АСЛЫД И СӦВЕТСА КАЗНАЛЫ

Тавося сельхозналог ёна кокньыд крестьяналы воддза дорысь: колян во вӧлі став СССР пасьтала налогыс 345 миллион шайт, таво сӧмын 240 миллион. Сэтысь на ещӧ 100 миллион шайтсӧ сетасны (торйӧдасны) вӧлӧсьтувса бюджетӧ. Тадзинад государство босьтӧ деревнясянь толькӧ 140 миллион шайт. А государствоыс сетӧ деревнялы кӧзяйство кыпӧдӧм вылӧ 338 миллион шайт — пӧшти кык мында, мыйта босьтӧ. Татысь ми аддзам: Сӧвет власьт кыдз вермӧ зільӧ бурмӧдны уджалысь крестьяналысь оласногсӧ, кыпӧдны кӧзяйствосӧ.

Дерт, Сӧвет власьт оз вермы куш ас вылас ставсӧ вӧчны. Колӧ крестьяналы аслыныс тшӧтш тӧждысьны кӧзяйствосӧ кыпӧдӧм вӧсна дай Сӧветса правительстволы отсавны. Медъёна колӧ зільны ёнмӧдны Сӧветса казна. Сы помын став бур олӧмыс миян, мукӧд государствоса озыръясысь ассьыным республиканымӧс видзӧмыс и.

Крестьяна вермасны отсавны правительстволы сылы сьӧм удждӧмӧн (заем).

Воддза вояснас заёмъяснас государство вевттис витӧд юкӧнсӧ (⅕) став рӧскодыслысь (бюджета). Колян воӧ вевттис нин джын рӧскодсӧ. Таво во джыннас заёмъясысь воис государстволы доход 50 миллион шайт, мӧд во джыннас сы мында жӧ колӧ виччысьны. Ставыс сійӧ сы сайын, кутшӧма крестьяна кутасны ньӧбавны крестьянскӧй воана заёмлысь облигацияяс.

Быдӧн нин тӧдӧны тайӧ заёмыслысь пӧльзасӧ: облигацияяс вузалӧны донтӧгджык, мыйта сулалӧ государстволы, бӧр ньӧбавны кутасны донӧнджык; мынтыссьӧ прӧчентъяс; верман воны уна сьӧм. Буретш ӧні Волга кузя паракод вылын мунӧ 4-ӧдысь латаръяалӧм крестьянскӧй заёмтӧ. Став воӧмыс 22 сюрсысь унджык — 250 сюрс шайт дон. Государство удждӧ крестьяналысь сьӧмсӧ ыджыд донӧн, оз прӧста.

Быд гражданин (рабочӧй кӧть крестьянин), коді ньӧбас крестьянскӧй заёмлысь облигация, вайӧ ыджыд пӧльза аслыс дай Сӧветса казналы.

Каз.