КОЛӦ ТӦДМАВНЫ ВИДЗ-МУ ВОТ ЙЫЛЫСЬ ЗАКОН

Ӧні волисполкомъяс разӧдалӧны вот пуктан (окладнӧй) листъяс. Крестьянин сійӧ лист серти аддзас: уна-ӧ сылы таво кежлӧ лӧсьӧдӧма мынтыны вот, уна-ӧ гижӧмаӧсь видз-му, скӧт да сёйысь лыд. Аддзас, лючки вӧчӧма али абу вот гижӧдсӧ. Миян волисполкомса уджалысьяслӧн унаысь на овлӧны нелючкияс. Дерт эськӧ, унджык нелючкияссӧ крестьяналы колӧ веськӧдны (лӧсьӧдны), кор найӧс кырымасьӧдӧны видз-му вот нимпасъяс (поселеннӧй списокъяс) лӧсьӧдігас, да сэки вотсӧ абу на лыддьӧма крестьяниныд да омӧля сы вӧсна тӧждысьӧ. Сійӧ видзӧдӧ вот корӧм серти. Ыджыдджыка кӧ вот корӧны — шуӧ: кытікӧ пӧ неладнӧ. Кыті-мый неладнӧ — ачыс оз, дерт, аддзы. Сійӧ корсьӧ велӧдчӧмджык йӧзӧс отсавны.

Тайӧ отсасян уджыс инмӧ сиктса уджалысьяслы: лыддьысян керкаясӧн заведуйтысьяслы, велӧдысьяслы, пельшӧръяслы, агрономъяслы, комсомолечьяслы, сідз водзӧ. Тайӧ йӧзыс тӧждысьӧны быдсяма сиктса бур вӧсна, тшӧтш колӧ тӧждысьны, мед бура мунас и видз-му вот перйӧмыс.

Кор найӧ вермасны сетны отсӧг крестьяналы видз-му вот йылысь? Кор найӧ асьныс бура тӧдӧны видз-му вот перйӧм йылысь законсӧ. Сідзкӧ колӧ, коді омӧля тӧдӧ, зіля босьтчыны тӧдмавны сійӧ закон.

Зэв абу шань, оз кӧ вермы крестьянин сиктса уджалысь йӧз пыр тӧдмавны колантор видз-му вот йылысь. Крестьянин кутас юасьны кокньӧдъяс йылысь, мынтан кадъяс йылысь, кыдзи да кытчӧ норасьны быдтор йылысь. Быдтор вылӧ колӧ сетны веськыда вочакыв. Торъя колӧ лӧсьӧдчыны лыддьысян керкаясса справка сеталан бюрояслы.

Таво колӧ видз-му вот перйӧм нуӧдны бура, шыльыда — воддза воясса нелючкияс оз ков вӧчавлыны. А кор сиктса уджалысьяс кутасны ёна тӧждысьны бура видз-му вот перйӧм вӧсна, сэки бура и артмас.

Оз ков вунӧдны: видз-му вот перйӧм бура нуӧдӧмын — ыджыд бур отсӧг сиктъяслӧн каркӧд ӧтувтчӧмлы.

В. Фролов.