ВЕТЛІГ-МУНІГМОЗ
(Висер вожын, Кулӧмдін уездын)
* * *
Сьӧкыд овны гӧль крестьянинлы. Омӧля на сюрӧны тайӧ воясӧ нажӧткаясыд. Нянь во гӧгӧр вуджмӧн оз волы. Мый уджыштӧ крестьяниныд, ставыс нянь вылӧ мунӧ. Торъя топавлӧ няньясысь сійӧ тулысын. Воан сиктад да, медвойдӧр юалӧны:
— Мый вӧсна нянь татшӧма донсяліс?
— Дыр-ӧ нянь оз донтӧммы?
— Сьӧкыд зэв дона нянь босьтігад нажӧткаястӧгыд.
Дерт, крестьяниныдлы таво тулыс сьӧкыд вуджны. Мый вӧсна нянь дона, крестьяна унаӧн на оз тӧдны. Сы вӧсна эмӧсь власьт вылӧ шуасьысьяс. Кор налы висьталан гӧгӧрбок, сэки сёрниыс вежсьӧ мӧдарӧ, лёкӧн шуасьӧм бырӧ.
* * *
Кутан кӧ сёрнитны тавося сельхозналог йылысь, крестьяна аддзӧны уна кокньӧд. Налы зэв нимкодь. Аддзӧны Сӧвет власьтлысь тӧждысьӧм крестьяна вӧсна. Найӧ бура гӧгӧрвоӧны, мый вӧсна колӧ мынтыны налог. «Войдӧр воттӧ мынтылім, а ӧні, дерт, нинӧм шуны, колӧ зільджыка на мынтыны», — шуӧны крестьянаыд.
* * *
Омӧля мукӧд вӧлӧсьтъясас воӧ нянь. Торъя нин оз ошйысьны Висер вӧлӧсьтъясын. Гӧгӧр нюр. Мусин омӧль. Нянь быд во кынмӧ. Таво тулыс кӧдзыдысла пуяс вылысь коръясыс быдӧн нюкыртчӧмаӧсь. Мый нин шуан арын. Му уджалӧм омӧля сетӧ отсӧг. Войдӧр кер лэдзӧм вылын овлісны. Тайӧ вояс пӧ нажӧткаяс кер лэдзӧмысь этша. Ӧні зільӧны му паськӧдны. Быдлаын тыдалӧ тшын петӧм: сэні тыла сотӧны, мыр бертӧны.
Му уджавны велӧдысь некод абу, — шуӧны Висерса крестьяна. — Агрономӧс эгӧй на аддзылӧй. Тӧвнас сӧмын ӧтчыд воліс агроном, мӧс лысьтыны велӧдӧ вӧлі.
Оз ошйысьны Одыбын исполкомын уджалысьяс. Жалӧванньӧ уездсянь дыр оз ыстыны. Апрель тӧлысьысь вӧлись воас юльын.
В. Фролов.