ЮГЫД ТУЙӦД МУНӦМЫСЬ КУТЫСЬЯС


Медвойдӧр югыд туйӧд мунӧмысь кутысьяс поп-дяк. Найӧ асланыс кокни удж понда, чӧскыда сёйӧм-юӧм понда быд ногӧн пыкӧны пемыд йӧзтӧ югыд туйӧд мунӧмысь. Ӧні мый вӧчӧ сӧвет власьт, мый велӧдӧ быд бур вылӧ — овны выль ногӧн, кыпӧдны крестьяналысь олӧмсӧ, мынтӧдчыны сьӧкыд дзескыд олӧмысь, озыръяс кабыр улысь — найӧ, поп-дяк, велӧдӧм серти, быдтор сійӧ грек: сёян уллюнӧн (абу мукӧд сёяныс да) — грек, праздникӧ уджалан (кӧть турунтӧ, няньтӧ мӧсъяс сёйӧны) — грек, гӧтрасигӧн исполкомын гижсян (мыйла абу вичкоын венчайтчӧма) — грек, налы доход этша сетан — грек, ӧбразъясӧн найӧс он сибӧд — грек, рӧдительястӧ он казьтыв (медбӧръя мӧстӧ, няньтӧ он сет налы) — грек; кытчӧ он тувччы, сэні и грек.

Пемыд йӧзыд зэв на грексьыд полӧны, пыр на лӧсьӧдчӧны райӧ. Коньӧръясӧй да пемыд, вежӧртӧм йӧзӧй — мый олӧм бара ті оланныд-а? Дыр-ӧ бара кывзанныд поп-дяклысь бӧбйӧдлӧмсӧ да пӧръявлӧмсӧ? Он ӧмӧй тӧдӧй — гашкӧ, збыль на онӧ тӧдӧй да — ӧні неважӧн на ӧткажитчисны попалӧмысь нёль поп (Поёлысь, Палаззяысь, Койгортысь, Шойнатыысь), на бӧрын куим дяк. Асьныс найӧ веськыда шуӧны: енмыс пӧ абу, ми пӧ, попъяс, весьшӧрӧ ылӧдламӧй да пӧрйӧдламӧй пемыд йӧзтӧ енъясӧн да грекъясӧн. Колӧ нин эськӧ мӧвпыштны да дугдыны кывзӧмсьыд налысь сӧрӧмъяссӧ. Сюрс пӧв бурджык вӧлі эськӧ, лӧсьӧдінныд кӧ аслыныд райсӧ тані, му вылын, олінныд кӧ ас мывкыднад да вежӧрнад кыдз тшӧктӧ, велӧдӧ ӧнія сӧвет власьт. Мувыв райтӧ ӧд зэв позьӧ лӧсьӧдны, сӧмын колӧ ёнджыка велӧдчыны да лыддьыны бур нигаяс, овны ас костын бур сӧгласӧн, мӧда-мӧдӧс отсавны, зільджыка мырсьыны, ӧтдортчыны сур-самӧкурысь, видз-му уджавны выль ногӧн, машинаясӧн. Тадзик кӧ пондан вӧчны да овны, сэн и мувыв райыд.

На бӧрын югыд туйӧд мунӧмысь кутӧны сӧвет власьтлы паныд сулалысьяс: важ тӧргӧвӧйяс, приказчикъяс, урадникъяс, стражникъяс, сідзжӧ ӧнія тӧргуйтысьяс-спекулянтъяс, кулакъяс, озыра олысьяс, асьнысӧ тӧдысьӧ, сюсьӧ пуктысьяс, поплысь кырым нюлысьяс, прӧскур сёйысьяс. Татшӧм йӧзыд бара жӧ зэв ёна дзугльӧдлӧны, бергӧдлӧны пемыд, гӧгӧрвотӧм йӧзтӧ; бурсӧ эськӧ найӧ дзик нинӧм оз вӧчлыны, да йӧзыд полӧны, налысь кывзӧны, водзмӧстчыны оз лысьтны. Кывзан бокисянь да, найӧ пыр на виччысьӧны власьт вежсьӧм, весиг сы кадся деньгасӧ видзӧны ящик пыдӧсас, мукӧдыслӧн пӧ эм кызь сюрс дорысь уна. Кыткӧ, буракӧ, налы оз сьӧлӧм вылас во сӧвет власьтыдлӧн пӧрадокъясыс, буракӧ не важ вӧляысь налы йӧй йӧзтӧ нартитӧмыд, нӧйтӧмыд, арестуйтӧмыд, кучиктӧ кульӧмыд ыджыд барыш понда, мӧс-вӧвсӧ вузалӧмыд недоимкаяс понда. Тайӧ уджъяссӧ налысь оз ков эськӧ вунӧдны, оз ков налысь нинӧм кывзыны, оз ков найӧс синнад аддзыны.

Гӧльяс, пемыд йӧз, лэптӧй вылӧджык ассьыныд юръястӧ!


Гӧгӧрвоысь крестьянин.


Гижӧд
Югыд туйӧд мунӧмысь кутысьяс

lkejrlkelkrgner klrjnelknfrkl ekjnrjkenfrej

1