МУ-ВИДЗ ЛӦСЬӦДӦМ ЙЫЛЫСЬ

Миян Коми обласьтын му-видз бурджыка уджалӧм лӧсьӧдтӧм на. Коми крестьянинлӧн важ моз на муяс этша, ылынӧсь горт дінсьыс, посньыдӧсь зэв, уна пельын. Тадзинад бур ногӧн му уджалӧм он вермы сувтӧдны, тадзинад пыр лоӧ крестьянинлы лун и вой тільсьыны да зэв этша нянь босьтны.

Колӧ му-видз лӧсьӧдны мӧд ногӧн, колӧ сійӧс ыдждӧдны ӧтлаавлӧмӧн, бырӧдны вывті уна боръяс, прамӧй ногӧн юкны сиктъяс костын, сиктын кӧзяйствояс костын, вӧчны, роч ногӧн кӧ шуны, землеустройство.

Вӧр кодекс серти, быд коми крестьянинлӧн вермас лоны вит десятина му-видз морт вылӧ да кык десятина ув вӧр. Му-видз уджалан кодекс серти, быд мортлы позьӧ заводитны му-видз уджавны, кыдзи сылы кажитчӧ лӧсьыдджык, бурджык. Тайӧ висьталӧм серти позьӧ босьтчыны му-видз уджавны сӧмын сійӧс выль ногӧн лӧсьӧдӧмӧн, землеустройство нуӧдӧм бӧрын.

Таво гожӧм Обласьтувса му-видз удж нуӧдан Отдел вит кымын вӧлӧсьтын торйӧдіс муяс вӧлӧсьт вӧлӧсьтысь, лӧсьӧдіс на костын визь (гранича). Дерт, тайӧ уджыд ёна на этша. Колӧ став обласьтын нуӧдны землеустройствотӧ. Татшӧм удж вӧчны абу дзик кокни: колӧ уна сьӧм, кужысь йӧз.

Му-видз лӧсьӧдны быд ногӧн отсалӧ государство. ВЦИК да СНК тавося 22-ӧд лунся сентябр тӧлысьын шуӧм серти, сетсьӧ му-видз лӧсьӧдӧм вылӧ уджӧн сьӧм. Сьӧмыс со мыйяс вӧчны сетсьӧ: му юкны, торйӧдны, бырӧдны посни муяс (узкополосица), туйяс лӧсьӧдны, мелиорацияӧн выль муяс лӧсьӧдны, уна ногӧн мутӧ уджавны (многополье) дай мукӧдтор вылӧ. Сьӧм сетсьӧ му-видз уджалысь коллективъяслы (ӧтув уджалысьяслы), обществояслы, ӧтка крестьянинлы.

Медводз сетсьӧ коллективъяслы, сэсся обществояслы, крестьяналы кымынӧнкӧ ӧтувтчӧмӧн корӧмӧн, медбӧрын — ӧтка крестьяналы.

Му-видз уджалысь коллективъяслы сьӧм сетсьӧ став доныслысь, мыйта сувтӧ му-видз лӧсьӧдан уджыс, 90 прӧчентысь (быд сё шайт вылӧ 90 шайт), мукӧд сикас уджалысьяслы — 75 прӧчент.

Бӧр мынтыны босьтӧм сьӧмтӧ лоӧ вит воӧн. Сьӧмтӧ сетӧны Сельскокӧзяйственнӧй Банк да сельскокӧзяйственнӧй кредит кутысь Обществояс.

Ме чайта, коми крестьяна, ВЦИК да СНК шуӧм бӧрын, кор позьӧ судзӧдны сьӧм, босьтчасны му-видз лӧсьӧдӧм вылӧ. Та бердӧ колӧ кутчысьны ӧнісянь. Колӧ ӧні жӧ тӧдмавны, мыйта петас сьӧм му-видз лӧсьӧдӧм вылӧ, вӧчны смета да сетны му-видз удж нуӧдан отделъяс пыр Сельскокӧзяйственнӧй Банкӧ заявленньӧяс.

Заявленньӧяс серти Центр кутас лэдзны сьӧм. Кымын уна лоӧ заявленньӧыд, сымын унджык миян обласьтлы лэдзасны сьӧмтӧ, сымын уна да паськыда ми вермам нуӧдны му-видз лӧсьӧдан удж.

В. Забелин.