чепӧсйы, колӧ лэдзны мусӧ кык аршын судтасянь: дрӧбалӧ кӧ сійӧ муыс — самӧй кад мусӧ гӧрны. Ваджык мусӧ колӧ косьтыштны на гӧртӧдзыс. Гӧрӧм бӧрын косьтӧмӧн муыс сӧмын тшыкӧ.
Гӧрӧм бӧрын муяс колӧ пыр пинёвтны. Пинёвтны колӧ сьӧкыд кӧрт пиняӧн, мед джуджыдджыка ветлас да ён.
Он кӧ кадын гӧр да пинёвт, муясыд тшыкӧны — лоӧны гырысь чорыд корӧгӧсь да няньыд сэтчӧ омӧльджыка воӧ дай ёг турун ёна быдмӧ.
Сэсся кадын гӧртӧг, омӧля гӧрӧмӧн да пинёвтӧмӧн муясыд ёна бусалӧны. Зэрӧм бӧрын буса муясыд коркаалӧны да нянь вужъяс дінас оз вермы пырныс воздухыс, шоныдыс да ваыс.
Кужтӧг коськӧм вӧдитігӧн ёна жӧ муясыд тшыкӧны — корӧгӧссьӧны да бусалӧны. Коськӧмтӧ унаӧн гӧрӧны сёрӧн, кос дырйи и пинёвтӧны дыр мысти гожся жарӧн мусӧ косьтӧм бӧрын. Сэки муясыд ёна бусалӧны. Сэсся ёна муясыд корӧгӧссьӧны скӧт талялӧмӧн. Коськӧмтӧ колӧ гӧрны арсяньыс джуджыдджыка да кольны тувсов кежлӧ пинёвттӧг. Тадзсӧ муыд ёна небзьӧ дай ёг турун вужъясыс кулӧны. Тулыснас муыс воас да (косьмыштас), колӧ бура пинёвтны. Арнас кӧ гӧрӧмыс оз ло, колӧ тулыснас гӧрны водзджык, косьмыштӧм бӧрас пыр. Дзик муяс косьмытӧдз нюжӧдны оз позь. Скӧтӧс коськӧм вылын видзӧмысь колӧ дзикӧдз дугдыны. Гожӧмнас коськӧмтӧ колӧ гӧрны зэрӧм бӧрын да пинёвтны пырысьтӧм-пыр жӧ. Муясыс кӧ ёна косьмӧмаӧсь, найӧс оз ков гӧрнысӧ, колӧ сӧмын сэки пинёвтны, мед ёг туруныс оз вывті кай. Уна пӧв коськӧм му гӧрӧмысь дзик нинӧм бурыс абу.
Бура да кужӧмӧн кӧ муястӧ вӧдитӧма, корӧгыс сэні сус колльысь абу гырысьӧсь дай бустӧм муыс.
