ЖУЛЛЬЫСЬЯС УДЖ ВЫЛЫНӦСЬ

Помасис-ӧ война?

Став мувыв капиталистъяс лунысь лунӧ заптысьӧны выль жулльысянторъясӧн. Крестьяна да рабочӧй юр вылӧ быд минутын вермас гылавны сюрс бомба, вывті ёна жугӧдлысь бомба. Ядӧвитӧй газ кымӧръяс вермасны кымынкӧ секундӧн пӧдтыны сё сюрс мортӧс.

Ставмувывса уджалысь йӧз бара война водзынӧсь, ещӧ чорыдджык война водзынӧсь. Зэв ёна видзчысьӧмӧн, зэв гусьӧн буржуйяс уджалӧны нин дас во чӧж — корсьӧны лӧсьӧдны выль пӧлӧс косясянторъяс. Уна гусятор ми налысь огӧ тӧдӧй; тыдалӧ миянлы ӧтитор — воан войнаын медъёна жулльысянторъяс лоӧны со мый:

1. Сынӧдӧд (воздухӧд) лэбалан аэропланъяс.

2. Пӧдтан газъяс.

3. Ылӧ лыйлан пушкаяс (артиллерия).

Ӧні Америка пондӧма вӧчавны кык сюрс витсё аэроплан; содтӧ аэропланас тышкасьысьясӧс кык сюрс да джын офицер да нелямын сюрс салдат.

Америка сы понда дасьтысьӧ тадзнад, кӧсйӧ пуктыны асьсӧ медыджыдӧн, медъёнӧн, вынаӧн став государство вылас ӧтувйӧн лыддьӧмӧн.

Выль, Америкаын вӧчӧм, воздухӧд бомба новлӧдлысь пондас шыблавны сё да сизим пудъя бомбаяс. Муын сійӧ бомба помысь, кор жугалас, лоӧ гуран куим сыв джуджда да кӧкъямыс сыв пасьта.

Выль американскӧй лэбаланъясӧ лӧсьӧдӧма сэтшӧм лыйланторъяс, ӧти минутын вермӧ петны нелямын сюрс пуля. Выль американскӧй аэроплан вермӧ лэбзьыны ӧти часӧн 507 верст.

Немечьяс кужӧны вӧлі вӧчны газ «иприт» нима, кодӧн «Ипра» нима оланінын косясигӧн (воюйтігӧн) виисны сё сюрс англичанинӧс. Ӧні асьныс англичанинъяс лыддьӧны сійӧс «омӧля уджалысьӧн на».

Ӧні жӧ Англияын велӧдчӧм йӧз лун и вой вӧчалӧны выль сикас зэв вына газъяс, кодӧн вермӧны кымынкӧ секундӧн пӧдтыны олысьясӧс ыджыд карысь.

Сэтшӧм газ кындзи, вӧчӧны опыт (видласьӧны, артмӧ оз), шусьӧ на ногӧн «ракета смерти». Сійӧс лыддьӧны дявӧл лӧсьӧдӧмторйӧн; сійӧ пондас лэдзны кӧрт сора биӧн кальӧдӧм зэр, пондас жугӧдны, виавны квайт верст сайысь став ловъя олысьсӧ.

Сэсся зэв гусьӧн, некод тӧдлытӧг, вӧчӧны опыт лӧсьӧдӧмтор военнӧй инженерлысь Мэтьюзлысь (ов сылӧн). Сійӧ лӧсьӧдӧма сэтшӧм би югӧр, вермас сійӧ жугӧдлыны ёна ылісянь бомбаяс, пушкаяс, оруддьӧ-порок видзанінъяс (склад) и сувтӧдны аэропланлысь машина лэбалігӧн, сэсся аэропланлы лоӧ дзикӧдз усьны либӧ лэччыны увлань.

Францияын капиталистъяс военнӧй мастеръяскӧд ӧні лӧсьӧдӧны ылӧ лыян пушка. Пушкаыс сійӧ пондас лыйны Франциясянь Англияӧ — 175 верст выяӧ.

Огӧ кужӧй висьтавны, мый сувтас война, ӧні кӧ лоӧ, выль нога жугӧдланторъясӧн, но позьӧ веритчӧмӧн шуны: капиталистъяслы, буржуйяслы, кодъяс лӧсьӧдӧны выль война, лоӧ мынтысьны зэв уна донӧн, кор рабочӧйяс крестьянакӧд босьтасны власьтсӧ ас ки вылас став мувыв государствоын.

Ч.