СӦВЕТЪЯС УДЖ МАТӦДЖЫК КРЕСТЬЯНАЛАНЬ
Сӧвет власьт быд ногыс зільӧ паськыдджыка кыскыны крестьянаӧс сӧветъяс уджӧ. Сідз, сійӧ лӧсьӧдіс выль положенньӧ сельсӧветъясӧ, волисполкомъясӧ, выліджык сӧветъясӧ бӧрйысьӧм йылысь. Вӧчис и мукӧдтор сӧвет уджӧ крестьянаӧс кыскӧм вӧсна. Ми сы йылысь гижлім нин.
Ӧні видзӧдламӧ — мый выльторйыс, сӧветъясса удж нуӧдӧмыс крестьянаӧн эм тавося сельхозналогын. Сельхозналог босьтӧм удж медъёна крестьянаӧс интересуйтӧ, сельхозналог босьтӧм медъёна инмӧ крестьяналы. Сідзкӧ тайӧ уджас медъёна колӧ вӧлі кыскыны асьнысӧ крестьянасӧ, сетны нуӧдны сельхозналог йылысь законсӧ асланыс крестьяналы.
Та кузя Сӧвет власьт тавося сельхозналогын вӧчис ыджыд удж.
Медвойдӧр, таво налогӧвӧй комиссияяс лӧсьӧдӧма вӧлӧсьтъясӧ. Тайӧ колян вося сельхозналог босьтӧмын эз вӧв. Вӧлӧсьтувса комиссияыс лоӧ вит мортысь. На пиысь куим мортыс лоӧны крестьянаяс — крестьянаыс унджыкыс. Вӧлӧсьтувса комиссияяс кутасны видлавны став норасьӧмъяссӧ крестьянаяслысь сельхозналог кузя. Сідзкӧ крестьяналысь нелючки налог босьтӧм йылысь норасьӧмсӧ видлалӧны крестьяна жӧ, нелючки налог босьтӧмсӧ веськӧдӧны крестьяна жӧ.
Уездъясын да губерняясын налогӧвӧй комиссияясыс кӧть и колӧны, сэтчӧ пырӧны жӧ крестьянасянь представительяс. Сідз, сэтчӧ пырӧны представительяс уездувса либӧ губерняувса мӧда-мӧдлы отсасян комитетъясысь.
Сэсся вӧлӧсьтъясын кымын уна сьӧм, сымын сійӧ бурджыка ас вӧлӧсьтса овмӧссӧ вермас нуӧдны. Талунъя телеграммаясын эм — Народнӧй Комиссаръяслӧн Сӧветыс шуис сетны вӧлӧсьтъяслы став сельхозналогсьыс 41½ %-сӧ. Таво сельхозналогыс ставыс лоӧ 280 миллион шайт. Сідзкӧ вӧлӧсьтъяслы сетсяс 120 миллион шайт гӧгӧр (116.200 сюрс шайт). Вӧлӧсьтъясын медыджыд власьтыс вӧлӧсьтувса сӧветъяс съездлӧн. Сэні ставныс вӧвлӧны крестьяна. Найӧ ас вӧлӧсьтувса бюджетсӧ лӧсьӧдӧны. Бюджетыс вӧлӧсьтын лоӧ воддза серти ёнджык, паськыдджык. Паськыдджыка вермас вӧлӧсьтувса овмӧссӧ бурмӧдны. Сідзкӧ крестьяна киӧ (вӧлӧсьтыслы) сетсьӧ унджык сьӧм; бара жӧ, крестьяна асьныс сёрнитӧны, тшӧктӧны видзны сьӧмсӧ кытчӧджык колӧ, бара жӧ ёнджыка кыскыссьӧны сӧветъяс уджӧ.
Крестьяналы колӧ тӧдны — быд законӧн Сӧвет власьт зільӧ матысмӧдны крестьянаӧс сӧветъяс удж нуӧдӧмӧ, унджык крестьянаӧс кыскыны сійӧ уджӧ. Крестьяналы колӧ бурджык вежӧртасӧн уджавны сӧветъяс ёнмӧдӧм кузя да уджсӧ сэні бурмӧдӧм кузя.
