КЫДЗИ ТАВО КУТАСНЫ ДЕРЕВНЯЯСӦ ВИДЗ-МУ УДЖАЛАН МАШИНАЯС СЕТАВНЫ

Колян вося недочётъяс.

Кольӧм кӧзяйственнӧй воын^Кольӧм кӧзяйственнӧй воыс лыддьыссьӧ 1924 вося октябр 1-ӧд лунсянь 1925 вося октябр 1-ӧд лунӧдз. Выль кӧзяйственнӧй во — 1926 вося октябр 1 лунӧдз./^ видз-му уджалан машинаяс деревняӧ сеталігӧн вӧлі бура уна на нелючкияс, недочётъяс. Доныс машинаяслӧн да мукӧд пӧлӧс видз-му уджалан кӧлуйлӧн кӧть и чинӧ вӧлі эськӧ, да уна пӧрйӧ вежласьліс. Сы понда вӧвліны татшӧмторъяс: крестьянин кӧ ньӧбис кутшӧмкӧ машина водзджык, сійӧ мынтіс донӧнджык, коді ньӧбис сёрӧнджык — мынтіс донтӧгджык.

Сэсся шуам сьӧм йылысь, кодӧс правительство лэдзліс крестьяналы удждӧм вылӧ: ӧти-кӧ, сьӧмыс эз вӧв тырмымӧн; мӧд-кӧ, местаяс вылас вӧлі воӧ сёрӧн. Та понда крестьяналы сьӧкыд вӧлі судзӧдны гырысьджык машинаяс, эз вермы ньӧбны удждысьтӧг.

Таысь кындзи, миян промышленносьт (пабрик-заводъяс) колян воын ёна тэрмасис паськӧдчыны; сы понда корсюрӧ вӧлі артмӧны омӧль машинаяс.

Ӧні видзӧдӧны зэв ёна, медым колян вося кодь недочётъясыс эз лоны водзӧ кежлӧ.

Машинаяс йылысь.

Колян воын деревняясӧ вӧлі ыстӧма машинаяс 62 миллион шайт дон; таво вылӧ лоӧ лӧсьӧдӧма 145 миллион шайт дон — содӧ пӧшти куим мында.

Колян воын сэсся вӧлі ёна норасьӧны — омӧльӧсь пӧ машинаяс: кӧлеса пиньясыс чегъясьӧны, барабанъяс потласьӧны, мукӧдторъяс.

Медым машинаяс эз вӧвны омӧльӧсь, ӧні лӧсьӧдӧма торъя комиссия ВСНХ (Народнӧй Кӧзяйстволӧн Сӧвет) бердӧ. Тайӧ комиссияыс нарошнӧ ветлӧ заводъясӧд, видлалӧ гӧгӧрбок, кыдзи бурмӧдны сэні вӧчан кӧлуйсӧ.

Сэсся миян заводъяс вӧчӧны нин быд лэдзӧм машиналы торъя часьтъяс. Крестьянин вермас гортас вежны, кутшӧмкӧ кӧ тор жугалас машиналӧн.

Сьӧм удждӧм.

Таво машинаяс судзӧдны удждӧм вылӧ лэдзӧма 46 миллион шайт, та пиысь регыд кежлӧ сетӧм вылӧ 14 миллион шайт да дырджык кежлӧ (кузь срокӧн) — 32 миллион шайт. Дырджык кежлас пондасны удждыны сьӧмсӧ гӧль крестьяналы. Колян воын удждысьӧм вылӧ сьӧмсӧ вӧлі лэдзӧма сӧмын 17 миллион шайт; сы серти таво лэдзӧма пӧшти куим мында унджык.

Донъяс.

Таво вылӧ шуӧма чинтыны видз-му уджалан машинаяслысь донсӧ 5 прӧчент. Чинтӧмыс лоӧ ноябрын либӧ декабрын. Сэсся во гӧгӧр чӧж нин тайӧ доныс оз кут вежласьны.

Тракторъяс.

Бӧръя вонас деревняясӧ ёна пондісны корны тракторъяс. Колян воӧ крестьянасянь волісны гижӧдъяс 10.000 трактор вылӧ, вермӧны вӧлі сетны сӧмын 6.000. Сы понда таво кежлӧ шуӧма вайны заграничаысь 20.000 трактор да асланым заводъясын вӧчасны 2.000, ставыс лоӧ 22.000 трактор.

С. Грай.