АНГЛИЯСА ПРАВИТЕЛЬСТВОЛӦН ЫЛӦДЧӦМ
Ӧні Англияын правительствоас юралысьыс Болдуин. Сійӧ консерватор партиялӧн, гырысь капиталистъяс дор сулалысь партиялӧн нырщикыс. Мыйӧн сійӧ воис юралысьӧ правительствоас, мыйӧн Англияса правительствоын унджыкыс лоины консерваторъяс, пырысьтӧм-пыр кутісны солавны Сӧвет Союзлы. Медвойдӧр найӧ разисны миянлысь важ правительствоыскӧд, кӧні юралысьнас вӧлі Макдональд (Англияса рабочӧй партиялӧн нырщикыс, меньшевик), лӧсьӧдӧм тӧргӧвӧй договор. Сэсся сійӧ правительствоыс воис власьт бердас ылӧдчӧмӧн, миян Зиновьев ёртсянь, быттьӧкӧ, «письмӧ» гижӧдӧн Англияса Коммунист партиялы. Сійӧ «письмӧсӧ» эськӧ асьныс, Англияас гижлісны. Тадзи медводзсӧ лӧсьӧдіс Англияса правительство миянкӧд волысьӧм.
Сэтісянь сэсся миянӧс найӧ пыр нин зільлісны солавны, пыр нин зільлісны кыдзкӧ да кыдзкӧ топӧдны, пыр нин зільлісны миян йылысь ылӧдлыны асланыс дай мукӧд государствоса рабочӧйясӧс.
Ми огӧ кутӧй тані став миянкӧд волысьӧм кузя Англиялысь уджсӧ висьтавны. Миян уджалысь йӧз тӧдӧны сы йылысь. Миян Сӧвет власьт, миян рабочӧй дай крестьяна оз повны Англияысь, сійӧ уджысь.
Сӧмын тані миянлы колӧ висьталыштны Англияса правительствоӧн дзик весьшӧрӧ миян вылӧ воӧм йылысь китайса йӧзӧн мукӧд государствоса капиталистъясысь мездысьӧм кузя. Ми тӧдам нин, китайса йӧз чорыда кутчысисны вермасьны вир юысьяскӧд, капиталистъяскӧд. Ми тӧдам нин, китайса йӧз асьныс кыпӧдчисны капиталистъяс вылӧ найӧн увтыртӧмла, смекайтчӧмла, топӧдӧмла. Тӧдӧны та йылысь тшӧтш асьныс капиталистъяс, тӧдӧ тшӧтш Англия. Сӧмын Англияса правительство китайса йӧзӧн кыпӧдчӧмсьыс мыжсӧ вештӧ ас вывсьыс, кӧсйӧ водтӧдны сійӧ мыжсӧ миян вылӧ, Сӧвет власьт вылӧ.
Видзӧдлам кӧ бӧръя лунся телеграммаясӧ, та йылысь аддзам. Сідз, вӧвлӧм министр Крауфорд шуӧ — колӧ пӧ Англиялы висьтавны веськыда Сӧвет правительстволы, медым сійӧ (Сӧвет правительство) дугдас ышӧдны Китайын, Индияын, мукӧдлаын йӧзсӧ Англиялы воча кыпӧдчӧм вылӧ. Оз кӧ пӧ дугды, колӧ орӧдны став волысьӧм, ыстыны Англиясьыс Сӧвет власьтса посолӧс. Талунъя телеграммаясын эм юӧр: Чемберлен шуӧ — Китайын кыпӧдчӧм кузя Сӧвет правительстволӧн пӧ мыжыс эм.
Эм-абу нӧ миян Сӧвет правительстволӧн мыжыс, отсалӧ оз сійӧ мыйӧнкӧ Китайын кыпӧдчӧм йӧзлы, китайса рабочӧйяслы? Некутшӧм мыж Сӧвет правительстволӧн, дерт, абу, некутшӧм отсӧг сійӧ оз сет.
Кыдзи нӧ видзӧдӧны миян Коммунист партия, Сӧвет власьт, став Сӧвет Союзса рабочӧй дай крестьяна китайса йӧзӧн кыпӧдчӧм вылӧ? Ошкам огӧ ми Китайын мукӧд государствоса капиталистъяс вылӧ кыпӧдчӧмсӧ? Дерт, ми зэв нимкодясям тайӧ кыпӧдчӧм вылас, миянлы зэв нимкодь, аддзам китайса йӧзлысь, медся ёна китайса рабочӧйяслысь садьмӧмсӧ, ловзьӧмсӧ да. Дерт, ми огӧ вермӧй шуны дай огӧ шуӧ — мися, китайса рабочӧйяс, криста ради, олӧй лӧня, энӧ кыпӧдчӧй, медым тіянлысь вирнытӧ капиталистъяс важ моз пычкасны! Тадзисӧ мед шуасны нин буржуйяслысь коклябӧрнысӧ нюлысьяс — меньшевикъяс. Ми, коммунистъяс, ми, асьным ас выланым ыджыдалысьяс Сӧвет Союзса рабочӧй да крестьяна, абу сэтшӧмӧсь. Ми сетам сьӧлӧм китайса рабочӧйяслы, найӧ кыпӧдчӧмлы, ми ошкам найӧс, найӧ садьмӧмлы, гӧгӧрвоӧмлы.
Гашкӧ, та вӧсна Англия дӧзмӧ. Медым, ми таысь огӧ бӧрыньтчӧ. Тайӧ абу на отсӧг Сӧвет правительстволӧн, кутшӧмӧс шуӧ Англия, тайӧ сӧмын сьӧлӧм сетӧм китайса рабочӧйяслы Сӧвет власьтса рабочӧйясӧн да крестьянаӧн. Тадзисӧ вӧчӧны оз сӧмын миян рабочӧйяс да крестьяна, вӧчӧны став мувывса вежӧра рабочӧйяс асланыс государствоса Коммунист партия чуксалӧмӧн. Весиг миян рабочӧй да крестьяна дай мукӧд государствоса рабочӧйяс бастуйтысь китайса рабочӧйяслы отсалӧны сьӧмӧн. Таысь оз вермыны капиталистъяс некодӧс дугӧдны.
Чемберлен шуӧ: эм пӧ миян ещӧ мукӧдтор, код серти позьӧ аддзыны Сӧвет правительстволысь мыжсӧ Китай кыпӧдчӧм вӧсна, сӧмын пӧ ми огӧ на сійӧясӧс кӧсйӧй йӧзӧдны. Мый эм? Кутшӧм мукӧдтор? Дерт, нинӧм абу. Гашкӧ, Чемберлен тшӧктӧм серти и вӧчасны сэтшӧм мукӧдторсӧ Англияын, кыдзи вӧчавлісны асьныс уна нин «письмӧяс» да шулісны — тайӧ пӧ «Зиновьевлӧн письмӧыс». Сӧмын ӧд ми сійӧс пыдди огӧ пуктӧй, ми кужам висьтавны, мый Чемберленлӧн мукӧдторйыс абу миян, а капиталистъясӧн лӧсьӧдӧм, кыдзи роч белогвардееч тайӧ лунъясӧ вӧчӧма мандат да, шуӧны — сійӧ пӧ сюри Доссер ёрт ордысь.
Сідзкӧ ми аддзам, Англияса правительство сӧмын ылӧдчӧ, воӧ весьшӧрӧ миян вылӧ, солалӧ миянӧс. Мед солалас. Ми кужам сійӧ солалӧмсӧ вештыны ас вылысь.
Эн пӧ.