ЭЗ ЖӦ ТАЙ ВОШ...
Ог тӧд, кыдзи вӧлі мукӧд вӧлӧсьтъясын; миян вӧлӧсьтын, кӧні ме ола, йӧзыд мӧда-мӧдсӧ зэв ёна повзьӧдлісны хлебнӧй облигациятӧ босьталігӧн. Вӧлі шуасны: «Коді пӧ босьтас, сылӧн пӧ весьшӧрӧ вошас сьӧмыс, он ӧмӧй пӧ тӧдӧй, мыйта нин вошлывліс войдӧр сберегательнӧй кассаӧ, продовольственнӧй комитетӧ, общественнӧй лавкаӧ». Сэтшӧм повзьӧдлӧм кузяыд йӧзыд сэсся и падмисны, зэв этша босьталісны облигациятӧ. Бӧрыннас, налог мынтігӧн, эськӧ казялісны, да сёр нин лоис: «матын гырддзаыд, да курччыныд он судз». Сэки сэсся унаӧн босьтавлісны облигациятӧ кыссюрӧ ыджыдджык донӧн. Кӧть и дона, лӧсьыдджык жӧ вӧлі налогтӧ мынтыны, эз ков воддза моз чуръявны мешӧкъясӧн да уна лун-вой сёйны ветлӧм-мунӧм вылӧ.
Кодлӧн унджык вӧлі облигацияыд да киас на коли, да няньтӧ дыр эз сетавны, найӧс бара пондісны повзьӧдлыны, медся ёна кулакъяс, «со пӧ ӧд сӧветскӧй власьтыд кыдзи ылӧдлӧ йӧзтӧ, сьӧмтӧ ӧктіс, няньтӧ оз сет». Сы вӧсна найӧ пондісны облигацияястӧ сьӧмӧ пӧртны — вежлавны финотделын либӧ мукӧдлаын, донтӧмаджык. Сы шӧрӧ-водзӧ няньыд збыльысь дыр эз во. Котлассянь татчӧ шыбитӧмысь зэв уна корӧмаӧсь, да паракодӧдз эз вайны. Сэки облигация кутысьясыд прамӧйӧдз повзисны: «Збыльысь пӧ ӧд вошас кӧ-а», — пондісны шуасьны. Сэки кулакъясыд бара зэв радпырысь пондісны серавны: «Лоис эз миян ногӧн, вошис эз, мӧдысь кежлӧ эн шыбласьӧй сьӧмнад, кужӧй видзны пыдынджык».
Коркӧ-коркӧ воис висьт: «Няньтӧ пӧ вайӧмаӧсь паракодӧн, кӧсйӧны пӧ сетавны». Сэсся ӧд збыльысь сеталісны тырмӧн — кодлы мыйта вӧлі колӧ облигация серти. Кулакъясыд пондісны шогапырысь «эз жӧ тай вош», сэсся водзӧ нинӧм оз сёрнитны. Няньтӧ босьтӧм бӧрын йӧзыд, тшӧтш кулакъясыд, вӧлисти гӧгӧрвоисны, вӧлисти палялісны: «Абу пӧ тай колӧма повзьынытӧ, сӧвет власьтыд пӧ тай оз жӧ пӧръясь». Шуӧны: колӧма пӧ эськӧ унджык босьтнытӧ да, огӧ пӧ кужӧй. Асьныс жӧ сэсся каитчӧны босьттӧмсьыд. Бӧртинас лоӧ ещӧ ёна каитчыны, няньяс таво быдмӧны лӧсьыдтӧма, он тӧд, кутшӧма на воас, кутшӧм лоӧ поводдя, ар пом.
Ме шуа гӧльджык крестьяналы: ньӧтчыд оз ков кывзыны озыра олысь крестьяналысь, кулакъяслысь, дай мукӧд буржуйяслысь, найӧ пыр мунӧны воча сӧвет власьтлы, пыр кӧсйӧны бергӧдны олӧмсӧ важлань, дзескӧдны гӧль йӧзтӧ. Аддзылід ӧд со, кыдзи найӧ повзьӧдісны йӧзтӧ хлебнӧй облигациятӧ босьтӧмысь, мыйта урон вӧчисны налы. Сӧвет власьтыд ньӧтчыд оз пӧръяв, мый вермӧ пыр вӧчӧ бурӧс, сӧмын оз на вермы быд бурсӧ вӧчны войнаяс бӧрад, рӧзӧритчӧм бӧрад. Сӧветскӧй власьтыд ӧд миян асланым, сэн став юралысьыс бӧрйӧм йӧз крестьяна да рабочӧй пытшкысь, абу важ моз. Чиновникъяс, сарлӧн пуктӧмъяс, вӧлі ӧтвылысь буржуйяскӧд дзескӧдӧны крестьянатӧ да рабочӧйястӧ. Некутшӧм судзсьытӧм ни вермытӧм крестьяналысь эз тӧдлыны, сӧмын горшсӧ тыртлісны крестьяна сьылі вылын. Крестьяналӧн да рабочӧйлӧн бӧрйӧм юралысьяс пыр ас костаныс сӧветуйтчӧны, кыдзи эськӧ бурджыка лӧсьӧдны олӧм крестьяналысь да рабочӧйлысь. Найӧ ӧд бура тӧдӧны став нужасӧ крестьяналысь да рабочӧйяслысь. Ньӧжйӧникӧн озырмыштас миян государство, сэки быдтор вӧчас, мый колӧ вӧчны, мед кокньыд, долыд лоӧ овны уджалысь йӧзлы.
Крестьянин.
