СУД

Зверьяслӧн да лэбачьяслӧн ӧтувъя собрание вылын Ошкӧс бӧрйисны судьяӧн.

— Микайлӧ Потапыч, тэ миян вӧрын медся ён, медся вежӧра, — шуисны сылы. — Лоны тэныд кӧзяинӧн, судьяӧн. Тэнад шуӧм кывйыд миянлы лоӧ законӧн.

Ӧтчыд сан, рака да кӧк локтісны судья дорӧ норасьны.

— Пыдди пуктана судья Микайлӧ Потапыч! — кынӧмсӧ гыжъяліг заводитіс Сан. — Миян вӧрын олӧм эз кут лоны Катшаысь. Лэбалӧ вӧрті да суклясьӧ.

Ош очсовтіс, ӧчкиасис да видзӧдліс на вылӧ. Сэсся босьтіс кӧлӧкӧльчик да звӧнитіс. Локтіс дежурнӧй кӧч.

— Эй, кӧсӧй! Дзик пыр жӧ кор татчӧ Катшаӧс.

Кор Катша локтіс, судья шыасис Рака дорӧ.

— Пӧрысь нин, а ветлӧдлан судъясті. Мыйысь норасян Катша вылас?

Рака матыстчис Ош дінӧ да шуӧ:

— Батюшка, Микайлӧ Потапыч! Вот тайӧ кокни мывкыдаыс, — индіс Катша вылӧ, — ме вылӧ лэптӧма лӧж слава, быттьӧ пӧ менам гӧлӧсӧй абу да мукӧд лэбачьяс моз ог куж сьывны... Колӧкӧ, ӧні горӧдла...

— Кыдзи гӧлӧс абу? — Ош видзӧдліс Катша вылӧ. — Ракаяс мукӧддырйи сідз кравзӧны, мый узьны оз сетны, пельыд чуналӧ. Катша, мыйла тэ ылӧдчан?

— Ме ог ылӧдчы!.. Меным Сизь висьталіс, мый ракаяслӧн гӧлӧсыс абу... Эм кӧ и бур, прӧститӧй менӧ, — вочавидзис Катша.

— Мый, гашкӧ, сизьыд тэныд юрад оз сизьды да... Ачыд кӧ он тӧд, чӧв ов, эн суклясь, а то... — Ош друг ланьтіс да видзӧдліс Сан вылӧ. — А тэнад нин мый, мисьтӧм рожа?

— Да, ме... ме... Катшаыс шуӧма менӧ пытшӧсь санӧн... Но ме сӧстӧма ола... Пытшыс абу... А гыжъяся сы вӧсна, мый гӧнӧс шыльӧда, мед мичаджык вӧлі... Гашкӧ, корасьны воласны...

— Но, тэ мый та вылӧ шуан? — Ош видзӧдліс Катша вылӧ. — Тэ пытшсӧ ачыд аддзылін?

— Э-эг аддзыв... Меным Вӧркань висьталіс... — Китшӧдіс Катша. — Прӧститӧй менӧ.

— Висьталіс, висьталіс... Бара ылӧдчан. Ме ӧтчыд шулі нин, мый эн кӧ ачыд аддзыв, чӧв ов, а то...

А мый «а то-ыс» лоӧ, эз висьтав, а юрсӧ бергӧдіс кӧклань да лапанас ӧвтыштіс асланьыс, лок пӧ матӧджык.

Кӧк матыстчис да пыр жӧ бӧрддзис.

— Тайӧ шердын вомаыс паськӧдӧма сёрни, ме пӧ кольк ог вермы вайны... Ме мыйӧн кывлі тайӧс, тулысъяснас ме колькъясӧс куті пуктавны мукӧд лэбач позъясӧ, мед лэбачьяс тӧдісны, мый катшаыс ылӧдчӧ, сӧрӧ нем абусӧ... И кутшӧм лёка куті овны, меным гажтӧм... Челядь бокӧвӧй позйын мамтӧг быдмӧны, и ме шогысла эг кут сьывны, а век бӧрда: ку-ку, ку-ку! И йӧзыс пӧ дивитӧны, шуӧны позтӧм кӧкӧн. Ме ӧд эг чайт, мый ӧткымын нывбабаяс кутасны ме моз жӧ вӧчны, эновтны челядьӧс...

Ош скӧрмис Катша вылӧ.

— Со аддзан, кӧк весиг бӧрддзис, кузь кывъя таргун! Ме тэнӧ велӧда, кыдзи ылӧдчыны.

Сэсся Ош гижис приговор: «Нюжӧдны Катшалысь бӧжсӧ да сідзи, медым ставӧн тӧдісны, мый тайӧ кузь бӧжа лэбачыс — кокни мывкыда да кузь кывъя катша»!

Но тайӧ оз отсав. Кузь бӧжа Катша ӧні на лэбалӧ вӧрын да китшкӧ-сӧрӧ нем абусӧ быдӧнлы, кодӧс сӧмын аддзас.