СИКТСА КОММУНИСТ ПАРТИЯ ЯЧЕЙКАЯСЛЫ
Тайӧ гижӧдсӧ лэдза сы понда сиктса коммунистъяслы, мед найӧ гӧгӧрвоасны, мый колӧ ӧні вӧчны карувса партийнӧй конференцияяс да Коминтерн Исполком ыджыд пленум шуӧмъяс серти.
Крестьяна вӧсна сёрнитісны.
Карувса партийнӧй конференцияяс сёрниталісны медъёнасӧ: 1) Крестьяналысь овмӧс бурмӧдны: видз-му уджалӧм лӧсьӧдны выль ногӧн, нажӧткаяс лӧсьӧдны, югдӧдан удж крестьяна пӧвстын нуӧдны, Сӧвет власьт уджкӧд найӧс тӧдмӧдны. 2) Кооперациялысь, мӧда-мӧдлы отсасян комитетлысь, удждысян тӧвариществолысь, волисполкомъяслысь уджъяссӧ кыпӧдны да бурмӧдны. 3) Лыддьысян керкаяслысь уджнысӧ зільджыка нуӧдны крестьяна костын. 4) Партийнӧй да комсомол ячейкаяс пытшкын велӧдчӧм ёнджыка нуӧдны. 5) Уна мукӧдторъяс йылысь, кодъясӧс сиктса коммунистъяслы, дерт, тшӧтш колӧ тӧдмавны.
Мунны сӧмын Коминтернкӧд.
Коминтерн Исполкомлӧн ыджыд пленумыс шуис: 1) рабочӧйяслы пӧ крестьянакӧд колӧ ӧтувтчыны озыр йӧзлысь власьтсӧ шыбитӧм вылӧ, му пасьталаас матӧджык матыстчыны рабочӧйяслы да коммунист партияяслы сэтшӧм крестьяна дінӧ, кодъясӧс медъёна ӧбӧдитӧны озыр йӧз да кодъяс ӧні быд ногӧн мырсьӧны озыр кипод улысь петӧм-мездысьӧм понда. 2) Чорыда нуӧдны удж социал-демократъяслысь пӧръясьӧмсӧ рабочӧйяслы висьтавлӧм йылысь, кыдзи найӧ пыр мунӧны буржуйяс дор, медым рабочӧйясыс гӧгӧрвоисны — налӧн озыр йӧзкӧд вермасигӧн бур туй сӧмын Коминтернкӧд. 3) Мукӧд государствоса коммунист партияясын ӧдйӧнджык сувтӧдны уджсӧ большевикъяс моз, весавны сэтысь революцияӧс паныдалысь йӧзӧс.
Тайӧ став шуӧмъяс йылысь миянлы лоӧ чорыда мӧвпыштны да зільджыка босьтчыны удж бердӧ.
Кутшӧм уджъяс нуӧдны тулысын.
Кутшӧм уджъяс тайӧ тулысын да локтан гожӧмын ковмас миянлы, коммунистъяслы, нуӧдны?
Ме ногӧн кӧ, со кутшӧмъясӧс:
Лӧсьӧдчыны гӧрӧм-кӧдзӧм кежлӧ.
1) Ӧні жӧ лӧсьӧдны прокатнӧй пунктъясысь му уджалан кӧлуйсӧ — мед эськӧ найӧ гӧриг-кӧдзигкежлӧ эз вӧвны жугавлӧмаӧсь. Бокысь кӧйдыс вайигкежлӧ колӧ водзвыв тӧдмавны, кодъяс кӧйдыссьыс дзескалӧмаӧсь, мед кужан лӧсьыда кӧйдыссӧ разӧдны. Дерт, ёна ковмас отсавны: Гӧрд армияын служитысьяс да озыр йӧзкӧд косясигӧн война вылын усьлӧмъяс да доймӧмъяс семьяяслы.
Выль ногӧн тшӧктыны му уджавны. Ӧтувъя уджалӧмӧ кыскыны.
2) Гӧриг-кӧдзигӧн медбур кад крестьяналы висьтавлыны выль ногӧн му уджалӧм йылысь. Дерт, войдӧр колӧ и аслыд петкӧдлыны уджалӧмсӧ.
Кытӧні пыш-шабді вӧдитӧны вузӧс вылӧ, колӧ зільны нывбабаясӧс ӧтувйӧн уджалӧмӧ кыскыны. Сідз Визин карулын бабаяс босьтчӧмаӧсь ӧтув няръясян машинаяс судзӧдавны. Мыйла нӧ мусӧ не ӧтувйӧн вӧдитны?
3) Ӧні крестьяна ёна мырсьӧны видз-му лӧсьӧдӧмъяс йылысь. Та вӧсна колӧ корсьны тӧлксӧ да йӧзыслы отсавны чорыдджыка.
Волисполкомъяс секцияясын уджалӧм.
4) Волисполкомъясын секцияясын удж колӧ бурджыка пуктыны, мед волисполкомыс сюсьджыка гӧль крестьянакӧд ӧтув вермас: а) кооперативлысь уджсӧ кыпӧдны. Ва воссьӧм бӧрын донтӧмджык да коланджык тӧвар колӧ сёрмытӧг вайны. б) Школаяслысь уджсӧ кыпӧдны да крестьянаӧс уджнас тӧдмӧдны. в) Дурк олӧмысь крестьянаӧс мездыны. г) Став олӧмсӧ сиктысь кыпӧдны сы вылнаӧ, мый вылнаӧ кӧсйӧны лэптыны Сӧвет власьт да коммунист партия.
5) Мӧда-мӧдлы отсасян удж вылӧ да удждысян тӧварищество удж вылӧ ковмас ёна жӧ видзӧдлыны. Некор оз ков вунӧдлыны, мый уджсӧ бура сувтӧдӧмӧн вермам гӧль йӧзлысь олӧмсӧ бурмӧдны.
Лыддьысян керкаясын удж.
6) Лыддьысян керкаяслысь уджсӧ колӧ крестьяна костынджык нуӧдны. Сэсся крестьяниныд кӧ пырас лыддьысян керкаад (удж колӧ пуктыны сідзи, медым унджык крестьяниныс воліс сэтчӧ), колӧ сылы бурджык нигаяс да газетъяс гора лыддьыны. Деревняясӧ колӧ посньыдик лыддьысянінъяс лӧсьӧдны, медым крестьянинлы прӧст кадъяснас матынджык вӧлі волыны лыддьысянінӧ. Колӧ крестьянаӧс тшӧктыны аслыныс судзӧдны миянлысь крестьяна газет «Коми сикт». Сійӧ унатор вылӧ вермас му уджалысьясӧс чуйдӧдны.
Мый сёрнитны скодъяс вылын.
7) Скодъяс вылын ӧнісянь да видз вылӧ лэччытӧдз крестьяналы висьтавлыны бурджыка со мыйяс йылысь. а) Мед жар поводдяяс дырйи видзчысясны вӧрын биӧн вӧдитчӧмысь. б) Мыйла Коминтерн Исполкомлӧн ыджыд пленумыс шуис: «Колӧ пӧ рабочӧйяслы озыр йӧзлысь власьтсӧ шыбитігкежлӧ чорыда ӧтувтчыны крестьянакӧд, мыйла миян Сӧвет Россияын коммунист партия пыр зэв ёна зільӧ ӧтувтны рабочӧйясӧс крестьянакӧд». в) Кыдзи да мыйла мукӧд государствоясын рабочӧйясӧс озыр йӧз тюрмаясын да катаргаясын мучитӧны. г) Бура висьтавны Союзнӧй Съездлысь шуӧмъяссӧ.
Кыдзи нажӧтка крестьяналы лӧсьӧдны, татчӧ ме эг гиж. Сы йылысь лоӧ ёнджыка тӧждысьны Обисполкомлы да Уисполкомъяслы.
Со кутшӧм уджъяс, ме ногӧн, сиктъясын гожӧмӧдз колӧ нуӧдны (мыйсюрӧ эськӧ уна на эм да, сы йылысь лоӧ гижны торъя гижӧдъяс).
Тайӧ став уджсӧ нуӧдӧмын коммунистъяслы колӧ лоны нырщикъясӧн. Учительясӧс, комсомолечьясӧс тшӧтш тшӧктыны отсасьны тайӧ уджсӧ нуӧдӧмын.
Ӧльӧк Иван Педӧр.
