ВИДЗ-МУ УДЖАЛӦМ ВОӦ НИН ДОВОЕННӦЙ НОРМАӦДЗ

Мый колӧ вӧчны водзӧ?

Ставроссияса видз-му удж нуӧдысьяслӧн чукӧртчылӧм

Неважӧн муніс Мӧскуаын ставроссияса видз-му удж нуӧдысьяслӧн коймӧд чукӧртчылӧм (сӧвещанньӧ).

Бӧръя куим воӧ видз-му уджалӧм Сӧвет республика пасьта ёна кыптіс — шуисны видз-му удж нуӧдысьяс. Кӧдзана площадьыс быдлаын нин воӧ довоеннӧй нормаӧдз. Скӧт видзӧм содӧ. Крестьяна заводитӧны муяс уджавны выль ногӧн: уна переменаӧн да бурджык видз-му уджалан кӧлуйӧн. Сідз жӧ ёна кыптӧны видз-му уджалан да удждысян кооперативъяс. Крестьяна уналаын нин тракторъяс судзӧдӧны, уналаын нин электричество лӧсьӧдӧмаӧсь. Быдлаын, кытчӧ он видзӧдлы, крестьяналӧн овмӧс кыптӧ, эмбур содӧ, видз-му уджалӧм бурмӧ.

Ыджыд удж лоӧ нуны видз-му удж нуӧдысьяслы.

Сӧвет республикаясын эськӧ овмӧс ёна нин бурмис война бӧрын, сӧмын уна на ещӧ колӧ вӧчны. Уналаын на крестьяналӧн оз тырмы сьӧм бурджыка му уджавны. Уна обласьтын на: Сибырын, Волга дорын, Войвыв Кавказын да мукӧд местаясын — кӧдзаяс оз вермыны мукӧд воясӧ быдмыны косьтӧм вӧсна. Колӧ крестьянинӧс мездыны природа кипод улысь. Сэсся уналаын на крестьяналӧн му вӧдитӧмыс кыдзсюрӧ на мунӧ, колӧ бура лӧсьӧдны му-видз вӧдитӧмсӧ. Сідзкӧ ыджыд удж на лоӧ вӧчны да нуны видз-му удж нуӧдысьяслы.

Мый колӧ вӧчны водзӧ.

Коммунист партиялӧн 14-ӧд съезд шуис: мед ёнджыка кыптас крестьянскӧй кӧзяйство, колӧ ёнджыка вузавны крестьяналысь тӧварсӧ заграничаӧ. Видз-му удж нуӧдысьяс асланыс чукӧртчылӧм вылын сідзжӧ шуисны, колӧ пӧ ёнмӧдны крестьянскӧй кӧзяйство, лӧсьӧдны крестьянскӧй тӧварлы вузасянін (рынок). Сэсся мед крестьяналӧн сьӧм эз вош, мед нянь пыдди крестьянин вермас босьтны видз-му уджалан машинаяс да мукӧд коланторъяс, колӧ ёнмӧдны промышленносьт (пабрик-заводъяс). Кор крестьянин вермыны кутас босьтны колан видз-му уджалан кӧлуй, сэк сӧмын ёнмас да паськавны кутас крестьянскӧй кӧзяйство.

Сэсся колӧ видз-му уджалӧмсӧ сідз пуктыны, мед эськӧ сійӧ вайис ыджыдджык доход, дай мед крестьянскӧй тӧварыс вӧлі бур, мед заграничаын сӧветскӧй нянь бурджык пыдди лыддисны.

Колӧ сідзжӧ ёнмӧдны видз-му уджалан да удждысян кооперативъяс, сӧмын найӧ пыр гӧль да шӧркоддьӧма крестьяна вермасны бурмӧдны ассьыныс овмӧссӧ.

Та кындзи колӧ унджык сьӧм сетны видз-му удж лӧсьӧдӧм вылӧ.

Ӧтка крестьянин оз вермы босьтны машинаястӧ — оз судзсьы дай посни муясын он тӧр машинаясӧн бергавны; колӧ выль ногӧн нуны видз-му лӧсьӧдан (землеустроительнӧй) удж, лӧсьӧдавны артельяс да тӧвариществояс.

Сӧмын сэк тайӧ шуӧмъяс серти лоӧ, кор крестьяна пӧвстын бырас пемыдлун, кор крестьяна асьныс тшӧтш босьтчасны лӧсьӧдны выль олӧм.

Н. К.