МЫЙ ВӦЧИННЫД ВО ЧӦЖӦН?

Крестьяналы колӧ тӧдны Сӧветъяс бӧрйигӧн

Уналаын нин заводитчисны Сӧветъясӧ выльысь бӧрйысьны. Регыд быдлаын кутасны бӧрйысьны. Выль йӧзӧс бӧрйытӧдз колӧ важ волисполкомса да сельсӧветса уджалысьясыслы висьтавлыны крестьяналы вогӧгӧрся аслас уджалӧм йывсьыс.

Кыдзи да мый йылысь колӧ висьтавлыны крестьяналы?

Сельсӧветъяслы да волисполкомъяслы колӧ отчётъяс вӧчны крестьяна водзын сиктса, вӧлӧсьтса ыджыд собранньӧяс вылын.

Колӧ крестьяналы висьтавлыны, кутшӧм удж вӧчис сельсӧвет да волисполком во гӧгӧрӧн, кыдзи вӧчис сійӧ уджсӧ:

1) кутшӧм отсӧг сетіс гӧля да шӧркодя олысь крестьяналы, кыдзи индіс гӧль йӧзлы овмӧссӧ кыпӧдны;

2) кыдзи да бура-ӧ сӧвет власьт декретъяс (законъяс) серти уджыс муніс. Эз-ӧ вӧлӧсьтса озыръяс пыкны декретъяс серти уджалӧм, эз-ӧ лолы сельсӧветлы да волисполкомлы налы сетлыны корсюрӧ уступкаяс;

3) тӧждысис-ӧ да мый вӧчис сельсӧвет да волисполком кооператив бурмӧдӧм йылысь, сылысь уджсӧ да ёнлунсӧ паськӧдӧм йылысь, крестьянаӧс кооперативӧ гижсьӧдӧм йылысь;

4) тӧждысис-ӧ да мый вӧчис школа йылысь, лыддьысян керка йылысь, больнича йылысь да мукӧд вӧлӧсьтувса учрежденньӧяс йылысь. Индыны, кутшӧм отсӧг налы сетӧма;

5) кутшӧм общественнӧй удж индӧма вӧлӧсьтын учительяслы, агрономлы, пельшӧрлы, врачлы. Кутшӧм отсӧг сетӧма налы сельсӧветсянь да волисполкомсянь уджалігас;

6) кутшӧма уджаліс мӧда-мӧдлы отсасян комитет. Кутшӧма отсасис, индаліс сельсӧвет да волисполком налысь уджсӧ бурмӧдны, паськӧдны;

7) кутшӧма уджаліс сельсӧвет да волисполком самӧкур пуӧм бырӧдӧм вылын. Ёна-ӧ отсасис милициялы самӧкур бырӧдны;

8) ёна-ӧ тӧдмӧдавліс крестьянаӧс быд выль сӧветса декретъясӧн (законъясӧн) да обласьтса, уездса исполкомъяслысь тшӧктӧмъясӧн. Тӧдӧны оз крестьяна законъяс вот йылысь, вӧр йылысь, му вӧдитӧм йылысь да мукӧдтор йылысь;

9) тӧждысис-ӧ да отсасис-ӧ крестьяналы лӧсьӧдны уна переменаӧн нянь уджалӧм; отсасис-ӧ крестьяналы судзӧдны видз-му уджалан машинаяс да мукӧд пӧлӧс уджалан кӧлуй;

10) висьтавлывліс-ӧ крестьяналы ӧтув видз-му уджалӧм йылысь, быдсяма крестьянскӧй кооперативъяс йылысь, тӧвариществояс йылысь да налысь бурторъяс йывсьыс. Вӧлі эз сёрни сэтшӧмторъяссӧ ас вӧлӧсьтын лӧсьӧдӧм йылысь;

11) лӧсьӧдӧма абу туйяс ас вӧлӧсьт гӧгӧр, посъяс, пӧжар кусӧдан кӧлуй да дружина, юкмӧсъяс да мукӧдтор;

12) корліс эз кутшӧмкӧ отсӧг уездысь, обласьтысь вӧлӧсьтса овмӧс кыпӧдӧм вылӧ. Мый бур вӧчӧма сійӧ отсӧг вылӧ;

13) уна-ӧ воӧ сиктад, вӧлӧсьтад газет. Кымын крестьянин асьныс судзӧдӧны газет, кутшӧмӧс. Ёна-ӧ тӧдӧны крестьяна газет судзӧдӧмсьыс бурсӧ;

14) вӧвліны эз вӧлӧсьтын крестьяна кост зыкъяс видз-му вӧдитӧм йылысь, юксьӧм йылысь. Вӧліны кӧ, кыдзи сельсӧвет да волисполком лӧсьӧдавліс найӧс;

15) кутшӧма артмис вот лӧсьӧдлан удж, быд крестьянинлы вот пуктӧм, кутшӧм ӧшыбкаяс вӧліны, кыдз бурджыка вӧчны локтан воӧ. Кутшӧма муніс нянь кӧйдыс водзӧсалӧм, кутшӧма мынтӧны водзӧссӧ, кадын-ӧ.

Сельсӧветъяс, волисполкомъяс! Тіянӧс крестьяна бӧрйылісны быдса во кежлӧ вӧлӧсьтса овмӧс кыпӧдӧм йылысь, крестьяналысь олӧм-вылӧм бурмӧдӧм йылысь тӧждысьӧм вылӧ.

Висьталӧй став бурсӧ и омӧльсӧ бӧрйысь крестьяналы, медым найӧ аддзасны, мый вӧчӧма нин, мый колӧ водзӧ кежлӧ вӧчны. Медым выль бӧрйӧм йӧзлы позьӧ тшӧктыны, индыны локтан во кежлӧ удж; индыны, велӧдны, кыдзи колӧ водзӧ уджавны.

А. Н.