СӦВЕТЪЯСЛЫ КОЛӦ КРЕСТЬЯНАӦС ОБЩЕСТВЕННӦЙ УДЖ НУӦДӦМӦ ЧУЙДӦДНЫ, АСЛЫС НА БЕРДӦ МАТЫСМЫНЫ
«Сельсӧвет йылысь положенньӧ» серти, сельсӧветлӧн ёна ыджыд мог тшӧктыны, чуйдӧдны став уджалысь йӧзсӧ аскостса олӧмсӧ лӧсьӧдны. Сельсӧветлы колӧ вӧчны сідзи, медым эськӧ быд крестьянин, быд крестьянка асьныс вермисны босьтчыны дай босьтчисны крестьянаяс уджӧн бергӧдлыны. Сельсӧветлы колӧ кужны чукӧртны ас гӧгӧрысь став водзмӧстчысь, сьӧлӧмсянь да кужӧмӧн уджалысь сиктса крестьянаӧс. Тайӧ уджсӧ вӧчны сӧветлӧн эм уна сикас туй.
Сельсӧветлы колӧ бура, ёна нуӧдны скодъяс, кужны скодъяслысь уджсӧ веськӧдны. Скодъяс пыр сӧвет ёнджыка матысмӧ крестьянаяс бердӧ, вермас тӧдмавны водзмӧстчысь, вежӧра крестьянаясӧс.
Сельсӧвет скодъяс вылын висьтавлӧ крестьянаяслы став выль декретъяс да тшӧктӧмъяс Сӧвет власьтлысь. Сельсӧвет видзӧдӧ, медым эськӧ шуӧмъяс-тшӧктӧмъяс скодъяс вылын вӧлі вӧчӧма, нуӧдӧма. Ковмас кӧ, корӧ вылысджык удж нуӧданінъяслысь вӧчны скодвывса шуӧмъяс серти. Тайӧн сельсӧвет ёна кыскӧ крестьянаӧс общественнӧй уджӧ. Крестьяна аддзӧны — налысь сёрнисӧ, налысь корӧмсӧ нуӧдӧны олӧмӧ дай ещӧ нин сьӧлӧмсянь босьтчасны удж бердӧ.
Сӧветлы колӧ лоны аслыс водзмӧстчысьӧн дай крестьяналы отсасьысьӧн найӧӧн став чукӧра ногӧн удж бердӧ босьтчӧмӧн: быдсяма пӧлӧс тӧвариществояс, кооперативъяс лӧсьӧдӧмын, мӧда-мӧдлы отсасян комитетъяслысь уджсӧ ёнмӧдӧмын да веськӧдӧмын, лыддьысян керкаяс, библиотекаяс восьталӧмын, газетъяс судзӧдӧмын.
Крестьяналы овмӧс бурмӧдӧм уджын отсасьӧм — ёна колантор сельсӧветлы. Сӧветлы колӧ мунны чорыда ӧтувтчӧмӧн крестьянинкӧд, коді шуасьӧ уна кӧдзаӧн му вӧдитӧм йылысь, видз-му лӧсьӧдӧм йылысь, кӧйдыс весалан, прокатнӧй инъяс вӧчалӧм йылысь. Тайӧ уджын сӧветлы оз ков лоны куш отсасьысьӧн водзмӧстчысь крестьянинлы, сылы колӧ аслыс водзмӧстчыны, чуксавны йӧзӧс выль ногӧн овмӧссӧ нуӧдны, выль ногӧн видз-му вӧдитӧмӧ кутчысьны.
Колӧ сувтӧдны сӧветлы уджсӧ сідзи, медым уджалӧмыс вӧлі пыр став сиктса йӧз син водзын. Сы вӧсна аслас чукӧртчылӧм вывъясӧ колӧ корны представительясӧс быд сиктса организацияясысь, делегаткаясӧс, велӧдысьясӧс, агрономъясӧс. Тшӧкыдджыка сӧветлы колӧ висьтавлыны крестьянаяс водзын аслас уджалӧм йылысь.
Тан индалӧмъяс ногӧн сельсӧвет вермас чукӧртны ас гӧгӧрас став бурджык уджалысь крестьянаӧс ас сиктысь, матысмас вель ёна крестьяна бердӧ.
О. Попова.
