УНА-Ӧ ЙӦЗӦС ЧИРСІСНЫ ВОЙНА ДЫРЙИ
Матысмӧ юль тӧлысь 27-ӧд лун. Дас во сайын тайӧ лунас чорыд гым гымыштіс Роч му вылын. Тайӧ лунсяньыс пансис война. Лунысь лунӧ, воысь воӧ паськаліс сійӧ. Мӧда-мӧд бӧрся государствояс пырисны войнаӧ. Кыптіс ыджыд мирӧвӧй война. Став йӧзыс юксисны кык лагерӧ.
Тайӧ жӧ лунъясас воис лёк юӧрыд миян Коми муӧдз: война! Кодкӧд? Мый вӧсна? Некод нинӧм оз тӧд... Пондіс мунны мобилизация мобилизация бӧрся. Нетшыштісны семья дорысь, кӧзяйство дорысь, нуисны кытчӧкӧ ылӧ, тӧдтӧминӧ, тӧдтӧмтор дорйыны, медся верстьӧ йӧзсӧ. Шорӧн киссис синва уна во Коми му кузя. Уна коми морт коли Германия нюръясын, вӧръясын. Уна коми лов петіс быдсяма кар улын. Уна коми челядь коли батьтӧм, уна гӧтыр — верӧстӧг. Уна мам ӧнӧдз на виччысьӧ муса писӧ...
Ёна пазаліс сійӧ воясад овмӧсыс коми крестьяналӧн. Уджалысь верстьӧ йӧзыс кымын во эз вӧвны! Нывбаба, пӧрысьяс да челядь — вермисны ӧмӧй найӧ став кӧзяйствонас бергӧдлыны? Дерт, эз. Керка-картаяс кутісны киссявны. Скӧтъяс чинісны. Видз-муяс эндалісны. Шуштӧм, гажтӧм вӧлі Коми муын. Помыс оз вӧлі тыдав войналы...
Коркӧ дырӧн садьмисны йӧз сьӧкыд унмысь. Роч му вылын — медвойдӧр. Шуисны рабочӧйяс, накӧд тшӧтш крестьяна: тырмас косясьны!
Шыбитісны вир юысь сарӧс, сы бӧрся мынтӧдчисны буржуйясысь. Босьтісны власьт ас кианыс. Миритчисны Германиякӧд.
Сы бӧрын лыбис мӧд кось: ставмувывса озыр йӧзыс сувтлісны Роч мувывса буржуйясӧс дорйыны. Кӧсйисны мырддьыны власьт рабочӧйлысь да крестьяналысь — эз вермыны. Чорыда кутісны власьттӧ Роч мувывса уджалысь йӧз. Кӧрт Гӧрд Армияӧс найӧ сувтӧдісны буржуйяслы воча. Лои эновтчыны буржуйяслы. Аддзӧны — куш киӧн он босьт Сӧвет власьттӧ. Нӧрӧвитлам пӧ, выннымӧс чӧжыштам. Чӧжӧны вын. Пиньнысӧ йирӧны Сӧвет власьт вылӧ. Ас костаныс пурсьӧны. Виччысьӧны-видзӧдчӧны, кор позяс код вылӧ уськӧдчыны. Корсьӧны помка выль кось кыпӧдны.
Дас во тыригӧн, дзонь вежон чӧж ставмувывса уджалысь йӧзыс кӧсйӧны быд ногыс петкӧдлыны озыр йӧзлы, буржуйяслы: «Важ пӧраыд кольӧма. Огӧ ылалӧй! Колӧ кӧ, косясьӧй асьныд! Ми ӧні босьтчим ассьыным овмӧснымӧс лӧсьӧдны!»
Коми йӧз! Тшӧтш ставмувывса уджалысь йӧзкӧд шуӧй чорыда: «Оз ков миянлы война! Озыр йӧз кӧ панасны сійӧс, ми бергӧдам оружйӧсӧ на вылӧ. Война пыдди — отсалам вӧчны революция уджалысь йӧзлы мукӧд государствоын!»
