ВИДЗ-МУ УДЖАЛӦМ ДА СОРТОВКА ЛЭДЗӦМ
Коми крестьянин оз вермы пӧткӧдчыны видз-му помысь. Мыйӧн сійӧ чукӧртас турун-нянь, водзӧ тӧждысьӧ удж вӧсна. Гӧльджык йӧз арсянь мунӧны заводӧ. Судзсянаджык йӧз кольччӧны гортӧ, виччысьӧны тӧвся туй сортовка кер лэдзны.
Сортовка кер лэдзӧмысь да пуръясьӧмысь крестьянин босьтӧ бура уна сьӧм, сылы кокньыд сэки вуджны гожӧм, выль нянь вотӧдз. Арын сійӧ бара дзугыльмӧ: тырмас либӧ оз во джын кежлӧ няньыс. Уджалӧ сійӧ век на важ ногӧн: сю, ид да коськӧм. Град выв пуктас уджалӧ сідз жӧ, кыдзи уджавлісны сылӧн важӧн пӧльясыс-пӧчьясыс. Оз вермы босьтчыны выль ногӧн. Ӧні быд морт нин тӧдӧ, мый бур уджавны сідзи, кыдзи тшӧктӧны агрономъяс, сӧмын оз вермыны кутчысьны кыдзи колӧ. Он нин вермы бура овмӧдчыны, кор некысь босьтны сьӧмтӧ.
Ӧні кытчӧдз уджъяс эмӧсь кер лэдзӧм помысь, колӧ миянлы ӧтувтчыны артельӧ: «Кер лэдзан артель» да «Сьӧм удждан тӧвариществоӧ». Сійӧ артельыд ёна кокньӧдас крестьяналы гожӧм вуджны да босьтчыны выль ногӧн видз-му уджавны. Быд сиктса артель кӧ чукӧртчас ӧтик союзӧ обласьтын, сійӧ вермас пырны сьӧмнас Сельскокӧзяйственнӧй банкӧ. Банк пондас лэдзны сьӧм Сельскокӧзяйственнӧй складлы либӧ Союз Кооперативлы; найӧ жӧ пондасны ньӧбавны сійӧ артельыслы гӧръяс да машинаяс. Банк «Кредитнӧй тӧварищество» пыр пондас удждыны йӧзлы сьӧм видз-му лӧсьӧдны.
Кер лэдзан артель сортовка лэдзысьяслы восьтыны зэв кокни. Найӧ кор кутчысясны уджавны, висьталасны, мый сійӧ сулалӧ артельын, и сылысь пондасны кольӧдны сьӧм, шуам кӧть, вит урӧн шайтысь. Уджалысь мортлы сійӧ нинӧм оз тӧдчы тӧвся уджалігӧн, а гожӧмын сылы ёна отсалас.
Быд морт ас сертиыс тӧдӧ, мый выль ног уджавны сэтшӧм жӧ телепит, кутшӧм овлывлӧ вӧравны либӧ чери кыйны, сӧмын ми ог вермӧй кутчысьны гӧль вӧсна. Гӧльлун, кытчӧдз огӧ ми артельтчӧй, миян оз быр. Ӧні уджъяс эмӧсь, видз-му этша вайӧ, том йӧз бара пондасны артельтчытӧг эновтчыны видз-му паськӧдӧмысь, коді судзсьытӧмла, коді му уджалӧмысь этша бур босьтӧмла.
Войдӧр кер лэдзӧм вӧсна эновтчисны видз-му лӧсьӧдӧмысь, ӧні выль ног олігӧн миянлы юралысьяс отсаласны сортовка кер лэдзӧм пыр горт гӧгӧр овмӧдчыны, толькӧ аслыным колӧ мӧда-мӧдкӧд ӧтувтчыны.
И. Юркин.
