СТАВМУВЫВСА УДЖАЛЫСЬ ЙӦЗ ВЕРМАСЬӦНЫ ӦТУВ
Ставмувывса рабочӧйяслӧн могыс ӧти.
Быд во рабочӧйяс став му пасьтала праздничайтӧны Май 1-ӧд лун. Тайӧ праздниксӧ лӧсьӧдлісны 1889 воын нин, Мӧд Интернационал (ставмувывса рабочӧйяслӧн ӧтувтчӧм) медводдза съезд вылын.
Став му вылын Май 1-ӧд лун празднуйтӧм серти аддзам — быд государствоса рабочӧйяслӧн олӧмыс дай могыс ӧткодь: налӧн ӧти дзескӧдысь, паныд мунысь — капиталист, налӧн кӧсъянторйыс ӧти жӧ — став тільсьысь-пессьысь йӧзӧс мездыны капиталистъяс да помещикъяс кипод улысь.
Ставмувывса рабочӧйяс медъёнасӧ, медтӧдчанасӧ тшӧктӧны лӧсьӧдны уджалан лун кӧкъямыс час, мунӧны паныд войнаяс кыпӧдчӧмлы.
Мыйла куслі Май 1-ӧд лун празднуйтӧм.
Кыптіс сардырся война. Мӧд Интернационалӧ пырӧм социалист партияяслӧн нырщикъясыс вузалісны рабочӧйясӧс. Найӧ вунӧдісны рабочӧйяслысь кӧсъянторъяссӧ. Найӧ сувтісны война дор, нинӧмысь яндысьтӧг чуксалісны рабочӧйясӧс мунны окопъясӧ, виавны мӧда-мӧднысӧ. Мӧд Интернационал киссис. Ставмувывса рабочӧйясӧн ӧтув удж нуӧдӧмыс вежсис пушкаяс гымгӧм вылӧ. Май 1-ӧд лун празднуйтӧм став му вылын кусі.
Ленин да Либкнехт чуксалісны вӧчны рабочӧй революция.
Сӧмын революция дор сулалысь рабочӧйяслӧн ӧткымын нырщикъясыс эз сувтны война дор, эз эновтчыны ставмувывса капиталистъяскӧд вермасьӧмысь. Сэтшӧм нырщикъясыс вӧліны Россияын Ленин, Германияын Карл Либкнехт. Найӧ дугдывтӧг нуӧдісны революция удж, найӧ чуксалісны рабочӧйясӧс мунны паныд войналы, кыпӧдчыны капиталистъяс вылӧ, вӧчны рабочӧй революция.
Коммунист Интернационал.
Россияын Сӧвет власьт пуксьӧм мысти Ленинлӧн партияыс — Россияса Коммунист партия — босьтчис бара ӧтувтчыны ставмувывса революция дор сулалысь рабочӧйясӧс. Ленинлӧн партия лӧсьӧдіс коймӧд, Коммунист Интернационал.
Уна миллион рабочӧй пырӧма.
Коммунист Интернационалӧ ӧні пырӧмаӧсь уна миллион рабочӧй. Найӧ ставныс быд здукын чорыда, сетчытӧм вылӧ босьтчасны путкыльтны капиталистъясӧс.
Коммунист Интернационалкӧд бӧр ловзис ставмувывса рабочӧйяслӧн праздникыс — Май 1-ӧд лун. Ӧні тайӧ праздникыс ещӧ нин ёна повзьӧдлӧ капиталистъясӧс. Воысь воӧ тайӧ праздникныс ӧтувтчӧдӧ ещӧ унджык рабочӧйӧс, воысь воӧ матысмӧдӧ пом мувывса капиталист государствояслы.
Май 1‐ӧд лун празднуйтӧны тшӧтш крестьяна.
Рабочӧйяскӧд ӧтув Май 1-ӧд лунся праздник колльӧдӧны крестьянаяс, найӧ воысь воӧ содӧны да содӧны. Коммунист Интернационаллӧн быдмис вокыс — Крестьяна Интернационал. Та вӧсна ӧні Май 1-ӧд лун ён виньдӧд капиталистъяслы.
Крестьяна ӧтувтчӧны рабочӧйяскӧд.
Россияса крестьяна медводз ӧтувтчисны рабочӧйяскӧд. Найӧ петкӧдлісны ёнлунсӧ тайӧ ӧтувтчӧмыслысь. На бӧрся тшӧтш вӧтчӧны Францияса, Германияса, Америкаса, Болгарияса дай мукӧд государствоса крестьяна. Быдлаын рабочӧйяс бӧрся, найӧкӧд ӧтув кыпӧдчӧны буржуйяслы паныд гӧль крестьяна. Быдлаын ёнмӧ крестьяналӧн рабочӧйяскӧд ӧтувтчӧм. Быдлаын Май 1-ӧд лун кутіс лоны рабочӧй дай крестьяна праздникӧн.
Тайӧ ӧтувтчӧмыс путкыльтас став му пасьтасьыс капиталистъяслысь власьтсӧ. Уджалысь йӧзлӧн асьнысӧ мездӧм кузя вермасян праздникыс лоӧ капиталистъясӧс вермӧм праздникӧн.
И. Ф.