ВӦЧНЫ КОЛӦ ЗАКОН СЕРТИ

Сӧвет власьт дырйи быд уджалысь йӧз (крестьяна да рабочӧй) пуктӧ асьсӧ кӧзяинӧн. Ӧні йӧзыд шуӧны: «Господа пӧ абу. Быд морт ас вылас лои господин».

Мукӧд служитысьяс оз уджавны выль законъяс ногӧн. Найӧ, асланыс лёкногӧн уджалӧмнаныс, торйӧдӧны власьтӧс уджалысь йӧз дорысь. Миян Сӧвет государствоын сэтшӧм олӧм оз туй. Сӧвет власьт ассьыс законъяссӧ вуджны оз понды лэдзны. Сӧвет власьт быд уджалысь мортлысь видзӧ вӧля, ёнлысь и омӧльлысь. Весиг оз быд мыжа мортӧс пуксьӧд тюрмаӧ. Весиг судитӧм йӧз вермӧны надейтчыны срокысь войдӧр мездмыны, абу кӧ налӧн зэв ыджыд мыж да мортыс кӧ кӧсйысяс водзӧ кежлӧ справитчыны. Судитӧмӧн морттӧ Сӧвет власьтыд, тӧдӧмысь нин, видзӧ весьшӧрӧ кыскалӧмысь, ковтӧг вӧлясӧ бырӧдӧмысь.

Сӧмын эмӧсь на Сӧветъяс Союзын омӧлик юралысь йӧз, вӧчалӧны аснаукнаныс обыскъяс да йӧрталӧны тюрмаӧ мыжавтӧм йӧзӧс. Сӧвет власьт татшӧм йӧзкӧд ёна вермасьӧ. Выль закон серти, аснаукӧн (ковтӧг) мортӧс арестуйтӧмысь асьсӧ пуксьӧдӧны дас во кежлӧ тюрмаӧ. Овлывлӧ и лыйлӧны. Неважӧн на судитӧмаӧсь лыйлыны Херсон округса милицияын служитысьясӧс йӧз вылын тешитчӧмысь. Крестьяналы да рабочӧйяслы колӧ аслыныс явитавны закон вуджысь служитысьястӧ. Сійӧн быдӧнлӧн колӧ тӧдны, кор позьӧ шобсьыны, кор да кодӧс позьӧ арестуйтны.

Сӧвет власьт закон серти, позьӧ шобсьыны либӧ мортӧс арестуйтны сӧмын сэк, кор мыжаыс вермас пышйыны либӧ мыжсӧ саймовтны. Обыск вӧчигӧн да арестуйтігӧн милициялӧн мед вӧлі киас ордер. Сӧмын ёна тэрмасигӧн да ордерсӧ кӧ он удит босьтны ылынла позьӧ ордертӧг. Арестуйтӧм бӧрын 24 час тыртӧдз милиционерлӧн колӧ сетны народнӧй суддялы либӧ следовательлы висьт арестуйтӧм йывсьыс. Законын налы индӧма, судӧдз пӧ видзны тюрмаын сӧмын гырысь мыжъясысь.

Прокуратура да судъяс ёна зэв мырсьӧны бырӧдны законысь вуджӧм-кежласьӧм. Став уджалысь йӧзлӧн колӧ отсавны сійӧ уджсӧ вӧчны юралысьясӧс. Сэки ми вермам чорыда пуксьӧдны выль законъяс.

С. Тагер.