ВИДЗ-МУ УДЖАЛӦМ БУРМӦДНЫ ЕЩӦ НА КОКНИДЖЫК

Тайӧ бӧръя кык вонас миян войнаяс дырйи чиныштлӧм кӧдзаяс бӧр содісны дай содӧны пыр ӧтарӧ. Уналаын крестьяна заводиталӧны муяссӧ вӧдитны бурджык ногӧн, зільӧны куш ид да сю кындзи мусӧ вӧдитны ещӧ мукӧд сикас кӧдзаӧн. Таво вель унаӧн кӧйдысъяссӧ весалалісны.

Лунысь лунӧ крестьяна кыссьӧны тӧдмасьны агрономъяс индалӧмъяскӧд. Видз му уджалан машинаяс воддза серти, войнаӧдз дырся серти, босьталӧны ёнджыка. Крестьяна зільӧны лӧсьӧдны аслыныс бурджык скӧт, медся ёна вӧвъясӧс.

Сӧвет власьт быд ногӧн зільӧ отсавны крестьяналы кӧзяйство вӧдитӧмсӧ бурмӧдны, воысь воӧ, кымын ачыс ёнмӧ, отсӧгсӧ унджык сетӧ.

Мый шуис Сӧветъяслӧн 12 съезд.

Лӧсьӧдны быд вӧлӧсьтӧ агроном участокъяс.

Ӧні неважӧн муніс Россияса Сӧветъяслӧн Дас кыкӧд съезд. Сійӧ Видз-му Народнӧй Комиссариатлы аслас удж нуӧдӧмын тшӧктіс ещӧ ёна зільны крестьяналы отсавны бурджык ногӧн кӧзяйствосӧ вӧдитны.

Съезд тшӧктіс унджык доход ваян кӧдзаяс (картупель, шабді, мукӧдтор) вӧдитӧм паськӧдны, бурмӧдны му вӧдитӧмсӧ гӧрӧмнас, куйӧдалӧмнас, кӧйдысъяс весалӧмнас, сідз водзӧ. Съезд шуис — колӧ пӧ крестьяналы сетны ёна бур кӧйдыс, колӧ пӧ тшӧтш лӧсьӧдны унджык турун кӧйдыс. Съезд шуис тайӧ зільны лӧсьӧдны бӧръя 2−3 вонас быд вӧлӧсьтӧ агроном участокъяс, медым крестьяналы матын, дзик ас бердас лои сэтшӧм участокъясыс.

Кокньӧдны машинаяс крестьянаӧн судзӧдӧм.

Медым кокниджык крестьяналы вӧлі лӧсьӧдны видз-му уджалан машинаяс, съезд шуис тайӧ восянь жӧ заводитны вӧчавны унджык машинаяссӧ ас заводъяс вылын, бурджыка вӧчавны, ещӧ на улӧджык лэдзны машинаяслысь донсӧ. Сэсся колӧ пӧ лӧсьӧдавны видз-му уджалан машинаяс вузаланінъяссӧ унджык сельскокӧзяйственнӧй кооперативъяс пыр вузасьӧмӧн, складъяс вӧчалӧмӧн.

Государствосянь удждысьӧм паськӧдны.

Мукӧддырйи крестьянин эськӧ рад лӧсьӧдас видз-му уджалан машинаяс, бур кӧйдыс, мукӧдтор, да сылӧн ӧтпырйӧсӧ мынтысьны сійӧяс вылӧ сьӧмыс абу. Та вылӧ крестьянин вермас судзӧдлыны сьӧмсӧ удждысян тӧвариществояс пыр Сельхозбанкысь. Съезд шуис сійӧ удждысьӧмсӧ паськӧдны, ёнмӧдны, чинтыны прӧчентъяс, сетны кокньӧд уджйӧзсӧ крестьянаӧн бӧр мынтӧмлы.

Кокньӧдны землеустройство нуӧдӧм.

Видз-му уджалӧм ёна бурмӧдны позяс сӧмын землеустройство нуӧдӧмӧн. Крестьяналӧн сьӧмыс оз судзсьы регыдджык тайӧ уджсӧ нуӧдны. Съезд тшӧктіс Видз-му Народнӧй Комиссариатлы вӧчны землеустройствосӧ нуӧдӧм вылӧ план, медым регыдджык сійӧ план сертиыс позис землеустройствосӧ нуӧдны, содтыны удждысьӧм государстволысь тайӧ удж вылас. Сэсся гӧль, этша муа крестьяналы быд ногӧн колӧ государствосянь отсавны землеустройство удж нуӧдӧм кокньӧдны.

Сэсся съезд тшӧктіс Видз-му Народнӧй Комиссариатлы зільны регыдджыкӧн крестьяналы бурджык вӧвъяс лӧсьӧдӧм удж нуӧдны.

Мый вӧчис Сӧвет правительство.

Сӧвет правительство съездлысь шуӧмсӧ нуӧдӧ нин олӧмӧ. Сідз сійӧ чайтӧ гӧль крестьяналы землеустройство нуӧдӧм удж вылӧ сетны сьӧмсӧ государствосянь, кӧсйӧны кӧ мунны гӧль крестьянаыс посёлокъяс вылӧ либӧ кӧсйӧны кӧ ӧтувйӧн видз-му уджавны. Та вылӧ Сӧвет правительство шуис сетны куим миллион шайт. Мукӧд гӧль крестьяналы да шӧркоддьӧм крестьяналы шуис лӧсьӧдны донтӧгджыкӧн землеустройство удж нуӧдӧм вылӧ удждысьӧм государствосянь сетны. Та вылӧ сетсьӧ сьӧмыс 6 миллион шайт.

Сэсся Сӧвет Союзса Совнарком вӧчис постановленньӧ видз-му уджалан машинаяс гӧль да шӧркоддьӧм крестьяналы уджӧн сетӧм йылысь. Та йылысь ми газетын гижлім нин.

Сӧвет государство ышӧдӧ крестьянаӧс кӧзяйствонысӧ бурджыка сувтӧдныс, отсалӧ быд ногӧн.

Крестьяналы аслыныс колӧ чорыдджыка босьтчыны видз-му уджалӧм бурмӧдны, кӧзяйствосӧ кыпӧдны.