КУРИТЧӦМ
«Куритчӧмысь мортлӧн вошӧ дзоньвидзалун», — шуӧны мортъясӧс бурдӧдысьяс (врачьяс). Сійӧ сідзи и эм, оз найӧ пӧрйӧдлыны. Ас серти шуа, ачым казялі куритчӧмысь омӧльсӧ: мыйӧн куритча, пырысь-пыр пондас кызӧдны да морӧсӧй висьны. Лои дзикӧдз шыбитны табактӧ.
Гашкӧ, прӧстӧй пемыд морт оз тӧд, мый сійӧ табакыс, мый вӧчӧ морт пытшкӧскӧд, куритӧ вомсьыс лэдзлывтӧг прӧстӧй турунӧс моз. Мужикыдлы сӧмын мед юрас каяс, мед ён, сэсся немтор. Некутшӧм омӧльтор йылысь оз думышт сійӧ, весиг оз гӧгӧрво думыштныс. Ӧні карад нывбабаясыс весиг куритчӧны. Удж нуӧданінад пыран, нывбабаясыс медъёна шпынькйӧны-куритчӧны. Тыдалӧ, абу омӧль. Веськыда кӧ шуны, нывбаба куритчӧмыд ёна мисьтӧм, шыбитны колӧ налы сійӧ уджтӧ.
Война дырйи, революция дырйи вайӧм табак пӧшти быравліс. Куритчысьяс асьныс пондісны вӧдитны табактӧ. Сэсся со ӧнӧдз на пыр вӧдитӧны. Асшӧр табак пондісны куритны гырысьяс, поснияс, аюлов, энюлов. Он вермы артавны, мыйта сотӧны табак ӧти лунӧ, пӧртӧны тшынӧ, кыскӧны сійӧс горшас, вӧчӧны аслыныс кулантор. Думыштлӧй, лыддьысьяс: кутшӧм вермас лоны дзоньвидзалун быдмысь том йӧзлӧн, код вылӧ миян став надеяным. Мый найӧ пондасны керны асланыс тшыкӧм дзоньвидзалуннас? Зэв жугыльмана олӧм. Колӧ кыдзкӧ бырӧдны куритчӧмтӧ, медся ёна видзны куритчӧмысь том йӧзӧс. Налӧн пытшкӧсыс зэв на небыд, омӧлик, табак ядкӧд водзсасьны оз вермыны. Колӧ Здравотделлы бурджыка видзӧдлыны тайӧ омӧльтор вылас, дугӧдны том йӧзӧс дзоньвидзалун воштӧмысь. Бать-мамлы колӧ зільны дугӧдны куритчӧмысь ассьыныс том ныв-пиянӧс.
Поснияслӧн куритчӧмыд абу шань и мӧд ногӧн. Найӧ куритчӧны гырысь йӧзысь дзебсясьӧмӧн, полігтырйи. Казяласны кӧ кодӧскӧ локтӧм, чигаркатӧ шыбитасны кытчӧсюрӧ, вермас лоны пӧжар.
Гырысь йӧз кӧ оз босьтчыны дугӧдны посниясӧс куритчӧмысь, вермас уна омӧль лоны деревняясын.
Куритчӧмысь нӧшта коймӧд омӧльтор: уна сьӧм весьшӧрӧ вошӧ. Ме тӧда сэтшӧм куритчысьӧс, коді нин табакӧн куритіс ассьыс мӧссӧ, жытниксӧ. Поснияс табак вылӧ бать-мамлысь гусьӧн вузавлӧны няньсӧ, турунсӧ, вурунсӧ да мукӧдтор. Куритчӧм понда гусясьны велалӧны, сэсся бокысь гусявлӧны. Сьӧмыд пыр колӧ табак вылад, босьтны некысь, нажӧвитны оз на вермыны, сӧтыштны и видзӧдӧны. Колӧ кыдзкӧ вермасьны куритчӧмкӧд.
Коми пи.
