КОМИ ОБЛАСЬТУВСА КОММУНИСТ (БОЛЬШЕВИК) ПАРТИЯ ЯЧЕЙКАЯСЛЫ

ЁРТЪЯС!

Январ тӧлысь помын вӧлі сизимӧд чукӧртчылӧм Коми обласьтувса коммунист (большевик) партиялӧн. Сылӧн сёрниыс да шуӧмъясыс лои Ставсоюзса коммунист (большевик) партиялӧн 14-ӧд чукӧртчылӧм шуӧмъяс серти. Сэсся Коми обласьтувса партиялӧн 7-ӧд чукӧртчылӧмыс индаліс, кыдзи нуӧдны миян обласьтын Ставсоюзса коммунист партия 14-ӧд чукӧртчылӧмлысь шуӧмъяссӧ.

Сизимӧд чукӧртчылӧм аддзис Обласьтувса коммунист партия комитетлысь бура, кужӧмӧн удж нуӧдӧмсӧ. Таво бурджыка нин кутіс мунны партияса да сӧвет органъяслӧн уджыс. Партия ёнмӧ, бурмӧ: тавося партияӧ выль босьтӧм йӧз унджыкыс гӧль крестьяна, батракъяс да рабочӧйяс; ас костас партияыс важ моз на топыд.

Сӧмын эмӧсь на и омӧльторъяс: сиктъясын партияса, сӧветса да кооперативса уджъяс оз на зэв шыльыда мунны; партияса ячейкаяс омӧльджыка на веськӧдлӧны сиктса олӧмнас; сиктса коммунистъяслӧн велӧдчӧмыс, политика уджсӧ тӧдӧмыс этша на.

Водзӧ кежлӧ сизимӧд чукӧртчылӧм индіс став Коми партийнӧй организациялы уджсӧ ёнмӧдны да нуны план серти, тшӧктіс коммунист партияса ячейкаяслы партия шуӧмъяс серти уджавны. Сэсся быд коммунистлы колӧ тӧдны пытшкын демократия нуӧдӧм йылысь.

Ёнджыка колӧ лэптыны коммунистъяс пӧвстын партийнӧй велӧдчӧм. Партия быдмӧм кузя ёнджыка колӧ босьтны сэтчӧ общественнӧй удж нуӧдысьясӧс, рабочӧйяс, батракъяс, гӧль да шӧркоддьӧма олысь крестьяна пӧвстысь, мужикӧс и бабаӧс ӧткодя. Вывті ёна бӧрйысьӧмӧн колӧ партияӧ босьтавны служащӧйясӧс.

Миян организацияын уна кандидатъяс. Найӧ кӧ бура уджалісны, петкӧдлісны ассьыныс партияас овныс шогманлунсӧ да кандидатас кӧ олан кадыс налӧн кольӧма нин, колӧ ячейкаяслы сэтшӧм кандидатъяссӧ вуджӧдны шленӧ да нуӧдны на костын ёнджыка велӧдчӧм удж.

Ёнджыка колӧ нуӧдны удж нывбаба костын, лыддьыны сійӧ уджсӧ партийнӧй уджӧн жӧ. Ячейкаяслы колӧ нуӧдны делегатскӧй собранньӧяс, ёнджыка кыскыны нывбабаӧс быдсяма пӧлӧс уджӧ сиктъясын. Крестьяна пӧвстын колӧ удж сувтӧдны сідзи, мед нывбабаяс вылӧ видзӧдісны мужикъяс вылӧ моз жӧ.

7-ӧд чукӧртчылӧм шуис, коми йӧз пӧ ӧдйӧджык вермасны кӧзяйствосӧ ассьыныс лэптыны, выль олӧм лӧсьӧдны, сувтӧдны пабрик-заводъяс, лоӧ кӧ пӧ асланым Коми республика.

Ӧні кежлӧ 7-ӧд чукӧртчылӧм шуис отсавны нуӧдны быдлаын землеустройство, мелиорация — кыпӧдны быд ногыс сельскӧй кӧзяйство. Сиктъясын колӧ зільны крестьянаӧс ӧтувтны уджавны артельясӧ, сетавны крестьяналы сьӧм овмӧс кыпӧдӧм вылӧ льготаясӧн. Вузавны вичманторъяс крестьяналысь колӧ ньӧбавны да нуны вузавлыны мӧд губерняясӧ, оз кӧ налӧн тӧварыс инась местаас. Чукӧртчылӧм индіс видлавны Коми обласьтысь став овмӧдчыны шогман муяссӧ да выль местаясӧ овмӧдчысьяслы отсавны быд ногӧн.

Кер лэдзӧм йылысь чукӧртчылӧм шуис, колӧ пӧ водзджык арын заводитчавны кер лэдзны, мед пӧ крестьянаыс унджык сьӧм вермисны нажӧвитны да мед пӧ налы кокньыдджык уджавнысӧ вӧлі; лэдзны крестьяналы вӧр дон босьттӧг. Лэптыны крестьяна костын кустарнӧй промышленносьт. Сэсся чукӧртчылӧм шуис стрӧитны кер пилитан завод Печӧраын, вӧчны таво замша вӧчан завод да звер ку вӧчан пабрик, ёнджыка кутчысьны тӧчила из вӧчны, заводитны перйыны фосфорит (му бурмӧдан пызь), зільны миян чугун вӧчан заводъяс вӧчны выль пӧв — сетны сы вылӧ унджык сьӧм.

Прамӧя босьтчыны таво лӧсьӧдны туйяс быд районын, восьтыны выль школаяс да больничаяс. Мед власьтыс лоӧ йӧзыслы матынджык да мед быд вӧлӧсьтъясын лоӧны асланыс ён бюджетъяс, нуӧдны обласьтпытшса районированньӧ.

Колӧ дзикӧдз дугдыны йӧз вылын командуйтӧмысь; командуйтӧмӧн ми огӧ вермӧ бурмӧдны Сӧвет власьт. 7-ӧд чукӧртчылӧм шуис быд коммунистлы ёнджыка уджавны Сӧветъясын, профсоюзъясын, кооперативъясын, комсомолын, зільны сувтӧдны бура уджсӧ, кыскыны сэтчӧясӧ удж вылас крестьянаӧс, медся ёна гӧль да шӧркоддьӧма олысь крестьянаӧс. На пыр жӧ колӧ веськӧдлыны уджнас сійӧ организацияясас Ставсоюзса коммунист партия 14-ӧд чукӧртчылӧм индӧдъяс серти. Партияыслы колӧ индавны быдлунъя уджсӧ нуӧдны сэнъясын, сӧмын индавныс колӧ кужӧмӧн, колан кадъясӧ.

Медсясӧ нин ёна 7-ӧд чукӧртчылӧм шуис видзӧдны кооперация удж вылӧ. Кооперация пыр ми вермам регыдджык воны социализмӧ (Ленин ёрт шуӧм серти).

Колӧ партиялы ёнджыка видзӧдлыны шӧркоддьӧма олысь крестьяна вылӧ, уджсӧ нуны сідз на пӧвстын, мед эськӧ найӧ мунісны Сӧвет власьт бӧрся да партия бӧрся, а эз кулакъяс да озыр йӧз бӧрся.

Чукӧртчылӧм шуис босьтчыны ӧтувтны сиктса гӧль крестьянаӧс, отсавны налы ӧтувтчыны да кӧзяйствосӧ лэптыны.

Коммунист партияса Центральнӧй комитет да ВКП-са 14-ӧд чукӧртчылӧм индӧмъяс серти 7-ӧд чукӧртчылӧм шуис босьтчыны ӧтувтны сиктса гӧль крестьянаӧс, отсавны налы ӧтувтчыны да кӧзяйствосӧ лэптыны, велӧдны найӧс нуӧдны партияса политикасӧ сиктъясас. Топыдджыка йитны гӧль крестьянаӧс шӧркоддьӧма олысь крестьянакӧд, велӧдны найӧс ӧтвылысь став уджсӧ нуӧдны.

7-ӧд чукӧртчылӧм шуис, колӧ пӧ кыскыны кооперацияӧ, медся нин ёна кустара промышленнӧй кооперацияӧ кыз гӧль да шӧркоддьӧма олысь крестьянасӧ. Став вузасян-ньӧбасян уджсӧ пӧ сиктъясын колӧ нуӧдны сӧмын кооперация пыр. Сы вӧсна колӧ пӧ восьтавны кооперациялы сиктъясын унджык лавкаяс, а мукӧд пӧлӧс организациялысь (Госторглысь, Хлебопродуктлысь да мукӧдлысь) лавкаяссӧ бырӧдны.

Неважӧн Обласьтувса коммунист партия комитетлӧн вӧлі сӧвещанньӧ да сэн шуисны, таво пӧ тулыссянь миян обласьтын колӧ кольӧдны сӧмын Госторгӧс да Хлебопродуктӧс. Найӧ пӧ кутасны вузасьны сӧмын чукӧрӧн (оптом), а став посни тӧргуйтан уджсӧ кутасны нуны кооперация пыр.

Со кутшӧмӧсь ыджыдджык сёрниясыс да индалӧмъясыс Коми обласьтувса коммунист партия 7-ӧд чукӧртчылӧмлӧн.

Тайӧ индӧмъясыс абу ӧти во кежлӧ. Чукӧртчылӧм шуис, Коми обласьт пӧ колӧ воӧдны промышленнӧйӧ, мӧд ногӧн кӧ шуны — колӧ нуӧдны кӧрт туйяс, стрӧитны уна пабрик-заводъяс да сідз водзӧ. Ставыс кӧ тайӧ лоӧ, ёна кокньыд лоӧ крестьяналы. Дерт, сійӧ ӧти воӧн огӧ на ми вермӧй вӧчнысӧ.

Коммунист партия ячейкаяслы ёнджыка колӧ тӧдмавны 7-ӧд чукӧртчылӧмлысь шуӧмъяссӧ-индӧмъяссӧ. Бура тӧдмасьӧмӧн ті вермад асьныд уджавны индӧмъяс сертиыс, дай гӧль да шӧркоддьӧма олысь крестьянасӧ верманныд тшӧтш кыскыны тайӧ индӧмъяс сертиыс уджавны.

Обласьтувса коммунист (большевик) партия

комитетын секретарӧс вежысь Буткин.