ЕНЛЫ ЭСКӦМ
Талун енлы эскысь (веруйтысь) йӧзлы «рӧштво» лун, Кристос чужан лун. Талун асывводзын енлы эскысь йӧз ветлісны вичкоӧ попъяслысь лӧсьӧдлӧмсӧ кывзыны, кевмыны енлы, корны «милӧсьт». Талунсянь пуксяс рӧштво нимӧн пемыд йӧз пӧсьӧн перйӧмторйӧн попъяслы зепнысӧ тыртан лун. Поп кӧ шуас тайӧс: славита пӧ Кристослысь чужан лун.
Ми гижлім нин газетын: ен чужан лун дай чужан ногыс вӧвлі мукӧд вераын. Сэтысь и босьтчис христианскӧй вера Кристослысь чужан лунсӧ да чужан ногсӧ. Некутшӧм Кристос эз вӧвлы ни, эз чужлы ни. Прӧста ӧд эз вензьывны войдӧр вера лӧсьӧдысьяс, Кристосӧс «чужтысьяс»: корджык пӧ лыддьыны Кристос чужан лунсӧ. Лӧсьӧдлісны водзджык сійӧс январ 6-ӧд лунӧ, сэсся вежисны декабр 25-ӧд лунӧ.
Ми гижлім жӧ нин — мый вӧсна сарлӧн правительствоыс зільліс чорыда кутны йӧз пӧвстын верасӧ, быд ногӧн дорйыліс сійӧс, попъясӧс вердліс, мыйла ен тӧдтӧм мортӧс личкыліс, тупкыліс сылы вомсӧ.
Коммунист партия, Комсомол — уджалысь йӧз вӧсна, найӧ олӧм вӧсна тӧждысьысьяс, тӧдӧны став лёклунсӧ уджалысь йӧзлы енлы эскӧмысь. «Енлы эскӧм — йӧйтӧдлӧм йӧзӧс», — шуӧны найӧ. Ни ӧти коммунист, ни ӧти комсомолеч некутшӧм енлы оз эскы. Найӧ висьтавлӧны пемыд йӧзлы: енмӧс пӧ лӧсьӧдлісны ас вежӧрнаныс йӧзыс, а эз ен «чудесаӧн» чужты мортӧс. Тадзи жӧ ен йылысь висьтавлӧны став гӧгӧрвоысь, вежӧра морт, кодъяс кӧсйӧны уджалысь йӧзлы сӧмын бурӧс.
Вералӧн, религиялӧн медыджыд врагыс — велӧдчӧм, наука. Наука да религия некыдзи оз лӧсявны; орччӧн, ӧтвылысь найӧ мунны оз вермыны. Велӧдчӧм вермас, путкыльтас енлы эскӧм дзикӧдз, весалас вежӧр дзик быд мортлысь няйтторйысь — вераысь.
Ӧні быд сиктын нин эм ен тӧдтӧм мортъясыд, сӧмын абу на быдлаын ен тӧдтӧмъяслӧн кружокъяс. Сэтшӧм кружоксӧ колӧ лӧсьӧдавны быд сиктъясын. Кружокъясын ен тӧдтӧмъяслы аслыныс кокньыдджык тӧдмавны енмыслысь абутӧмлунсӧ, сы йылысь тӧлкӧнджык, лёк серамтӧг вера йылысь, ен йылысь, висьтавлыны енлы эскысь йӧзлы. Дерт, комсомолечьяслы тайӧ уджсӧ нуӧдны колӧ.
Енлы эскысь йӧзлы шуам: гӧгӧрбок мӧвпыштӧй асьныд, кывзӧй бур висьталӧмъяс абутӧм ен йылысь, лыддялӧй книгаяс. Сэки ті шыбитанныд рӧштво лун тӧдӧмъяс, сэки ті енлы кевмыны дугданныд, сэки ті «ен милӧсьттӧг» регыдджык овмӧстӧ кыпӧданныд, бурджыка овмӧдчанныд.
