СЕТАМӦЙ КНИГА
Сӧвет власьт кыдзи-мый вермӧ быд ногӧн зільӧ бырӧдны пемыдлун, бырӧдны ӧдйӧнджык, регыдджык. Аслас киын сар кутліс уджалысь йӧзӧс пемдӧдан вороп. Сӧвет власьт медводдза лунсяньыс нетшыштӧмӧн нетшыштіс сійӧ воропсӧ, бергӧдіс мӧдарӧ, кутчысис югдӧдны уджалысь йӧзӧс. Тайӧ уджын Сӧвет власьт сизим воӧн вуджис медсьӧкыд тшупӧдсӧ дай воськовтіс водзӧ.
Войдӧр уджалысь йӧз эз лысьтны мӧвпыштны велӧдчӧм йылысь, унаӧн на пиысь, медся ёна крестьяна пӧвстын, шулывлісны сар моз: миянлы пӧ нинӧм велӧдчӧмсьыс, нинӧм пӧ оз ков тӧдны. Ӧні найӧ асьныс вӧрзисны, кыссьӧны югыдлань, кӧсйӧны тӧдмавны унджык. Войдӧр кӧ крестьяна эз кужлыны весиг мӧвпыштны, кыдзи позяс налы ассьыныс овмӧс кыпӧдны, бурджыка уджавны, ӧні найӧ зільӧны выль ног босьтчыны му-видз уджалӧмӧ. Тайӧ уджсӧ лӧсьӧдӧм вылӧ колӧ велӧдчыны, колӧ книга. Войдӧр крестьяна матӧ эз сибӧдчывны книга дінӧ, книгасӧ налы оз вӧлі сетны. Ӧні книгасӧ найӧ корсьӧны, ӧні найӧ книгалы эскӧны. Крестьянинӧс книга дінӧ велӧдны эз вӧв дзик кокни. Тайӧ да ещӧ неграмотнӧй йӧзӧс велӧдӧм Сӧвет власьтлӧн медыджыд тшупӧдыс вӧлі.
Дерт, эмӧсь на вель уна пемыд крестьяна. Найӧ важ моз на мӧвпалӧны: миянлы пӧ гӧр помад некутшӧм югыдлун оз ков. Сӧмын татшӧм мӧвпалӧмыс вочасӧн чинӧ.
Миян Обласьтын сиктъясӧ крестьяна пӧвстӧ книга нуан удж абу на сувтӧдӧма кыдзи колӧ. Абу на быдлаын библиотекаяс, сэсся абу тырмымӧн колан книгаяс. Сиктъясын книга пӧшти ньӧти оз вузавлыны.
Миянлы колӧ велӧдны крестьянаӧс, кодъяс оз на лыддьывны книгаяс, книга дінӧ. Та кузя колӧ водзӧ кежлӧ бурджыка удж сувтӧдны библиотекаясын, колӧ сэні уджсӧ сувтӧдны сідзи, медым книгаыс крестьянинлы вӧзйысьӧ, тшӧктӧ асьсӧ босьтны, медым крестьянин аддзӧ книгасӧ, сылысь бурлунсӧ.
Сэсся колӧ лӧсьӧдны сиктъясын вузасьӧм крестьяналы колан книгаясӧн. Сиктъясын уджалысьяс велӧдчӧм йӧз (школаын велӧдысьяс, агрономъяс, пельшӧръяс, мукӧд) войнадырся олӧм дорысь ӧні бурджыка нин овмӧдчыны вермисны. Налы оз нин война дырйи моз ков куш кынӧмпӧт вӧсна мырсьыны, найӧ ӧні вермӧны корсьны ньӧбны книгаяс. Кооперативъяслы сиктъяслы книга сетӧм дінӧ колӧ кутчысьны ӧнісянь чорыда.
