ДЕРЕВНЯСА КОМСОМОЛЕЧЬЯСЛЫ ЛЕНИН ШУӦМЪЯС ЙЫЛЫСЬ
Ӧтувтӧм рабочӧйясӧс да крестьянаӧс
Ставмувывса уджалысь йӧзӧс велӧдысь — Владимир Ильич Ленин — медъёна став ас олӧмас зільліс уджавны асланым муын олӧм лӧсьӧдӧм йылысь. Став му пасьталаса рабочӧйяс да крестьяна лыддьӧны Ленинӧс асланыс велӧдысьӧн, медбур, мӧд морт вылӧ вежтӧм велӧдысьӧн. Сійӧс дзебан лунӧ, во сайын, дас миллионъяс уджалысь йӧз став му пасьта босьтлісны юрсьыныс шапканысӧ, казьтыштісны Ленинӧс. 1925 воӧ январ 21-ӧд лунӧ, во велӧдысь кулӧм кольӧм бӧрын, бара миллионъясӧн уджалысь йӧз асланыс думнаныс воласны Ленин гу дорӧ. Воласны водзмӧстчысь, вежӧра, честнӧй уджалысь йӧз став му вылысь.
Став тшӧктӧм-индӧм письыс Ленинлӧн ёна ыджыд ӧти тшӧктӧм: ӧтувтӧм (
Медся дона ӧтувтчӧм том войтыркӧд.
Ленинлысь велӧдчысьяслы кӧ дона ӧтувтӧм рабочӧйясӧс да крестьянаӧс, медся нин дона ӧтувтӧм рабочӧйясӧс крестьяна том войтыркӧд. Крестьяна пытшкӧсса том войтыр вылӧ, революция бӧрын нин быдмыштӧм йӧз вылӧ, миян медыджыд надея. На пиӧ, том йӧз пиӧ, омӧльджыка пырӧма енлы эскӧм, мукӧд важ олӧмсянь вуджӧм да кольӧм омӧльторъяс. Том йӧз пиын унджык велӧдчӧм, ёнджык выль олӧмлань кыссьӧм.
Деревняса комсомолечьяслы колӧ лоны ловъя поскӧн рабочӧйяс да крестьяна костын.
Медуна уджыс том йӧзлӧн.
Ӧнія Россияын уна на зэв пемыдлун, уна на зэв гӧльлун да нуждаяс, уна на кольӧма омӧльыс важ, революция лотӧдз Россиясянь, эмӧсь на озырлун да гӧльлун, ёна на сьӧкыда овлывлӧ крестьянин. Ленин ёрт мӧвпаліс дай миянлы кулігас тшӧтш тшӧктіс мӧвпавны сэтшӧм Россиясӧ вӧчны Россияӧн, кӧні эськӧ став йӧзыс вӧліны грамотнӧйӧсь, вежӧраӧсь, ёнӧсь, озырӧсь, ӧткодьӧсь. Медым Россияын позис регыдӧн лэптыны, бурмӧдны овмӧс, лэптыны сэтшӧм вылӧ, кутшӧм эз на вӧвлы му вылын, лӧсьӧдны Социалистическӧй Россия. Тайӧ уджсӧ нуӧдны, дерт, лоӧ быдӧнлы. Но медся уна уджыс тані сюрӧ том йӧзлы, войтырлы, кодъяс пӧвстын кӧсйӧ уджавны комсомол.
Кутшӧмӧн колӧ лоны деревняса комсомолечлы.
Деревняса комсомолечлы, кӧсйӧ кӧ сійӧ вӧчны Ленинлысь тшӧктӧмсӧ, колӧ медвойдӧр тӧдмасьны деревняса олӧмкӧд быд боксянь: кӧзяйство боксянь, олӧм сям (быт) боксянь, колӧ пырны сійӧ олӧмас. Комсомолечлы колӧ сувтӧдны асьсӧ йӧз водзын сідзи, медым йӧзыс шуасны: комсомолеч медзбой, медпрамӧй, медчестнӧй, медбур уджалысь, медвежӧра, медграмотнӧй морт. Комсомолечлы оз ков кужны сӧмын газет да книга лыддьыны, оз ков кужны сӧмын код ногӧн колльӧдны Май 1-ӧд лун либӧ Ноябр 7-ӧд лун. Комсомолечлы колӧ лоны водзмӧстчысь мортӧн деревняын киссьӧм пос дзоньтӧммӧдын, туй лӧсьӧдӧмын, общественнӧй керка дзоньтӧммӧдын, сотчӧм крестьянинлы отсалӧмын. Комсомолечлы колӧ аслыс дай йӧзӧс чуксавны гӧрдармееч семьялы отсалӧм вылӧ, бурмӧдны удж кооперативъясын, висьтавны взятка босьтысьясӧс, школа бурмӧдны, сетны сэтчӧ пес, деревняӧ электричество ломзьӧдны. Комсомолеч медводдза вермасьысь самӧкур вӧчӧмкӧд да юӧмкӧд, медводдза вермасьысь пемыдлункӧд, медводдза отсасьысь му-видз уджалӧм йылысь кружокъяс восьталӧмын, медводдза отсасьысь Сӧвет власьтӧн быд удж деревняын нуӧдӧмлы. Комсомолечлы колӧ велӧдчыны гижны газетӧ, колӧ чуйдӧдны да отсавны газетӧ гижысьяслы, колӧ ӧтувтчавны чорыда матысса карын уджалысь йӧзкӧд. Комсомолеч ӧтвылысь нуӧдӧ удж, быд ногӧн отсалӧ школаын велӧдысьяслы, кодъяс сьӧлӧмсяньыс кӧсйӧны отсавны деревнялы. Комсомолечлӧн ыджыд да колан удж асьсӧ велӧдӧмын. Медъёна Ленин ёрт мустӧмтліс нинӧм тӧдтӧмъяс йӧзӧн ошйысьӧм, ышнясьӧм. Комсомолечлы оз ков лоны мортӧн, коді сӧмын йӧз бӧрся, налысь кывлӧмӧн мича кывъясӧн шыбласьӧ, ачыс эськӧ оз гӧгӧрво сійӧ кывъяссӧ — оз ков лоны попугайӧн. Комсомолечлы колӧ велӧдчыны дай велӧдчыны. Босьтчыны велӧдчыны лыддьысьны-гижны, велӧдны политграмота, сэсся заводитны лыддьыны книгаяс Ленин ёртлысь. Медым комсомолеч уджалігмозыс велӧдчӧ, велӧдчигмозыс уджалӧ.
Деревнялань.
Деревняса комсомолечьяслы колӧ гӧгӧрвоны — налӧн уджыс помтӧм-помтӧм. Миян партия — Ленинлӧн партия — шуис да босьтчис ӧні медъёна став аслас уджын деревняын уджалӧм вылӧ, бергӧдіс ставнас чужӧмсӧ деревнялань. Партия тӧдӧ — ӧнія деревняӧс лӧсьӧдны Ленинскӧй деревняӧн друг он вермы, ковмас сы вылӧ вояс да вояс.
Збоя босьтчӧй удж бердӧ.
Деревняясын кулакъяс юрнысӧ лэптӧны. Налӧн пиянныс тшӧкыда зільлӧны босьтны ас кипод уланыс деревняса том войтырӧс. Батьныс уджалӧ сьӧмӧн, пиныс горзӧмӧн, ыръянитӧмӧн. Комсомолечьяслы колӧ отсавны миянлы ӧтвывтны гӧль да шӧркоддьӧма крестьяна том войтырӧс, сувтӧдны найӧс миян дор. Миян дор сьӧлӧмсянь сулалысь крестьянаясысь лӧсьӧдны чорыд стын кулакъяслы паныд. Медым код кутас жугӧдчӧмӧн вуджны сійӧ стынсӧ, поткӧдас сэтчӧ ассьыс юрсӧ.
Сӧвет власьт нуӧдӧ ассьыс уджсӧ Ленин ёрт тшӧктӧм серти. Сійӧ восьтіс паськыд туй велӧдчыны уджалысь том войтырлы, сійӧ сетӧ дай сетас ставсӧ, мый вермас, деревняса медбур том войтырлы, велӧдчыны отсалӧм вылӧ, бур уджалысьӧ пӧртӧм вылӧ. Велӧдчынытӧ сӧмын оз ков куш школаясын, колӧ и олӧмын, удж нуӧдігмоз тшӧтш.
Деревняса комсомолечьяс! Тіян уджныд сӧмын на заводитчӧ. Тіян вылӧ, уджныд вылӧ видзӧдӧ став партияыс Ленинлӧн. Соснытӧ пуджӧмӧн, збоя босьтчӧй удж бердӧ.
Г. Зиновьев.
