КУЗЬ ВОЙ
Андрей, менам важся друг, отпуск дырйиыс локтіс ме ордӧ гӧститны. Сёрнитчим ветлыны Сьӧд тыӧ вуграсьны узьӧмӧн. Кӧдздӧдіс, колӧ чайтны, тыыс регыд кынмас.
Луннас вуграсим. Аскинас шуим пыравны нюрӧ турипув вотыштны, сэсся вӧлись мунны гортӧ. Локтігкежлӧ ме тшӧкті гортсаяслы ломтыны пывсян.
Пемыднас нин ми чӧсмасим чӧскыд юкваӧн, юим юмов сук чай, сэсся вой кежлӧ заптім пес, — арся войыд кузь, кӧдзыд. Узьмӧдчим важ шалашын, кодӧс ми другкӧд вӧчлім гожӧмнас на. Ӧні сӧмын выль коз лыскӧн дӧмышталім кытсюрӧ, шыблалыштім бокъясас, мед омӧльджыка тӧлыс пӧльтіс. Водім сёрӧн нин, вой шӧр гӧгӧр.
Шалашын лӧнь, а ывлаас пушкӧ асыв-вой тӧв, тракйӧ пуяссӧ. Вӧрыс шуштӧма шувгӧ. Дзик шалаш вом дорын сулалӧ еджыд кыдз пу. Корйыс важӧн нин гылалӧма, и ӧні кажитчис сійӧ гӧлик роскӧн. Тӧлыс качайтӧ ӧтарӧ-мӧдарӧ, и сійӧ быттьӧ чышкӧ кодзулӧсь кельыдлӧз енэжсӧ. А кодзулыс уна-уна, югыда дзирдалӧны.
Андрей чӧскыда узьӧ, а ме унмовсьыны ог вермы. Юрӧ воӧ быдсяма ковтӧм мӧвп. Видзӧдлі бипур вылӧ. Сійӧ ваймӧма нин, сӧмын чискӧны сэрапомъяс, а чусалысь шомъяс пиас ворсӧдчӧны виж да лӧз би кывъяс. Бипур бокас чискӧ-тшынасьӧ уль кер пом. Чеччи да содті пессӧ, биыс бӧр ярмис, кутіс нювны кузь кывнас пемыд сынӧдсӧ.
Бӧр пыри шалашӧ да воді друг бокӧ. А тӧлыс век на ӧтмоза швичкӧ-гуляйтӧ вӧрті, тыдорса кустъяс дорті, эжӧр пытшті, тылысь васӧ швачӧдӧ миян пыжйӧ. Тӧв нырыс муас шарӧдчӧ кос коръясӧн да сідзи, быттьӧ кодкӧ пошкигтыр тапикасьӧ шалаш дорын. Ӧзті пӧнар, чургӧді ортсыӧ, видзӧда гӧгӧр, — некӧн некод абу.
«Узьны, узьны!» — аслым тшӧкта, куня синъясӧс, но найӧ асьныс бӧр воссьӧны... Мем век на кажитчӧ, мый миян дорын кодкӧ эм, кодкӧ пошиктӧ, кыйӧдчӧ.
Кӧнкӧ неылын унйывсьыс чирӧстіс лэбач да бӧр ланьтіс, сылы воча нюр дорын гораа букӧстіс сюзь.
Берег дорын бузӧдчӧ ва, тӧлыс васӧ койӧ берегӧ, швачӧдӧ пыжӧ. Пыжным, кылӧ, тракйысьӧ, зёльӧдчӧ чепӧн.
«Миян би вылӧ кодкӧ пыжа локтӧ али мый?» — думайта. Бара ӧзті пӧнар, видзӧда берегланьыс, — некод абу. «Колӧ биас пес содтыны!» — думайта. Муртса петі шалашысь, ме мышкын мыйкӧ чажгигтыр ыджыд шумӧн бруткысис-уси муас. Повзи, весиг юрси сувтліс, но век жӧ гӧгӧрвои: миянсянь неылын сулаліс важ кос коз, сійӧс, буракӧ, тӧлыс пӧрӧдіс.
Бипурӧ содті пес. Би трачкӧдчӧ гораа, лыйсьӧ би киньясӧн. Чургӧді киӧс, шонтыся. Биыс кӧсйӧ сывйыштны менӧ, но ме ог сетчы, вешйышті бокӧ. Би дорын шоныд, но сьӧлӧм вылын — гудыр. «Ой, кутшӧм кузь войыс!» — думайта... Видзӧдлі часі вылӧ. Часі стрелкаяс петкӧдлісны нёль час.
Шонті чай да чуксалі Андрейӧс.
— Чеччы, шонтысь! Гегдан сэтчӧ... Со чай шонті...
Сійӧ чӧскыда очсовтіс да звирк чеччис:
— Ок чӧскыда и узьсьӧ ывлаад... А тэ кыдзи узин? — юаліс.
— Аттьӧ, бура... Весиг вӧтаси, — шмонитышті ме.
Ывлаыс кӧдздӧдӧ и кӧдздӧдӧ. Пырим шалашӧ. Мыйӧн водім, Андрей регыд мысти бара нин мӧдіс шкоргыны. Но ме куйлі, куйлі, сідзи и унмовсьыны эг вермы. Кӧдзыдыс пырис меным питшӧгӧдз, мышкуӧдз. Кутісны кынмыны кокъяс. Ме чеччи да петі бипур дорӧ.
Югдігас петіс чорыд кос лым. Сійӧ емӧн сутшйӧдліс чужӧмад, сьыліад, киясад.
