ШКОЛА ВОСЬТӦМ ДАНЬ СИКТЫН
(Мордін вӧлӧсьтын, Кулӧмдін уездын)
Ноябр 8-ӧд лунӧ рытнас Даньын восьтісны школа. Сэні школаыс некор на эз вӧвлы. Челядьяс революцияӧдз велӧдчывлісны морт 6−7 Коншаса школаын. Революция бӧрын велӧдчӧмсьыс ставыс дугдісны.
Бать-мамыс пыр на тайӧ воясас корисны аслыныс школа: «Бокӧ пӧ ми огӧ сетӧ велӧдчыны, оз кӧ пӧ татчӧ восьтыны школасӧ». Кор воис висьт Даньӧ школа восьтӧм йылысь, Даньса войтыр зэв лоины радӧсь. Сӧмын найӧс бӧр шогӧдіс, кор велӧдан кадыс воис, а учитель эз во. Ӧні ноябр 5-ӧд лунӧ Дань сиктӧ воис велӧдысь да, Даньса войтыр быдӧн ышловзисны, лоины зэв радӧсь.
Волисполком шуис школасӧ восьтыны Октябрса революция праздник мӧд лунӧ (ноябр 8-ӧд лунӧ). Сэки жӧ шуӧма вӧлі и праздниксӧ вӧчны. Луннас праздник вылӧ кӧсйисны локны Мордінысь партиясянь, комсомолсянь да волисполкомсянь представительяс.
Челядь налы паныд мунӧмаӧсь кык верст да кор аддзӧмаӧсь локтӧмнысӧ флагъясӧн — ылісянь на кутӧмаӧсь горзыны: «Мед олас сӧвет власьт!» «Мед олас октябрса революция!» — Со кутшӧма Даньса войтыр виччысьӧмаӧсь тайӧ лунсӧ.
Медвойдӧр, Даньӧ воӧм бӧрын, вӧліны докладъяс. Крестьяна зэв шы ни тӧв кывзісны став висьталӧмъяссӧ.
Воис и рыт! Сэки шуӧма восьтыны школа. Школа тыр йӧзӧн (праздниксӧ помалӧм бӧрын эз и разӧдчывны). Изъюров Ӧ. Ӧ. волполитпросветкомсянь висьталіс школа восьтӧм йылысь да вӧчис доклад: «Мый вайӧ миянлы пемыдлун да мый вайӧ югыдлуныс». Сы бӧрти висьталісны мукӧд представительяс велӧдчӧм йывсьыс жӧ. Тюрнин ёрт вӧчис доклад «Сӧвет Союзпытшса йӧзӧс югдӧдӧм удж йылысь». Шевелёв С. Ӧ. висьталіс гырысь йӧзӧс велӧдӧм йылысь. Докладъяссӧ вӧчӧм бӧрын ёна сёрнитісны и асьныс крестьянаыс. Унаӧн шуалісны: Сӧвет власьтыд жӧ пӧ тай кыліс миянлысь гӧлӧснымӧс. Не сійӧ кӧ пӧ, миян эз и лолы школаыд! Бӧрвылас вӧлі сувтӧдӧма кык инсценировка (пьеса): «Велӧдчӧмын — ыджыд вын» да «Ыджыд карын крестьяна керкаын». Сы бӧрын вӧлі сьылӧм-лыддьӧмъяс коми кывйӧн. Крестьяна колины зэв здӧвӧльӧнӧсь.
«Газетӧ гижысь»