ВОЧА ШЫӦДЧӦМ

Абу дзик лючки вӧчӧмаӧсь

Кутшӧм тыяс оз ков сетавны кӧртымӧн.

«Коми Сикт» газетын 1-ӧд номерас «Сизь» юалӧ: «Ладнӧ-ӧ шуисны Вомынын (Кулӧмдін уезд улысь) собранньӧ вылын чери кыян местаяс йылысь?» Сэні шуӧмаӧсь: быдсяма чери кыянін сетны кӧртымӧн.

Обласьтувса видз-му удж нуӧданін висьталӧ — Вомынын абу дзик лючки вӧчӧмаӧсь. Ӧти-кӧ — Вомынын лӧсьӧдӧм серти ми вермам бырӧдны ваясысь став черисӧ, сэсся водзӧ нинӧм лоӧ кыйны. Сідзи нин воддза серти юясысь да тыясысь чери ёна чині. Мӧд-кӧ — миян Обласьтын чери кыян местаяс, кытысь чериыс уна кыйсьӧ да вузавны бокӧ нусьӧ, абу.

Тыяс да юяс, кытысь крестьяна кыйӧны чери сӧмын аслыныс сёйны — кӧртымӧ оз сетсьыны. Сетсьӧ кыйсьыны крестьяналы сэтшӧм местаясыс дон босьттӧг. Видз сёнъяс кӧртымӧ сетавны, дерт, оз жӧ ков.

Посни чери кыйны оз ков.

Сэсся потшӧмӧн тулысын видз сёнъясысь чери кыйны оз позь. Тадзӧн чери кыйӧмысь колӧ дугдыны. Колӧ тшӧтш дугдыны посни чери кыйӧмысь. Та вӧсна бырӧдны колӧ посни синма тывъяс. Чери колӧ кыйны гырысь синма тывъясӧн — гырысь чери. Тадзи кыйигӧн ваясын чери бӧр содӧ, унджык водзӧ кутас шедны.

Кутшӧм чери кыянінъяс сетсьӧ кӧртымӧн.

Чери кыян местаяс миян Обласьтын, Ставсоюзса Видз-му Народнӧй Комиссариат тшӧктӧм серти, ставыс пӧшти сетсяс крестьяналы кыйсьыны дон босьттӧг. Кӧртымӧн, дон босьтӧмӧн сетсьыны кутасны некымын гырысь тыяс да бур чериа юяс (Сімдор, Дон ты, Печӧра ю да некымын ещӧ мукӧд). Ставсоюзса Видз-му Народнӧй Комиссариат индӧм серти, став чери кыян местаяс юксьӧны кык пельӧ: прӧмысла, непрӧмысла. (Прӧмысланас шусьӧ сэтшӧм местаяс, кытысь кыйӧны уна да бур сорт черияс, да кодӧс вузалӧны бокӧ — мукӧд губерняясӧ да мукӧд государствоясӧ. Непрӧмысланас лыддьыссьӧны сэтшӧм местаяс, кытысь чери кыйсьӧ сӧмын асланыс кыйысьясӧн сёйны, бокӧ вузавны оз нусьы).

Обласьтувса Видз-му удж нуӧданін кӧсйӧ лӧсьӧдны да лэдзны та йылысь правилӧяс: кыдзи позьӧ чери кыйны, кутшӧм местаяс кӧртымӧ позьӧ сетавны.

Колӧ сёрнитны кӧртымӧ сетӧм йылысь.

Вӧлӧсьтувса Исполкомъяслы колӧ крестьянакӧд собранньӧяс вылын та йылысь сёрнитыштны, сэсся ыстыны Обласьтувса Видз-му удж нуӧданінӧ, кутшӧм местаяс крестьяна шуӧны кӧртымӧ сетӧмӧн чери кыйӧм лӧсьӧдны, вылӧ-ӧ донсӧ сувтӧдны, уна-ӧ кыйлывлӧны черисӧ, ыджыд-ӧ тыыс либӧ юыс, ылын-ӧ сиктсянь, кутшӧм сиктъясса йӧз кыйӧны черисӧ, кытчӧ вузалӧны, кутшӧм нима чери медунаыс.

Кутшӧм местаяс оз позь кӧртымавныс, колӧ кольны дон босьттӧг кыйсьыны.

Вомынса гражданаяслы ассьыныс шуӧмсӧ чери кыянінъяс кӧртымӧн сетӧм йылысь колӧ выльысь видлавны да тайӧ гижӧд сертиыс вӧчны.

Куклин.