ЁЖИК ЙЫЛЫСЬ МОЙД
Ме кӧсъя лоны гижысьӧн. И медводз думыштны ёжик йылысь мойд. Мыйла ёжик йылысь? А ме гожӧмнас сійӧс сиктын аддзылі. Мусаник сэтшӧм, ичӧтик, гӧгрӧсіник. И быдладор боксянь емъяс. Он весиг гӧгӧрво, кӧніджык ныр-вомыс. Со тайӧ чуймӧдана пемӧс йывсьыс ме и шуи гижны.
Босьті сӧстӧм тетрадь, ручка, пукси и заводиті: «Оліс-выліс ёжик...» Но сійӧ здукас ывласяньыс кодкӧ горӧдіс: «Матве-ээ-эй!» Ме котӧрӧн матыстчи ӧшинь дорӧ, а сэні Витька сулалӧ киас мачӧн.
— Матвей, — горзӧ, — петан хоккейысь ворсны?!
Ме шуа:
— Мыйла нӧ тэныд мачыс хоккей вылас?
Сійӧ горзӧ:
— Мача хоккейӧн кутам ворсны!
Ме шуа:
— А-а-а! Эн дӧзмы, Витька, но ог вермы.
— Мыйла?! — горзӧ.
— Эн горзы, — шуа, — ме тэнӧ и сідз бура кыла.
— А ме тэнӧ о-о-ог! — чилзӧ Витька. — Го-о-ораджыка висьтав!
Ме тай кыдз горӧда:
— Ог ве-э-эрмы, Витька, ме мо-о-ойд гижа!
— Кутшӧм мо-о-ойд? — чуймӧмӧн чилзӧ Витька.
— Ё-о-ожик йылысь!!! — воча горӧда.
Сэки вылыс судтасяньыс кыдз тай горӧдас кодкӧ:
— Ноко лӧньӧй кыкнанныд! Полиция кӧ эськӧ кора, петкӧдласны тіянлы и ёжӧс, и ыжӧс, и ниндзя-черепашкаӧс!
— Да-а?! — нимкодь лои Витькалы. — Ниндзя-черепашкаӧс весиг?!
Но вылысяньыс нинӧм эз вочавидзны, сӧмын форточканас крапнитісны.
Витька дӧзмис и муніс.
А ме пукси водзӧ мойдӧс гижны.
«Оліс-выліс ёжик...»
Но сійӧ кадас локтіс мамӧй, Веркаӧс садиксьыс вайис. Сетӧма жӧ Енмыс меным чойӧс: кӧть и ичӧт, а мортлы уджавны оз жӧ лэдз!
Мамӧй муніс кухняӧ пажын пуны, а Верка ме дорӧ локтіс:
— Мотя, мый вӧчан?
Ме сылы зэв небыда шуа:
— Эн кӧвъясь, но?
А сійӧ оз лэдзчысь:
— Мотя, висьтав но, мый вӧчан?!
Ме скӧрми да шуа:
— Мача хоккейӧн ворса!
Верка синсӧ сувтӧдліс, а сэсся кыдз тай серӧктас:
— О-он тай, сӧран меным! Тэ шыпасъяс гижан!
— Аддзан кӧ, мый юасян? — ыпмуні ме. — Эн сюйсьы! Мун эстчӧ да тэч кубикъясысь кутшӧмкӧ кыв!
— Кутшӧмӧс? — юалӧ Верка.
— Но, ог тӧд... Индустриализация!
Верка бара на сувтӧдіс синсӧ, а сэсся юалӧ:
— Мотя, а мый нӧ сійӧ — «инду...зацияыс»?!
Ме горза:
— Сійӧс некод оз тӧд! Тэч, а сэсся видзӧдлам!
Верка муніс мӧд жырйӧ, и регыд мысти сэсянь — тррррахта-ра-рах!!! Кубикъяссӧ тадзи кӧрӧбсьыс кисьтіс. Но, гашкӧ, кывсӧ чукӧртігкостіыс и удита мойдӧс гижны...
И сідз. «Оліс-выліс ёжик...»
— Моть, Мо-о-отя!
Тьпу! Бара Верка!
— Мотя, ме вунӧді, кутшӧм кыв чукӧртны!
А ме и ачым нин вунӧді... Но тай...
— Моть, вай, сідзкӧ, дзебсясьӧмысь ворсыштам!
— Кутшӧм дзебсясьӧм?! Тэ мый, он аддзы: мен некор?!
— Матвей, эн бӧрдӧд чойтӧ! — горӧдіс кухнясянь мамӧй.
— Ог, ог, — шуа. — Мый тэкӧд вӧчан? Ковмас ворсны. Тэ мун дзебсьы, а ме сэсся тэнӧ корся.
Верка нимкодьмис да котӧртіс мӧд жыръяс — креслӧ улӧ дзебсьыны.
Но, мед. Мый вылын ме сувті? Да. «Оліс-выліс ёжик...»
Но сэки кодкӧ восьтіс патера ӧдзӧссӧ. Батьӧй удж вывсьыс локтӧ.
— Чолӧм, челядь!
— Чолӧм, пап!
— Мый нӧ Матвейыс вӧчан?
— Мойд гижа.
— Мойд?! Код йылысь нӧ?
— Ёжик йылысь... Пап, эн мешайт.
— Ог, дерт. Мед нин Музаыд оз повзьы меысь... Мый нин талун ящикӧдыс мунӧ? — и кыдз тай чуткас телевизорсӧ, шыыс — горасьыс-гора! Но сэні нинӧм сэтшӧмыс абу: первой каналын — Алла Пугачёва. Мӧдас — Максим Галкин. Коймӧдас бара Алла Пугачёва. Нёльӧдас — бара Максим Галкин. И тадз найӧ куш кыкӧн став каналас.
Батьӧй точйӧдліс-точйӧдліс пультнас и скӧрмис:
— Мый нӧ керсьӧ: кызь канал, а видзӧднысӧ нинӧм!
Друг точнитіс, а телевизорас — аттӧ дивӧ! — Пугачёваыс ни Галкиныс абу! Вӧр шувгӧ, лэбачьяс сьылӧны, керка кутшӧмкӧ...
Батьлы нимкодь весиг лои:
— Но, кӧть вӧр-ванас нимкодясьышта...
Керка водзас виччысьтӧг тыдовтчӧ кузь юрсиа баситчӧм тьӧтка да зэв кыпыда шуӧ:
— Видза оланныд, тайӧ телепроект «Дом–2», кӧні ӧтка сьӧлӧмъяс корсьӧны ӧта-мӧднысӧ!
Батьӧй кыдз тай чеччыштас, кыдз тай лыйыштас тяпинас телевизорӧ, пондас горзыны...
«Оліс-выліс ёжик...» — ӧти киӧн гижа, а мӧднас кыдзкӧ зіля тупкыны кыкнан пельӧс. Виччысьтӧг Верка орчча жыръяс пондіс няргыны:
— Мо-о-отя! Но кор нин тэ менӧ аддзан? Ме тані креслӧ улас регыд тшыгла кула!
Мамӧй кухнясянь стрӧга горӧдӧ:
— Матвей, кымынысь тэнӧ ӧлӧдны! Эн дӧзмӧд чойтӧ! Ньӧръяла!!
Батьӧй телевизор дорсянь:
— Оз нин эштылы тайӧ «Дом–2»-ыс!
Витька ывла вывсянь:
— Матве-э-эй, лок ворсыштам хоккейысь мачӧн!.. Ой, мача хоккейысь... Кӧвъясьӧма жӧ тэныд тайӧ ёжи-и-икыс!!!
Вылысса суседыс:
— Мый?! Бара нин ёжик?! Тырмас, кора полиция!
«Оліс-выліс ёжик...» — дасӧдысь нин гижи ме, ышловзи да сипті тетрадьӧс. Дженьыд мойд артмис. И йӧй сяма.
Буракӧ, менам абу гижан сямыс. Ог ло ме гижысьӧн...
Но и мед! И метӧг гижысьыс тырмӧ. Бурджык пета Витька дорӧ, хачысь моккейӧн ворсны... Ой, мача хоккейӧн... Сӧмын Веркаӧс первой аддза креслӧ увсьыс: бара на мамлы вермас норасьны. Петкӧдлас меным сэки и ёжикӧс, и ниндзя-черепашкаӧс...