ДЕНЬГА ДОН ОЗ УСЬ
Быд сёрни вылӧ веритчыны оз ков!
Коми обласьт пасьта уналаын мунӧ сёрни: деньга дон пӧ бара усьӧ, червонеч пӧ донтӧммӧ, тӧвар пӧ оз ло, колӧ пӧ заптыны унджык нянь да мануфактура. Сиктъясын крестьяна уськӧдчӧмаӧсь лавкаясӧ тӧварла да няньла, унаӧн волӧны тӧвар босьтны карӧдз. Мукӧдыс босьталӧмаӧсь мануфактура 100 метрӧн.
Татшӧм сёрни — лӧж сёрни; деньга дон оз усь, тӧвар оз быр, мануфактура лоӧ.
Видзӧдламӧй, кысь мунӧ татшӧм сёрниыс.
Кор висьтавлӧны деньга дон усьӧм йылысь, индӧны тӧвар дон содӧм вылӧ. Видзӧдлан кӧ лючки, тӧвар дон зэв этша содӧма да и содӧмыс абу деньга дон усьӧм вӧсна, а со мый вӧсна: таво Сӧвет республикаяс пасьта вӧлі бур урожай, сӧмын нянь доныс эз чин; сы вӧсна крестьяна киын чукӧрмӧма тырыс сьӧм. Крестьяна революция бӧрын первой во на кокньыдджыка лолыштісны да уськӧдчисны ёна босьтавны мануфактура да мукӧд тӧвар. Пабрик-заводъяс эз вермыны ӧтпыр лӧсьӧдны сымда тӧвар, рынок вылын эз кут тырмыны кутшӧмсюрӧ тӧваръяс. Со мый вӧсна тӧварыс оз тырмы да тӧвар доныс неуна содыштіс. Деньга доныс пыр на важ кольӧ. Август тӧлысьын (1925ʼ воын) америкаса деньга — доллар — миян деньга вылӧ сулалӧ вӧлі 1 шайт да 94 ур. Ӧні долларлӧн доныс сымда жӧ коли — 1 шайт да 94 ур. Америкаса доллар меддона деньга, медкрепыда доныс сылӧн сулалӧ. Сідзкӧ деньга доныс миян эз усь, червонеч эз донтӧммы.
1919−23 воясӧ Сӧвет правительстволӧн оз вӧлі тырмы да, лои сэк уна лэдзавны бумага деньга. Сэки уна вӧлі лэдзны сэтшӧм деньгасӧ да, сы вӧсна ёна вӧлі усьӧ деньга доныс. Ӧні Сӧвет правительство бумага деньга лэдзӧ ёна лыддьӧмӧн: мый дон эм сылӧн зӧлӧта, дона изъяс да мукӧд сэтшӧмтор, сы мында сійӧ и бумага деньгасӧ лэдзӧ, лишнӧйыс ньӧти абу. Бӧръя тӧлысьясас выль деньгасӧ ньӧти эз лэдзны, государственнӧй банк неуна чинтыштӧма ещӧ деньга лыдсӧ.
Сӧвет власьт ёна тӧждысьӧ, мед деньга доныс эз усь. Коммунист партиялӧн 14-ӧд съезд шуис: кыдз вермам ёнмӧдны деньга да червонеч дон.
Крестьяна вермасны ёна отсыштны Сӧвет правительстволы ёнмӧдны деньга донсӧ. Быд крестьяналы колӧ срок кежлӧ мынтыны сельхозналог, сэсся лишнӧй сьӧмсӧ колӧ удждыны государстволы 2-ӧд крестьянскӧй заём пыр либӧ сьӧмсӧ пуктыны сьӧм чӧжан кассаӧ. Сэк деньга доныс ещӧ на ёнмас.
