ВЫЛЬ КРЕСТЬЯНСКӦЙ ЗАЁМ

Таво ноябр тӧлысьын сӧвет правительство лэдзас выль (2-ӧд) крестьянскӧй заём.

Миян государстволы колӧ уна сьӧм, медым ӧдйӧджык кыптас став кӧзяйствоыс (овмӧсыс, олӧмыс). Миян Сӧветса Республикаяслӧн Союзыд (СССР) олӧ капиталистъяс государствояс пытшкын. Надейтчыны озыръяс государствояссянь миянлы сьӧм удждӧм вылӧ нинӧм — найӧ пыр зільӧны быд ногӧн торкны миянлысь олӧмсӧ, радӧсь сӧвет власьт дзикӧдз бырӧдны, дерт, сэсся насянь виччысьны сьӧм удждӧм миянлы овмӧс кыпӧдӧм вылӧ оз позь, оз сетны. Лоӧ Сӧветса республикаын олысьяслы, рабочӧйяслы да крестьяналы, кыдзкӧ-мыйкӧ аслыныс отсавны овмӧссӧ кыпӧдны, ковмас миян правительстволы корсьны сьӧмсӧ ас костсьыс. Сы понда миян правительство и лэдзалӧ корсюрӧ заёмъяс.

Воддза заёмъясыд (нянь заём, зарни заём, 1-ӧд крестьянскӧй заём) ёна нин эськӧ отсалісны миян государстволы паськӧдны овмӧссӧ; ёна отсалісны заёмъясыд тшӧтш крестьяналы; торъя нин ёна отсаліс 1-ӧд крестьянскӧй заём. Сылӧн облигацияясыс вузассисны донтӧгджык, вӧлі босьтсьӧны сельхозналог мынтігӧн, вӧлі воана (выигрышный), вӧлі 5 прӧчент воӧ (быд шайт вылӧ вит ур).

Став заёмсьыс вӧлі воӧ государстволы зэв этша пӧльза, мукӧдсьыс (шуам кӧть, нянь заёмысь) некутшӧм выгӧда эз вӧв.

2-ӧд крестьянскӧй заёмыс ваяс ыджыд пӧльза крестьяналы дай миян государстволы. Медвойдӧр тайӧ выль заёмыс сетӧ ыджыд прӧчент дай ыджыдджык воӧм (выигрыш). Тайӧ заёмыслӧн облигацияясыс сідзжӧ босьтсьӧны сельхозналог мынтігӧн. Тайӧ налогыслӧн облигацияясыс вайӧны вонас 12 прӧчент (быд шайт вылӧ 12 ур). Сэсся тайӧ заёмыслӧн 5-ӧд прӧчентыс латаръяалігӧн воӧ (100 миллион шайтысь 5 миллионсӧ лэдзӧны воӧм вылӧ).

Таысь ӧприч, 2-ӧд крестьянскӧй заёмыслӧн воддза заёмъяс серти дзик мӧд пӧлӧс ногыс: воддза заёмъяслысь облигацияяссӧ вӧлі зільӧны регыдджык инавны (сельхозналог мынтыны), сэтысь крестьянинлы вӧлі этша пӧльза воӧ; ӧнія заёмыс сымын унджык пӧльза ваяс, кымын дыр кутан киад видзны облигациясӧ. Быд облигациялӧн эм 24 купон, быд тӧлысь 1-ӧд лунын вайӧ прӧчент (заёмыс лэдзсьӧ кык во кежлӧ). Сэсся воӧмъясыс (выигрыши) тайӧ заёмас гырысьджык: медічӧтыс 25 шайт, медыджыдыс — 5.000 шайт (1-ӧд заёмас вӧлі 5 шайтсянь 1000 шайтӧдз), — тайӧ нин бара сетӧ зэв ыджыд выгӧда облигация видзысьлы.

Ӧнӧдз миян Сӧвет республикаын йӧзыд (крестьяна кӧть) воддза дорысь бурджыка нин олӧны. Сы понда облигацияясыс 2-ӧд крестьянскӧй заёмлӧн лэдзсьӧны гырысьджыкӧн: оз нин лоны воддза моз 1 шайта облигацияяс, лоӧны 5 шайта, 10 шайта да 50 шайта.

Тайӧ выль заёмыс зэв выгӧдаа крестьяналы и служащӧйяслы.

Ми чайтам, выль (2-ӧд) крестьянскӧй заёмсӧ ёна ньӧбаласны коми йӧз.

Савин.