КОМИ КРЕСТЬЯНКА, КУТЧЫСЬ ВЫЛЬ ОЛАСНОГӦ!

Коми крестьянкалы март 8-ӧд лунӧ

Ӧкмысӧд во нин Сӧвет закон ӧткодяліс тэнӧ праванад мужикъяскӧд. Ӧні тэ, коми крестьянка, верман мужик мозыд жӧ нуӧдны, лӧсьӧдны ассьыд олӧмтӧ. Сӧмын тэ, коми ань, ӧні на пыр кыссян ылын бӧрын. Зэв на этша нывбабаыс уджалӧ миян общественнӧй удж вылын. Талун ставмувывса нывбаба праздник лунӧ видзӧдламӧ, став сетӧм праванас-ӧ тэ пӧльзуйтчан? Он, унджыкнас на он пӧльзуйтчы. Дерт, тіян пиысь общественнӧй удж вылас уджалысьыслӧн лыдыс содӧ воысь воӧ, сӧмын содӧ зэв ньӧжйӧник. 1924 воӧ бӧрйӧм удж вылын уджалісны 68 нывбаба, 1925 воӧ 301, а таво 850 кымын нывбаба. Медвойдӧр тэныд торкӧ кутчысьны общественнӧй удж бердӧ тэнад аслад пемыдлуныд, ӧнӧдз на тэ эн вермы вунӧдны важногса праватӧм олӧмтӧ.

Коми крестьянка, тэ унаысь кывлін висьтавлӧм дай нига вылысь лыддьӧм, мый Ленин ёрт ыджыд надея вӧлі пуктӧ нывбаба удж вылӧ, сійӧ пыр шуліс: нывбабаястӧг пӧ бур олӧм не вӧчлыны. Мед пӧ весиг быд слуга — пачводз дорын уджалысь велаліс сӧвет удж нуӧдны. Вот кыдзи нывбабаяс вылӧ видзӧдіс Ленин ёрт. Тэныд, коми ань, оз ков вунӧдны тайӧ кывъяссӧ. Кад нин тэныд вунӧдны важногса олӧмтӧ да кутчысьны лӧсьӧдны выль нога кокньыд-долыд олӧм.

Тырмас тэныд тӧдны сӧмын ассьыд гортса уджтӧ; колӧ тӧдны, мый вӧчсьӧ паськыдінын, мукӧд государствоясын.

Колӧ тэныд матыстчыны быд общественнӧй удж дінӧ. Тэнад удж ёна колӧ Сельсӧветын, вӧлӧсьтувса Сӧветын, сэні омӧля на уджалӧны миян коми крестьянкаяс. Тэнад отсавтӧг оз кыпты удж и кооперативъясын — пыр сэтчӧ шленӧ, шленас этша на миян нывбабаыс.

Бӧръя кадӧ лыдыс нывбаба шленъяслӧн кооперативъясын омӧля жӧ кутіс содны: 1923 воӧ вӧлі 300 нывбаба шлен, 1925 воӧ — 2360, а таво куим сюрс гӧгӧр. Босьтчы сьӧлӧмсьыд уджавны мӧда-мӧдлы отсасян комитетын, кыпӧд сылысь удж. Тэныд, коми ань, мӧда-мӧдлы отсасян комитетыс медматын, медъёна ковмылӧ сэтчӧ тэныд шыасьлыны. Бӧрйӧй нывбабаяс пӧвстысь народнӧй заседательясӧс суд вылӧ, лыдыс сэні мужикъяс серти ёна на этша. Чорыдджыка кутчысь лӧсьӧдны, бурмӧдны челядьыдлысь олӧмсӧ. Челядьлысь олӧмсӧ лӧсьӧдӧм вӧсна тӧждысьӧ ёна сӧвет власьт, сӧмын сійӧ гӧль на — оз вермы сетны найӧлы ыджыд кокньӧд. Чукӧрт сьӧм, сиктад челядь видзанін лӧсьӧд.

Дерт, тайӧ ставсӧ коми крестьянкалы вӧчны да пырысь-пыр кутчысьны общественнӧй удж бердӧ лоӧ сьӧкыд. Коми ань ёна на пемыд, зэв на на пытшкын этша велӧдчӧм йӧзыс. Колӧ войдӧр найӧс босьтчыны югдӧдны, ӧтвылысь бырӧдны найӧлысь велӧдчытӧмсӧ. Быд грамотнӧй мортлы колӧ велӧдны ӧти велӧдчытӧм мортӧс. Кутшӧмкӧ общественнӧй удж вылӧ бӧрйигӧн оз ков вунӧдны бӧрйыны и нывбабаӧс. Нывбабаяс пытшсьыд сиктъясад сюрӧны тӧлкаджык сюсьджык нывбабаяс, найӧ кужасны нуӧдны общественнӧй удж. Общественнӧй уджӧ крестьянкаӧс вермам кыскыны сӧмын, кор асьным кутам бӧрйыны найӧс да велӧдны уджавнысӧ.

Виттор Наталь.