КОКНЬӦД ВЫЛЬ МУЯС ВЫЛӦ ПЕТІГӦН
Бокӧ, Сибырӧ мунны оз ков.
Унаысь ми кывлывлам Коми муысь Сибырӧ петӧм йылысь.
Коми йӧз му тырмытӧмла ли, мукӧдтор вӧсна ли эновтӧны ассьыныс овмӧснысӧ, вузавлӧны медбӧръя эмбурнысӧ да муналӧны йӧзінӧ, ылі муясӧ, корсьны бур оланін, кокньыд удж.
Татшӧм петӧмсьыд унджыксьыс нинӧм бурыс оз артмыв. Кор на ещӧ кытчӧ воасны Коми мусьыд петысьясыд. Туй вылас медбӧръя сьӧмсӧ видзасны, сэсся вылинад дзик нинӧм вылӧ лоӧ овмӧдчыныс. Унаысь дзик пикӧ волӧны сэтшӧм петысьясыд. Кӧть эськӧ бӧр локтасны, дай локныс нинӧм вылӧ.
Ас гӧгӧр корсьӧй оланіннытӧ.
Дзикӧдз Коми муысь петӧм дорысь, ми чайтам, коми йӧзлы бурджык ас муын, ас вӧлӧсьтъяс гӧгӧр корсьны оланін, паськӧдчыны, содтыны видз-му. Уналаын миян эм вӧлӧсьтъяс гӧгӧр пӧчинокъяс. Сэтчӧ крестьянаыс петлӧмаӧсь войдӧр вӧлӧсьтъясысь. Унджыксьыс ми аддзам сэтшӧм пӧчинокъяссьыд бур овмӧсъяс. Уна удж, дерт, пуктылісны выль му вылӧ пӧчинокъясӧ петысь крестьяна: весалісны вӧръяс, вӧчисны выль муяс, керка-карта лэптісны.
Став уджсӧ нуӧдісны войдӧр сэтшӧм выль му вылӧ петысь крестьянаыс асьныс, некутшӧм отсӧгтӧг.
Кутшӧм кокньӧдъяс выль му вылӧ петысьяслы.
Ӧні Сӧвет власьт сетӧ гырысь кокньӧдъяс выль му вылӧ петысьяслы. Сӧмын колӧ петны Земельнӧй отделъяс индӧм серти видз-муяс лӧсьӧдігӧн (землеустройство вӧчигӧн).
Кутшӧм кокньӧд сетӧма тавосянь выль муяс вылӧ овмӧдчысьяслы?
Вермас лоны тадзи: крестьянин ас семьянас ли, ӧтувтчӧмӧн мукӧд семьякӧд ли петӧ вӧрӧ либӧ нюраинӧ. Колӧ вӧрсӧ весавны, мыр бертны, нюр косьтыны. Сэки татшӧм петысьясыд мездыссьӧны сельскокӧзяйственнӧй налогысь 5 во чӧж выльлаын овмӧдчӧмсянь. Дзонинӧ кӧ петӧны, уджавлытӧм му вылӧ либӧ эновтӧм му вылӧ, кӧні абу нин уджавлӧмаӧсь 6 воысь дырджык — сэки мездыссьӧны сельхозналогысь 3 во чӧж.
Весиг кокньӧд сетсьӧ, кор уджалӧм му вылӧ петӧны — 1 во кежлӧ мездӧны налогысь.
Эм кӧ вылинас войдӧр уджавлӧм му дай некор уджавлытӧм му, ¾ муыс кӧ уджавлытӧм — сэки став налогсьыс мынӧны 3 во кежлӧ.
Этшаджык кӧ уджавлытӧм муыс ¾-сьыс, уджавлытӧм мусьыс налогыс оз босьтсьы 3 во, а мукӧдысь ӧти во.
Скӧтыс сэтшӧм кӧзяйствоас налогысь мездыссьӧ дзоньнас.
Татшӧм кокньӧдъясыс сетсьӧны кӧзяйствояслы, кодъяс петӧмаӧсь нин уджавлытӧм му вылӧ 1922 воын январ тӧлысь бӧрын, уджавлӧм му вылӧ — 1925 воын январ тӧлысь 1-ӧд лун бӧрын.
