1925−26 ВО ВЫЛӦ СЕЛЬХОЗНАЛОГ

Редакцияӧ Волся сиктысь (Сыктыв уездын) воис крестьянасянь кык гижӧдъяс. Юасьӧны, уна-ӧ налӧн лоӧ налог 1925−26 воын. Ми тані висьталам — мыйта налы ковмас мынтыны налог. Сӧмын ми огӧ тӧдӧй тайӧ гижӧдъяссьыс — кутшӧмкӧ кокньӧдъяс позьӧ оз тайӧ крестьянаыслы сетнысӧ. Та кузя тайӧ кык крестьяниныслы колӧ шыасьлыны Визинса фининспекторлы. Сійӧ ставсӧ лючки висьталас.

Некутшӧм кокньӧдъяс кӧ оз сетсьыны, лыддьӧмыс налогсӧ тані лоӧ веськыд.

Юалӧм. Уна-ӧ колӧ мынтыны сельхозналог 5 морта семьялы. Уджалысьыс кыкӧнӧсь, му 1,15 десятина, ӧти вӧв да ӧти мӧс.

Висьталӧм. Волся вӧлӧсьтын сельхозналогыс пуктӧма таво 5-ӧд разрядӧ. Ӧти мӧс лыддьыссьӧ 0,35 десятина му пыдди. Ӧти вӧв — 0,50 десятина му пыдди.

Му (тшӧтш видзьясыс му вылӧ вуджӧдӧмӧн) сійӧ крестьяниныслӧн 1,15 десятина.

Сідзкӧ сылӧн ставыс лыддьысьӧ 2 десятина му (0,35 + 0,50 + 1,15 = 2).

Вит морта семьялы первой ставканас медводдза ¼ десятинаӧн морт вылӧ пуктыссьӧ сельхозналогыс 1,25 десятина вылӧ (0,25 × 5 = 1,25) 90 урӧн десятинаысь — ставыс 1 шайт да 13 ур. (90 ур × 1,25). Кольӧм пай му вылас сельхозналогыс пуктыссьӧ мӧд ставкаӧн 3 шайт да 80 ур. десятинаысь. Сылӧн коли муыс (2 − 1,25) 0,75 десятина. Сыысь колӧ мынтыны 2 шайт да 85 ур. (3 ш. 80 ур. × 0,75 = 2 ш. 85 ур.).

Сідзкӧ кӧзяйствоысь налог колӧ мынтыны 3 шайт да 98 ур (1 ш. 13 ур + 2 ш. 85 ур).

Юалӧм. Менам эм му да видз (видзсӧ му вылӧ вуджӧдӧма) 0,50 десятина, ӧти 3 арӧса вӧв да ӧти мӧс. Семьяын куим морт. Ме ачым — Волся сиктса крестьянин.

Висьталӧм. Тайӧ крестьяниныс Волся вӧлӧсьтысь жӧ, налогыс сідз жӧ лыддьысьӧ:

ӧти мӧс .... 0,35 дес. му

ӧти вӧв .... 0,50 дес. му

му-видз .... 0,50 дес. му

______

ставыс .... 1,35 дес. му

Куим мортлы первой ставка сертиыс (0,25 × 3) = 0,75 дес. × 90 = 68 ур. Мӧд ставканас ковмас мынтыны (1,35 − 0,75) = 0,6 × 3 шайт да 80 ур = 2 шайт да 28 ур.

Став кӧзяйствосьыс сельхозналогыс 2 шайт да 96 ур.