ВӦР — КРЕСТЬЯНАЛЫ
Сӧвет власьт кыдз-мый вермӧ тӧждысьӧ крестьяналысь овмӧс кыпӧдӧм-бурмӧдӧм йылысь. Медым крестьяналӧн доходыс овмӧсас содас, СССР-са сӧветъяслӧн 3-ӧд съездыс шуис — сетны крестьяналы мыйтакӧ вӧр (
Став СССР пасьта арталӧма крестьяналы сетӧм вылӧ вӧрсӧ 22 миллион десятина пасьта. Ӧнӧдз сы пиысь сеталӧмаӧсь нин 17 миллион десятина.
Уналаын тайӧ уджсӧ помӧдз нин вӧчӧмаӧсь, мукӧдлаас уджыс мунӧ на. Сӧвет власьтыд тӧждысьӧ, медым регыдджык вӧлі тайӧ уджыс вӧчӧма, помалӧма.
Кутшӧм пӧльза (доход) ваяс крестьяналы тайӧ вӧрыс? — Крестьяналы быд во кутас локны 5−6 миллион куб вӧр, 20 миллион шайт дон. 20 миллион шайтнад быд вотӧ крестьяна овмӧсад тӧдчымӧн нин содас.
Та кузя Сӧвет учрежденньӧясыдлы местаясад лоӧ ыджыд удж. Ковмас видзӧдны, туйдӧдны тайӧ вӧр овмӧссӧ уджавны. Медым крестьяна велаласны бура вӧрӧн вӧдитчыны, видзны сійӧс.
Кыдзсюрӧ вӧдитӧмыдлы, сотӧмыдлы да сісьтӧмыдлы, прӧста пӧрлӧдлӧмыдлы колӧ нин пуктыны пом. Бура кужӧмӧн пӧльзуйтчигӧн сӧмын тайӧ 20 миллион шайт дон вӧрыс ваяс крестьяна овмӧсӧ бур кокньӧдсӧ.
Оз ков вунӧдны: тайӧ крестьяналы сетӧм вӧр кындзи эм ещӧ и государствоса вӧр.
Государствоса вӧрыс — овмӧс дзонь Сӧвет Россиялӧн: став уджалысь рабочӧйяслӧн да крестьяналӧн. Ӧнія бӧръя вояснас уна вӧр прӧста пӧрлӧдлісны да сотісны, уна убытка вӧчисны дзонь государстволы: став уджалысь йӧзлы. Ӧнісянь сэсся тадзи нем думайттӧм видзӧмыслы пуктам пом. Крестьяна медым кужасны сьӧлӧмсяньыс дӧзьӧритны дзонь государстволысь овмӧссӧ — вӧрсӧ. Медым тайӧ став йӧзыслӧн овмӧсыс эз кыдзсюрӧ керассьы да видзсьы.
Бура ставнымӧн ӧтвылысь видзӧмӧн сӧмын вермам лэптыны вӧр овмӧс, Сӧвет Республикаяс Союзлысь озырлунсӧ.
Г. Рыквин.
