БЫДӦНЛЫ ТЫРМАС

Асывсяньыс ӧтмоза буситӧ посни зэр. Енэжыс шылясьӧма, руд. Муяс вылысь лымйыс сылӧма нин, сӧмын кӧнсюрӧ кольӧмаӧсь лым діяс. Куш муыс паськыд ді моз чургӧдӧма морӧссӧ, виччысьӧ шонді. Тайӧ діыс лунысь-лун паськалӧ, содӧ. Сысянь ӧвтӧ чӧскыд кӧрӧн. Кушмӧм му вылас, лун бокӧ, талун первойысь пуксисны сьӧд ракаяс. Аттьӧ налы, вайисны тулыс. На пиысь ӧтияс сулалӧны, шойччӧны кузь туй бӧрын. Мукӧдъяс тшапа ветлӧдлӧны, гоньялӧны гӧгӧр. «Кра-кра», — корсюрӧ кывлӧ. Тайӧ локтысь гӧстьяс чолӧмалӧны чужан мунысӧ.

А вӧрын лымъя, дзик неважӧн на вӧлі чарӧм, но ӧні слабмӧма, он нин лыб, вӧйласян. Лым улас, вужъяс да изъяс кості, тюрӧны посни-посни шоръяс. Сэсся найӧ ӧтлаасьӧны, сёльӧдчӧны-варовитӧны, вильшасьӧны, писькӧдчӧны увтасінъясӧ.

Вӧр туй вывті мунны сьӧкыд. Шыдӧс кодь гырысь уль лымйӧ вӧйласьӧ кокыд. Петі тӧдса эрд вылӧ. Тані лымйыс кольӧма сӧмын коз пуяс улӧ, да и то лӧзӧдӧма, дундӧма. Туй бокын шаракылӧны кольӧм вося кос турун заяс. Важ сісь мыр бокын — кодзувкоткар. Кӧть и век на зэрыштӧ, кодзувкотъяс жуӧны ӧтарӧ-мӧдарӧ, панласьӧны, уйӧны то шуйгавылӧ, то веськыдвылӧ.

Кодзувкотъяс оз дзебсьыны зэрысь, сідзкӧ, регыд кобас. Енэжыс абу нин дорвыв шыльыд, а сыръясьӧма. Со кымӧръяс костӧдыс лӧз ӧшинь мыччысис... Бокынджык — ещӧ ӧти. Вӧсни кымӧръяс пырыс тӧдчӧ нин шонді. Сійӧ котӧртӧ, тэрмасьӧ, корсьӧ кымӧръяс костысь кушин. Пыр матӧджык локтӧ лӧз ӧшинь дорӧ. Вот-вот мыччысяс сійӧ... И со мыччысис!.. Югыд, синтӧ ёрӧ, шоныд, мелі, тувсовъя.

Ме пукси мыр вылӧ. Куни синъясӧс, чужӧмӧс веськӧді шондіыслы воча. Кыла, югӧръясыс небыда, меліа малалӧны менсьым чужӧмӧс, шонтӧны и кодзувкоткар, и пуяс, и быдмӧгъяс, мусӧ, ывла вывсӧ ставнас. Быдӧнлы тырмас!