ГУСЯ ГӦСТЯ
Баблӧн эндӧдӧм сарайын эм чуймӧдана пельӧс. Сійӧ сэтшӧма мусмис миянлы, да Валька пӧдругакӧд ӧтырышъя дзебсьылім сэтчӧ. Гусяторъясӧн юксьыны колӧ ёсь пеля зонкаясысь ылынджык. Увлань юрӧн ӧшӧдӧм бурдӧдчан турун кӧртӧдъяссянь ӧвтіс ныр гильӧдан кӧрӧн. Слюда ӧшиньӧд ӧдва сӧдзӧдчис югыдыс, и гусяторъясным юргисны нӧшта на шуштӧмджыка. Таысь бурджык местаыс и оз овлы, кӧнкӧ.
Тшӧкыда вайлывлім «шӧпкӧдчанінӧ» пызан вылысь быдсяма чӧскыдсӧ. А бӧр мунігӧн тэчлывлім сёян коляссӧ жӧч банкаӧ (сэні водзті вӧлі кампет). Ӧтчыд ме локті Валькаысь водзджык, а банкатӧ кодкӧ пӧрӧдӧма и чашйӧма, вевтсӧ восьтӧма, гӧгӧр торпыриг. Коді татчӧ волӧма? Шуим пӧдругакӧд кыйӧдны пакӧститчысьтӧ. Дыр виччысим, час кымын пукалім, некод эз и лок. Мый вӧчны? Он ӧд лунтыр сарайын шлапвидз? Сійӧ лунсяньыс ми кутім полыштны: первойсӧ пукалам ӧта-мӧд дорӧ топӧдчӧмӧн, кывзысям, а сэсся нин гусяторъясӧн юксям. Овлӧ, кутшӧмкӧ шаркнитӧмысь повзям и чилзӧмӧн сарайысь чепӧсъям. Тадзитӧ миян местаным регыд оз нин гусяӧн ло, асьным эрдӧдам. Зонкаяслӧн ӧд гажыс петас тӧдмавны, мыйла нывкаяс чилзӧмӧн лыйыштӧны сарайысь?!
Лун-лун муніс, а ми сідз эг и аддзылӧй чӧсмасьысьсӧ. Тӧдтӧм пемӧсыд воліс, кор кӧсйис, да ӧд эз на быд вӧлӧга сёй, вечмасис. Банка вылӧ вевтсӧ ми эг нин прӧстӧ пуктылӧй, а гартыштлім, но гӧстялы пыр кольлывлім чӧскыдторсӧ. Ӧтчыд тайӧ вӧлі повидлоа кыз пирӧг, бабӧй пӧжаліс. Миян ногӧн кӧ, пончик. И вот, сійӧ лунас эг на удитӧй Валькакӧд сибӧдчыны чусыд ӧшинь дорас, кылам, кодкӧ лёкысь чипсӧ, быттьӧ мыйыськӧ зэв ёна дӧзмӧма да видчӧ. Гӧлӧсыс вӧсни-вӧсни, но скӧрсьыс-скӧр. Ӧта-мӧдкӧд кутчысьӧмӧн кок чунь йылын мунім сылань. Важмӧм сарайлӧн розя вевт пырыс муртса сибалыштіс югыдыс, и ми ясыда аддзим: киссьӧм джодж розьын чурвидзис шырлӧн ёсь ныр-вомыс. Сійӧ самасьӧма пиньнас баблӧн пирӧгӧ. Шырсьыс пирӧгыс куим пӧв ыджыдджык и некыдз оз тӧр векни розьӧ. Сідз и куйліс пӧвъяс пӧлӧн кыз сепыс моз. Ми весиг сувтӧдлім син водзӧ: шыр ӧшалӧ циркын акробат моз, кутчысьӧма крепыд пиньнас трапецияӧ да петкӧдлӧ сьӧкыд трюкъяс. Коньӧрӧй... Миян баблӧн пирӧгъясыс зэв ӧд чӧскыдӧсь, видлім, тӧдам! Кыдзи татшӧм добратӧ шыбитан, чомйӧдзыд кӧ туй джынсӧ вуджин нин? Дӧзмӧмысла шыр чипсас-сьылас операысь ария и бара тшапкысяс ёсь пиньнас кыйдӧсӧ, мый вынсьыс увлань кыскӧ. Кывзысьтӧм пирӧгыд сӧмын кусыньтчылас шӧрӧдыс. А ӧд шырыс вермис эськӧ пӧв улас пукалігмоз тэрмасьтӧг пажнайтны, надзӧникӧн йирны. Ми эськӧ нинӧм и эг казялӧй. Да, буракӧ, горшысла эз вермы та ыджда кыйдӧссӧ кольны. Сійӧ ӧд миянӧс оз тӧд. А мырддям кӧ нӧ?! А гашкӧ, сылӧн посни йылӧм — гӧснеч вайтӧг он ов? Сараяд ӧд оз быд лун татшӧм пирӧгыд куйлы. Чӧсмасьысь шыр миянӧс сэки пӧттӧдз гажӧдіс. Гусяторъяс йылысь весиг эгӧ сёрнитӧй: найӧ ӧд абу ловъяӧсь, сёян оз корны, нӧрӧвитласны. Мед шырыс тэрмасьтӧг нямас. Час мысти пыравлім: пирӧгыд абу. Шырыд век жӧ кыскӧма. Молодеч!
Но гӧстяӧс бабным эз сэсся тшӧкты вердны. Ми Валькакӧд эг вермӧй кутчысьны да ставсӧ висьталім. Ӧні гуся местаыд абу нин. Налы пӧ, кузь бӧжаяслы, вӧля сет — ӧдйӧ рӧдмасны. А сарайын зонкаяс ӧшӧдісны гамак, вӧчисны пызан, улӧсъяс пыдди тэчисны кыдз пу чуркаяс. Ӧні миян ӧтувъя гусяторъяс. Код тӧдас кутшӧм гундыр вермас важ пӧв костсьыс петны. Зонкаяскӧд век жӧ он сэтшӧма пов — доръясны.
