ГАЖА КОТЫР
Мурашка каньным мыйкӧ сёрмӧдчис, кӧть эськӧ век узьлӧ гортын. Ныр нюжавтӧдз виччысим сійӧс челядькӧд. А сэсся шуим, каньыд кань и эм, шӧйтыштас да бӧр локтас. Майшӧдліс сӧмын ӧтитор: гожӧмыс катовтчис нин помлань, и ӧти кӧдзыд войӧ кабачокъяс сы выйӧдз повзисны — сіясыс сьӧдӧдісны да гарчикыльтчисны жугыльмӧм заяс гӧгӧр. Но Мурашка оз кынмы — пасьыс шоныд.
Сійӧ воас ми лӧсьӧдім мазіяс. Чомсӧ сувтӧдім виргинскӧй льӧмсянь неылын. И ӧні кисьмӧм гӧрд тусьяса сьӧкыд увъясыс ӧшалісны керка весьтын, быттьӧ асыкалісны сійӧс. Югыд биа виж рӧмӧн мавтӧм чомсянь ӧвтіс юмов ма дук. Регыд ми бӧръяысь масӧ чукӧртам. Мазіяс вуджасны тӧвйыны кӧдзыд сарайӧ. А кытчӧдз найӧ танӧсь на, быдӧнлы ковмас ылысянь кытшовтны чомсӧ: мазіяс первойсяньыс петкӧдлісны, коді тані ыджыдыс. Ми эг весьшӧрӧ полӧй — унаысь нин чушкылісны. Бордъя стӧрӧжъяс бура кывкутісны асланыс удж вӧсна и сямтӧм йӧзӧс оланін дораныс матӧ эз лэдзны.
Ӧтчыд водз асывнас менӧ садьмӧдіс гора гӧлӧса петук, и меным телепит лои ӧдйӧджык петны ывлаӧ. Мурашка вошис, витӧд лун нин локтӧ гортӧ. Мазіяс эз на лэбавны, сӧмын мыччасисны чомныслӧн векни розьӧд, кыті найӧ петавлісны дзоридза олӧмӧ. Быдлаын: кустъяс, пуяс, ӧдзӧсдорса лабич, кильчӧлӧн лажмыд перилӧ вылын — кӧдзыд дзирдъясӧн кӧчасис лысва. Нюдзвиж сӧстӧмлунӧн регыд на югъялысь туруныс чусмис, а та бӧрын и жаль тӧдтӧм кадыс пондіс мавтны сійӧс гырысь визьясӧн, сайӧдны гожся яръюгыд серсӧ, быттьӧ дасьтіс мулысь дӧрасӧ выль удж кежлӧ.
Тайӧ лунӧ меным ставыс вӧлі аслыспӧлӧс. Сибырын гожӧмыс сэтшӧм дженьыд, и дона быд здук. Асывнас торйӧн нин бура кылан матысмысь арлысь восьлассӧ, сылӧн ёсь гыжйыс чапалӧ кучиктӧ. Син улад усьӧ пырыс тыдалана рулӧн кышӧдыс — йӧжгыльтчылан да пондан видзӧдны кад йирӧ. Лымйыд абу нин ылын. Господьӧй-енмӧй, мый тайӧ? Абу-ӧ кижа усьӧма мазі позлӧн сьӧд рубероид вевт вылас? Абу жӧ кӧ-а, муыс эськӧ медводз пужъяліс. Мый тайӧ? Ме матыстчышті. Да тайӧ жӧ Мурашка! Локтӧма! Гӧныс эськӧ эзысь, дай лӧзӧн на пӧртмасьӧ. Но ӧні, асъя югыдас, вӧлі руд да няйт. Нинӧмысь и некодысь оз пов, чӧскыда узьӧ, зіль олӧмӧн ыргысь мазі пач вылын тупыль моз гӧгыльтчӧма да. Но и но, аддзӧма шоныд местатӧ!..
Ме уськӧдчылі нин сы дорӧ, да бӧр сувті: куим воськов ылнасянь кылӧ вына котырлӧн скӧр дзизгӧмыс. Ӧні пач жергӧдас вомсӧ, и сё мазі чушкан ярмӧм биӧн ыткӧбтас вывлань. Коньӧр Мурашка! Мый сыкӧд лоас?
Тайӧ здукас Мурашка чӧскыда нюжмыштчис рӧкыд вылӧ, и небыд кокыс ӧшйис ичӧтик гӧгрӧс ӧшинь весьтӧ, код улын вӧлі мазі позйӧ пыраніныс... Дзоляник тагӧс дорас петіс мазі... Эг кут мӧжгыны да лыйышті кысук дорӧ, мый лоан ло, курмыш-кармышкери сійӧс да шелӧді гортлань.
— Ай-ай-ай, — горӧді ме боквыв кусыньтчӧмӧн. Суӧдіс ӧд мазіыд. Чушкис! Гортын нин гӧгӧрвои: коньӧр Мурашкаыд повзьӧмвывсьыс тшапкӧма гыжсӧ менам бокӧ. Со и мезды сэсся, яндысьтӧм син! Но сійӧ лунас ме вӧлі быттьӧ героиня! А гашкӧ, нимкодь босьтіс, мый ставӧн сэсся гортынӧсь.