БЫДЛАЫН ОЛӦМ

Овлӧ сідз, мый асывнас чеччан да кылан асьтӧ кыпыда, лолыдлы долыд, вежӧрыд ясыд. Татшӧмыс, буракӧ, овлӧ поводдя серти. Мича асылӧ тэныд керкаад дзескыд, сьӧлӧмыд сідзи и вӧзйысьӧ вӧля вылӧ...

Ӧти татшӧм асылӧ ме босьті бинокль, фотоаппарат да мӧдӧдчи ягӧ — видлыны тӧдса местаяс, тӧдмавны, мый нин сэні вӧчсьӧ. Ветлӧдлі вель дыр, ёна вежсьӧмсӧ нинӧм эг казяв. Гортлань локтігӧн нин пукси шойччыштны важ мыр вылӧ. Пукала, куритча, нем вӧчигмоз кок улысь кос кольяс гӧгльӧдла. Ягын лӧнь, сӧмын кӧнкӧ кос конда вылын сизь тотшкӧдчӧ. Ылынкодь бокынджык шыасьліс кӧк, кӧкыштіс кыкысь да бӧр ланьтіс, «виньдіс».

Корсюрӧ пӧльыштлывлӧ небыдик лун тӧв, чужӧмад швачкӧ шонді, — бура, меліа шонтӧ. Друг кыла: менам пель дорын кутіс тиньгыны ном. Збыль ӧмӧй ном? Кытысь сійӧ локтіс водз тулыснас? А сійӧ пуксис нин менам ки вылӧ. Збыль, ловъя ном. Гожӧмнас эськӧ ме сійӧс нем жалиттӧг вии, но ӧні ог — сӧмын пӧльышті, вӧтлі сійӧс... Мед олӧ, тулысын ӧд быдӧн ловзьӧ.

Кульышті мырйыслысь кырсьсӧ. Кырсь увсьыс петіс черань, котралӧ мыр кузяыс, — буракӧ, чуймис гажа шондісьыс. Сэсся сійӧ кытчӧкӧ воши. Видзӧда: орчча коз пу лап вылӧ пуксис тіли-бобӧ. Мича, уна рӧма паськӧма. Кыдзи сійӧ сяммӧма кузь кӧдзыд тӧвнас видзны ассьыс мичлунсӧ?..

Васӧд местаясын мыччысьӧма нин вижъюр, а пыдынджык, сука сулалысь коз пуяс костын, тыдалӧ на еджыд лым.

Чӧв-лӧнь. Сӧмын орччӧн сулалысь коз пу вылын мыйкӧ негораа трачкӧдчӧ. То тані, то сэні. Чеччи, видзӧда гӧгӧр. Мый тайӧ? Лэбачьяс? Абу, оз тыдавны ни лэбачьяс, ни уръяс... Со менам юр весьтын мыйкӧ бара трачнитіс, видзӧда — муас лэбӧ кутшӧмкӧ ёг чир. Куті киӧн. Видзӧда: вӧлӧмкӧ коз пу кӧйдыс. Вӧлисти ӧні гӧгӧрвои: шондіыс шонтӧ кольяссӧ, найӧ шоналӧны, косьмӧны, сэсся и потласьӧны-трачкӧдчӧны. Сідзи и гылалӧны кӧйдысъясыс муас. Сідзкӧ козъяслӧн заводитчис тувсов кӧдза. Олӧмыс мунӧ водзӧ.