НЫВБАБА, ВЕЛӦДЧЫ ГРАМОТАӦ!

Гырысьӧс велӧдан школа миян воссис важӧн нин, сӧмын велӧдчысьыс этша. Унджыкыс шуасьӧны: «Кутшӧм нин велӧдчӧм гырысь йӧзлы, юрыд налӧн мӧдторйӧн тырӧма, дай велӧдчыныд гырысь йӧзыдлы яндзим, нинӧм тӧдтӧгыд». Велӧдчытӧгыд овны зэв жӧ делӧ лои. Ме муні школаӧ. Сьӧкыд вӧлі велӧдчыны сӧмын первой лунсӧ. Ӧні велалі да быттьӧ ас семья пытшкын ола. Школа менсьым синмӧс восьтіс, куті гӧгӧрвоныджык, кыдзи-мый олӧмыс мунӧ. Кор ме гӧгӧрвои велӧдчӧмсьыд бурсӧ, куті ышӧдны мукӧдӧс, кодъяс оз на вӧлі велӧдчыны.

Думыштӧй прамӧйджыка, том нывбабаяс: ми сомын на заводитам овны, огӧ кӧ кутӧй велӧдчыны, пемыдлунтӧ лоӧ кыскыны нэм чӧжыд. Аслыным лёксӧ вӧчам, огӧ кӧ кутӧй ветлыны школаӧ. Рабочӧй да крестьяналӧн власьт тӧждысьӧ миян понда, кӧсйӧ пемыдлун бырӧдны, а ми велӧдчыны огӧ мунӧй — сійӧ абу шань. Энӧ вунӧдӧй: ми, нывбабаяс, бӧрӧ кольччим мужикъясысь, миянлы колӧ велӧдчӧмын найӧс суӧдны. Энӧ ыстысьӧй эштытӧм вылӧ, корсьӧй кад да мунӧй сэтчӧ, кӧні пальӧдӧны юртӧ, синтӧ восьтӧны. Кӧсъянныд кӧ челядьнытӧ сувтӧдны югыд туй вылӧ, асьныд водзвыв сувтӧй сы вылӧ. Пыр ми шуам: огӧ эштӧй, мый миянӧс велӧданныд, — велӧдӧй челядьӧс. А коді нӧ мыжа, челядьыд тэнад кольӧмаӧсь велӧдчытӧмӧсь да? Асьныс жӧ, велӧдчытӧм бать-мамъяс оз тӧждысьны ассьыныс челядьсӧ велӧдӧм йылысь. Неграмотнӧй бать-мамлӧн лоӧны неграмотнӧй челядь.

Челядь ёнджыка бергалӧны мам гӧгӧр, сылысь отсӧг виччысьӧны, сы понда мамлы колӧ велӧдчыны ёнджыка. Мам кӧ грамотнӧй — сійӧ пыр вермас отсыштны челядьлы велӧдчыны. А миян неграмотнӧй нывбаба мужикъяс серти куим мында. Мед найӧ локтасны школаӧ куим мында жӧ.

Чуксала тіянӧс, нывбабаяс, мунӧй школаӧ, югдӧдӧй вежӧрнытӧ! Нывбабаяс вермасны сэки отсавны выль олӧмлы, бур олӧм лӧсьӧдны. Велӧдчӧмӧн нывбабаяслӧн вын содӧ.

Школаын велӧдчысь Калчанова.